Bilmək, Görmək, Olmaq.
《Məktub》
Onun adı və köməyi ilə və amma sonra
salam olsun səmavi Elçilərə, Əhli-beytə,
12 imama və əməli saleh bəndələrə Haqq yola tabe olanlara.Sonsuz şükür olsun
şəriki olmayan, mehriban, sevib sevilməyə layiq olan Ona. Mə‘bud yalnız Odur,
Onun heç bir şeydə şəriki yoxdur!
O kimdir? Bilmirəm. Onu Özündən başqa ikinci bilən yox, O Özü bilir Özünü və
Onu bilənlər də özləri kimi bilir, yalnız O Özü Özünü tanıtdırdığı kəslərdən
başqa. Yə‘ni O Öz bəndələrinə Özü Özün tanıdar, bununla da bilərlər. Amma
onlar bilməz, O bildirər onlar isə görərlər.Odurki, O bildiklərimizdə deyil,
bilmədiklərimizdədir. Bəs əvvəl gərək cəhlimizə arif olaq ki, cəhlin zülmətindən
Nura tərəf səfər edək.”Çox söz yazmaq olar, amma çox sözə nə hacət?!”.
Bəs özümdə müşahidə və təcrübə etdim ki, oxuduğum, bildiklərim, bir sözlə əldə
etdiyim elm çox karıma gəlmədi. Səbəbi bəlli oldu ki, nə qədər, nə bildiyim
deyil, yaşayıb təcrübədə gördüklərim faydalı və həqiqət imiş. Yə‘ni bilmək
başqa, görmək başqa!
Biləndə deyil, görəndə ki, əlimdə olanlar, hətta həyat, özüm də daxil, səy’ və
zəhmətimin nəticəsi deyil, yalnız Onun səxavətli və lütfkar olmasındandır və
görəndə ki, O, insanı yalnız Ona bəndə olmaq üçün yaradıb və hətta Ona şükür
etmək özü bir ne’mətdir; nə edəcəyim barədə düşündüm və nəyə diqqət
edəcəyimi araşdırdım. Səmimi olaraq nəticədə gördüm ki, nə az, nə çox, ancaq
nə istədiyimə, niyə istədiyimə diqqət etməliyəm. Və nə istəsəm yə‘ni yaşamaqda
məqsədim, hacətim nə olsa doğru olmuş olar?! Təbiiki məlum bilirdim ki, bəndə
olmaq lazımdır amma əvvəl qeyd etdiyim kimi, bilmək başqa, görmək başqa,
hələ bir də var “olmaq” başqa. Bəs gördüm ki əvvəl bildim, sonra bildiklərimi
tərk etdim, cahilliyimi gördüm; özüm kiməm?! Bu sualı cavabsız gördüm. Bəs
səmimi olaraq kimliyimi görməyə çalışdım… Lakin bunlardan əvvəl, nə
istəyəcəyimə diqqət etdikdə, bəlli olandaki, dəyər Ondan bir şey istəsin insan, o
da Ona bəndə olmaq; bu zaman Ona bəndə olmağı istəyib istəmədiyimi görməyə
çalışdım. Yə‘ni “gör sən Ona bəndə olmaq istəyirsən, ya yox?!”. Bunagörə
özümü görməyimi lazım olduğun dərk etdim. Və özümü görmək istəyərkən
gördümki nəisə var bu görməyə mane olur. Araşdırdım gördümki bu da elə
mənim özüməm.Nəticədə Onun adı, köməyi ilə yola çıxdım; yoldan çıxmamağı
Ondan istədim. Lakin əsas hacətim mətləbim məqsudum O idi və Onun məni
Özünə bəndə etməsi, məni məndən xilas edib Özünə ayna etməsi oldu. “Sözü
müxtəsər edim, bildiklərim az, gördüklərim ondan da az, uzun sözdə mə‘na
olmaz”.
Bəli, bir addım. Həmən o bir addım özündən Ona atılan bir addım ki, sözün əsil
mə‘nasında özü tərk edib, özünü Ona təhvil, təslim edəsən. Təkrar qeyd edirəm
əzizlərim “bunları bilmək kifayət etməz; bunları yaşayaraq görmək
lazım”.Bilmək bir yerə kimi faydalı olsa olar, o da görmək istəyənə, bunun lazım
olduğun dərk edənə qədər. Ozaman ki qərar oldu, görməlisən, gərək bildiklərini
kənara qoyub, onları yaşayaraq görəsən. Çünki inandığın bildiklərin deyil,
yaşayaraq təcrübədə gördüklərindir. Bu, eşq haqqında kitab oxuyanla, aşiq
arasında olan fərq kimidir. Eşqin nə olduğun eşq barədə kitab oxuyandan deyil,
aşiqdən soruş. Təbiiki aşiq eşqin nