Ondokuz mayis üNİversitesi tip faküLtesi Özdeğerlendirme raporu

Dönem IV ve V’te blok başarı puanı hesaplaması aşağıdaki gibi yapılır:

	Çarpan
Task performans notları ortalaması	0,10
Dosya notu	0,10
Bilgi sınavı	0,40
Hasta yönetim becerisi sınavı	0,20
Klinik beceri sınavı	0,20
Toplam	1,00

İtiraz süreci

Sınav sorusuna ve/veya sınav puanına itiraz eden öğrenci, durumu Tıp Fakültesi Dekanlığına dilekçe ile bildirir. Soruya itiraz ediyorsa itiraz gerekçesini ve kaynağını dilekçesine iliştirir. İtiraz dilekçesi Dekanlık tarafından ilgili dönem kurul başkanlığına gönderilir. Dönem kurulu dilekçeyi ilgili blok başkanına iletir. Blok başkanı itiraz edilen soruları blok kuruluna (ya da soru sahibi) danışarak itirazı değerlendirir. Blok kurulunun görüşü ve itiraz dilekçesi Ölçme Değerlendirme Kuruluna (ÖDK) iletilir. ÖDK itirazı kabul veya reddeder. İtiraz sürecinden sonra sınav kağıtları tekrar değerlendirilir. Nihai sonuçlar ilan edilir.

Dönem VI Eğitimi (Aile Hekimliği Dönemi = intörnlük) ve Değerlendirmesi

Aile Hekimliği dönemindeki eğitim programının amacı, öğrencinin daha önceki yıllarda edindiği teorik ve pratik bilgilerin klinik uygulamalarını yaptırmak, hekimlik sanatının uygulanmasında deneyim ve beceri kazandırmak ve hekim adayını bu sanatı yalnız başına en iyi uygulayabilecek düzeye getirmektir.

Öğrenciler, eğitim gördüğü anabilim dalı tarafından hazırlanmış ve program kurulu tarafından onaylanmış eğitim programına göre eğitimlerini sürdürürler. Uygulanan program çerçevesinde anabilim dalı çalışma koşullarına uymak, öğretim üyesi ve araştırma görevlilerinin denetiminde sağlık hizmetleri ve laboratuar çalışmalarına mesai ve mesai dışı saatlerde (nöbet) katılmak, servis viziti, vaka takdimi, konferans, seminer ve benzeri etkinliklere katılmak ve bu etkinliklerle ilgili görevlendirildiğinde bizzat yapmak zorundadırlar. Öğrenciler, ilgili stajın beceri karnesinde yer alan ve en az yapılması gereken uygulamaları sorumlu öğretim elemanına onaylatmakla yükümlüdür.

Aile hekimliğinin gerek görülen staj ya da uygulamaları, ilgili anabilim dalının olumlu görüşü, Fakülte Yönetim Kurulu'nun önerisi, Dekanlığın onayı ile başka Fakülte ve Sağlık Kurumlarında uygulattırılabilir. Fakültemiz dışındaki eğitim süresi aile hekimliği dönemi eğitiminin toplam süresinin 1/4 (3 ay)'ünü geçemez.

Ülkemizdeki diğer tıp fakülteleri ile yabancı tıp fakültelerinin aile hekimliği dönemi öğrencileri, kendi fakültesinin izni ve Fakültemiz Yönetim Kurulu'nun kararı ile stajlardan bir ya da birkaçını fakültemiz bünyesinde yapabilirler. Aynı şekilde fakültemiz aile hekimliği dönemi öğrencilerinden, eğitiminin en fazla üç aylık dilimini başka fakültelerde tamamlamak isteyenlerin başvuruları, ilgili anabilim dalının ve staj yapılacak fakültenin olumlu görüşü alınmak koşulu ile Fakülte Yönetim Kurulunun önerisi ile gerçekleşebilir. Başvurular, öğrenci için ilgili staj başlama tarihinden en az iki ay önce yapılmalıdır.

Dönem VI öğrencilerinin, yapılacak olan gelişim sınavlarına katılımı zorunludur. Fakülte Yönetim Kurulu’nca kabul edilen bir mazereti olmaksızın sınava katılmayan öğrencilerin bir önceki gelişim sınav sonuçlarına bakılarak eksik olduğu görülen alanlarda Dekanlıkça belirlenen yer, zaman ve sürede staj süresini uzatmaksızın fazladan eğitim-öğretim faaliyetlerine katılmaları sağlanır.

Aile hekimliği öğrencileri staj değerlendirme formlarında belirlenen kriterlere göre değerlendirilirler.

Dönem VI’da staj sonu değerlendirmesi aşağıdaki gibi yapılır:

	Çarpan
Bilgi (alt değerlendirme başlıkları staj yaptığı bölümce belirlenecek)	0,20
Beceri (Beceri karnesine göre doldurulur)	0,60
Tutum (alt değerlendirme başlıkları staj yaptığı bölümce belirlenecek)	0,20
Toplam	1,00

Başarısız olan öğrenciler için bütünleme hakkı yoktur ve stajın tekrar edilmesi gerekir. Aile hekimliği dönem sonu başarı puanı, staj puanlarının AKTS kredileri oranında ağırlıklı ortalamasına göre hesaplanır.

3.3. Ölçme değerlendirmede çoklu yöntem ve gereç kullanımı

T.S. Tıp fakülteleri amaç ve öğrenim hedefleri doğrultusunda her aşama/sınavda çoklu değerlendirme yöntem ve gereçlerini (Nesnel yapılandırılmış klinik sınav, mini klinik sınav, çoktan seçmeli sınavlar, yapılandırılmış sözlü, açık uçlu yazılı, ödev, proje, portfolyo, bireysel performans gözlenmesi, ölçekler vb) mutlaka kullanmalıdır.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan sınavlarda farklı soru tipleri kullanılarak değerlendirmenin daha objektif olmasına çalışılmaktadır. Bu soru tipleri:

Çoktan Seçmeli Soru Türü: Çoktan seçmeli testler bir sorunun cevabını, verilen seçenekler arasından cevaplamayı gerektiren test türüdür. Seçeneklerden sadece bir tanesi en doğru cevaptır. Bu tip sorular daha çok öğrencilerin teorik bilgi düzeyini ölçmek için kullanılmaktadır.

Doğru- Yanlış Türü Sorular: Doğru-yanlış türü sorularda verilen bir cümlenin, mevcut bilgilere bağlı olarak doğru mu yanlış mı olduğunun belirlenmesi istenir. Bu testler çok fazla hedefin sorgulanması gerektiğinde başvurulan bir değerlendirme yöntemidir.

Eşleştirmeli Soru Türleri: İki grup halinde verilen ve birbirleriyle ilgili olan bilgi öğelerinin belli bir açıklamaya göre eşleştirilmesini gerektirir.

Kısa Cevaplı Soru Türü: Bir kelime, bir sembol ya da en çok birkaç kelime ile cevaplanabilen soru türüdür. Öğrenci sorunun cevabını kendisi yazar. “Soru cümlesi”, ya da “eksik cümle” şeklinde olabilir.
Kontrol Listeleri:

Gözlenen performansın ya da ürünün belirlenen performans ölçütlerine ne derece uyumlu olduğu kontrol listeleri kullanılarak belirlenebilir. Kontrol listeleri, öğrenciden beklenen davranışın özelliklerine ilişkin detaylı bilgileri içeren ve öğrenci performansının eksik noktalarını belirleme amacıyla kullanılan araçlardır Kontrol listelerinde var veya yok, evet veya hayır şeklinde puanlanabilen bir dizi davranış, özellik veya nitelik bulunur. Kontrol listeleri ‘evet’ ‘hayır’ ; ‘var’ ‘yok’ veya 0-1 şeklindedir. Bu tip listeler Mesleksel Beceri ve Klinik Beceri sınavlarında kullanılmaktadır.

Öğrenim hedeflerine ve öğrenme alanlarına göre farklı sınav türleri uygulanmaktadır. Bilgi ölçmek ilk 3 dönem için ve Task döneminde çeşitli çoktan seçmeliler, ayrıca Task döneminde hasta yönetim becerisi sınavı, beceri için kontrol listeleri ile ilk 3 dönem ve Task döneminde klinik beceri ve mesleksel beceri sınavları yapılmaktadır. Ayrıca tutum değerlendirmesi amacıyla tüm dönemlerde performans değerlendirme rehberleri kullanılmaktadır.

Tasklarda uygulanan farklı sınav yöntemlerine örnekler:

Çoktan seçmeli sınav: Öğrenim hedeflerinin kapsamına göre soru sayısı belirlenmektedir. Tüm bloklarda 40 çoktan seçmeli soru sorulmaktadır.

Hasta yönetim beceri sınavı: Öğrenim hedefleri kapsamındaki semptom, hasta ve hastalık yönetimi algoritmalarının değerlendirileceği yazılı sınav yapılmaktadır. Bloklar kendi ihtiyaçlarına göre yazılı sınavın şeklini belirlemektedirler (Hastalık tanısı tedavisinin çözülmesini içeren açık uçlu sorular, çoktan seçmeli sorular gibi).

Her sınavda dört ya da beş olgu üzerinden soru sorulmaktadır. Bu olguların her biri blok bileşeni olan tasklardan hazırlanmaktadır. Her olgu üzerinden de tanı, tedavi, ayırıcı tanı algoritmalarını içeren sorular sorulmaktadır. Bu soruların niteliği açık uçlu soru, çoktan seçmeli ya da doğru-yanlış şeklinde planlanmaktadır.

Klinik beceri sınavı: Öğrenim hedefleri kapsamında öykü, fizik bakı ve veri değerlendirme becerilerinin blok sonunda yapılandırılmış değerlendirmesidir. Bu sınav OSCE şeklinde yapılandırıldığı gibi bazı bloklarda veri değerlendirme şekli, özellikle sözlü şeklinde yapılmaktadır.

3.4. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerlilik ve güvenirliği

T.S. Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerliği mutlaka değerlendirilmelidir.

Uygulanan çeşitli bilgi ve beceri sınavlarında soruların blok ve task dolayısıyla belirlenen öğrenim hedeflerine uygun olması blok ve task kurullarınca kontrol edilmektedir. Hedeflere uygun olmayan sorulara itirazlar ayrıca ölçme değerlendirme kurulunda ele alınmaktadır.

Bunun dışında kapsam geçerliliği yönünden yapılanlar:

Blok sonu ve yıl sonu sınavları:

1. 
   Sınav hazırlık aşaması: Blok kurulu hedefleri göz önünde tutarak (gerekirse blok hedeflerini puanlayarak) tüm blok hedeflerini kapsayacak şekilde hazırlık yapmaktadır.
   
2. 
   Sınav sonrası: Sınav analizleri ve sınavla ilgili itirazlar ölçme ve değerlendirme kurulunda eğitim-öğretim ve sınav yönergemizde belirtildiği gibi değerlendirilmekte ve hatalı soru, kapsam geçerliği gibi sorunlar saptanır ise ilgili blok başkanı, dönem sorumlusu ve program kuruluna bildirilmekte ve gereği yapılmaktadır. (EK-14).Sınavlarda sorulan soruların hangi hedefleri test ettiği ile ilgili matris analizi çalışmaları henüz başlamıştır.
   
3. 
   Gelişim sınavları: Blok kurullarından bağımsız olarak oluşturulan Gelişim Sınav kurulu tarafından yapılan ve ulusal ÇEP hedeflerini bağımsız olarak test eden sınavlarda elde edilen verilere göre blok kapsam geçerliği ile ilgili veri elde edilebilmektedir.
   

3.5. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin öğrenmeyi desteklemesi

T.S. Tıp fakültelerinde ölçme ve değerlendirme, mutlaka öğrenmeyi motive edecek ve bilgi, beceri ve tutum hedeflerinin entegrasyonunu sağlayacak şekilde planlanmalıdır.

Her gelişim sınavından sonra öğrencilere verilen geri bildirimlerde, öğrencinin tüm sınava girenler arasında ve kendi sınıfındaki sıralamasını, dönem ve bloklardaki sorulara verdiği cevapların doğru ve yanlış oranlarını görebilmekte ve kuvvetli ve zayıf yönlerini daha iyi değerlendirebilmektedir (EK-15). Klinik beceri sınavlarından sonra ve performans değerlendirmelerini öğrenci istediği takdirde görebilmekte ve zayıf ve kuvvetli yönlerini öğrenebilmektedir.

Dönem IV öğrencileri geri bildirim formlarını doldurarak blok sonunda blok başkanlığına vermektedirler (EK-16). Bu geri bildirimlerde süre ve takvim, içerek, yöntemler, fizik ortam, eğiticiler, kaynaklar ve sorunlara çözüm değerlendirilmektedir. Öğrencilerin bu değerlendirilmesi ÖDK tarafından incelenip blok kurullarına yazılı olarak bildirilmektedir.

1-2-3 üncü dönemlerde her blok sonunda (toplam her dönem için blok sayısı kadar) yapılan çoktan seçmeli sınavlarda olgu soruları yer almaktadır. İlk 3 dönem yapılan Klinik Beceri Uygulamalarının sınavlarında genelde bir olgu senaryosundan hareket edilmektedir. 4 ve 5 inci dönemlerde yani task ta ki sınavlarda çeşitli disiplinlerle ilgili olgu senaryoları yer almakta ve ayrıca hasta yönetim becerisi sınavları da yapılmakta ve öğrenciler klinik problem çözmeye yönelik değerlendirilmektedir (EK-16a). 2009-2010 öğrenim yılından itibaren fakültemizde yılda 3 kez planlanan ve yapılan GELİŞİM Sınavlarında da benzer şekilde klinik problem çözmeye yönelik olgu soruları bulunmaktadır.

Blok sınavları sonunda blok kurulu yapılan bloğu değerlendirirken, sınavlarla ilgili öğretim üyesi ve öğrencilerden gelen geribildirim ve kendi tespit ettikleri sorunları tartışmakta ve dönem kurulu ve ölçme değerlendirme kuruluna bildirmektedir. Tüm sınavlar ölçme değerlendirme kurulu tarafından, geçerlilik, güvenilirlik, soru zorluk ve ayırıcılık değerleri, ve kapsam geçerliliği yönünden incelenmekte, dekanlık ve ilgili dönem ve blok kurullarına geri bildirim verilmektedir. Çıktı tabanlı olarak planlanan gelişim sınavları müfredatımızda zayıf kalan bölümlerin gözden geçirilmesini sağlamaktadır.

3. (B) KLİNİK VE MESLEKSEL BECERİLER AÇISINDAN ÖĞRENCİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

3.1. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin belirlenmesi ve duyurulması

2003’ten itibaren yeterliliğe dayalı sınav yapılmakta iken, klinik ve mesleksel becerilerin ölçme değerlendirmesinde 2006- 2007 yılından itibaren yılın sonunda 8-10 istasyonluk Nesnel Yapılandırılmış Klinik Sınav (NYKS) uygulanmasına karar verilmiştir. Yönetmelik değişikliği ile klinik beceri eğitimine devam zorunluluğu getirilmiş ve her öğrencinin her bir be­ceriyi en az bir kez bilinçli yeterlilik düzeyinde eğitim yılı içerisinde yaparak göstermesi ve bunu karneye işletmesi nesnel yapılandırılmış klinik sınava gire­bilmesi için gerekli bir şart haline getirilmiştir. Sınava girebilmek için her bir öğrencinin yeterlilik karnesindeki beceri imzalarının eksiksiz olması gerekmektedir.

Klinik ve mesleksel becerilerde kullanılan ölçme değerlendirme yılın sonunda yapılan Nesnel Yapılandırılmış Klinik Sınav ile gerçekleştirilen. Bu sınavın ölçütleri klinik ve mesleki beceri kurulları tarafından belirlenmiş, yayınlanmıştır. Öğrenciler ve müfredatı uygulayan öğretim üyeleri tarafından, eğitim ve sınavın içeriği ve tarihi eğitim yılının başından itibaren bilinmektedir.

3.2. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin yıllara ve aşamalara göre tanımlanması

Nesnel Yapılandırılmış Klinik Sınav:

Eğitim yılının sonunda her sınıf için nesnel yapılandırılmış klinik sınav düzenlenir. Bu sınavda her öğrenciye her bir istasyon için beş dakika süre tanınmakta, sınav her sınıf için iki tam gün sürmektedir. Klinik ve mesleksel beceri müfredatında yer alan bütün anabilim dalları bu sınavda yer alan her bir istasyon için değerlendirme yapacak bir öğretim üyesi görevlendirir. Bu sınavda, önceden hazırlanıp öğrenci sayısı kadar çoğaltılmış nesnel değerlendirme rehberleri kullanılır.

Nesnel yapılandırılmış klinik sınavın etkisi:

Mesleksel beceri yılın sonundaki geçme notuna birinci sınıfta yüzde altı, ikinci sınıfta yüzde beş, üçüncü sınıfta yüzde dört oranında etki etmektedir. Klinik beceri geçme notuna birinci sınıfta yüzde dört, ikinci sınıfta beş, üçüncü sınıfta yüzde altı oranında etki etmektedir. Özetle, ilk üç sınıfta klinik ve mesleksel beceriler için uygulanan NYKS 70 olan yılsonu geçme notuna 10 puan etki etmektedir. Bu oranlar Tıp Eğitim Birimi’nce Ölçme Değerlendirme Kurulu önerileri doğrultusunda yeniden düzenlenebilir. KBE, MBE, gibi Blok dışı derslerin puanının hesaplanmasında her bir dersin AKTS kredisi dikkate alınır.

3.3. Ölçme değerlendirmede çoklu ve güncel yöntem ve gereç kullanımı

Öğrenci geri bildirimleri de klinik beceri eğitiminin ölçme değerlendirmesinin bir bölümünü oluşturmaktadır. Her klinik ve mesleksel beceri eğitim oturumu sonrası öğrencilerden yazılı geri bildirim alınmakta, geri bildirim formlarında programı genel olarak 10 üzerinden puanladıkları bir soru, 5’li Likertz ölçe­ğine göre puanladıkları 10 önerme ve görüşlerini açık olarak belirtebilecekleri bir alan yer almakta­dır. (Tablo 3.3.1.).

Tablo 3.3.1.: MBE- KBL Değerlendirme Formu

Beceri Adı: Cinsiyet:		DönemTarih:
5	4	3	2	1
Kesinlikle katılıyorum	Katılıyorum	Kısmen katılıyorum	Katılmıyorum	Kesinlikle katılmıyorum

Sorular	5	4	3	2	1
1. Beceri uygun basamaklandırılmıştı.
2. Araç/gereç uygundu.
3. Yetiştiricinin olumlu geribildirimi cesaretimi arttırdı.
4. Gösterim öğrenmemi kolaylaştırdı.
5. Yetiştirici ile iyi iletişim kurdum.
6. Beceri için ayrılan süre yeterliydi.
7. Bu becerinin gerekli olduğunu düşünüyorum.
8. Kendi kendime yaparak iyi öğrendim.
9. Beceriyi uygulayabilecek durumdayım.
10. Bu beceriyi meslek yaşamımda kullanabilirim.

(10 çok iyi, 1 çok kötü)	10	9	8	7	6	5	4	3	2	1
Eğitim oturumunu değerlendiriniz
Eklemek İstedikleriniz ve Önerileriniz

3.4. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerlik ve güvenilirliği

Klinik ve mesleksel beceri eğitiminde uygulanan NYKS’ın geçerlilik ve güvenilirliği Klinik ve Mesleksel Beceri Kurulları tarafından değerlendirilmektedir. Halen değerlendirme eğitim programının amaç ve hedeflerini kapsayacak şekilde uygulanmaktadır. Geçerliliği artırıcı çalışmak Klinik ve Mesleksel Beceri Kurullarının sorumluluğundadır. Geçerliliği artırıcı önlemler aşağıda tanımlanmaktadır.

Klinik ve mesleksel beceri eğitiminde ilk adım, oturumların öğrenim hedeflerinin tanımlanması ve buna uygun olarak senaryo ve rehberlerin oluşturulması, daha önceden eğitimi sağlanmış olan standardize veya simüle hastaların bunu uygulamasının sağlanması, beceri için kullanılacak maket veya diğer materyalin önceden denenmesidir. Sınavlarda da eğitim rehberindeki basamakların sorgulanmasına yönelik olarak hazırlanmış olan değerlendirme rehberleri kullanılmaktadır. Uygulamamızda bu adımlar gerçekleştirilmekte, sınavlarımız değerlendirme rehberi üzerindeki puanlara göre yapılmaktadır. Nesnel yapılandırılmış klinik sınav klinik ve mesleksel beceri kurulunda yer alan öğretim üyeleri tarafından düzenlenmektedir. Kullanılan değerlendirme rehberleri bu kurullarca hazırlanmakta, her sınav döneminde yeniden gözden geçirilmekte, eğitim rehberinde yapılmış olan değişiklikler varsa, aynı becerinin değerlendirme rehberi de yeniden düzenlenmektedir.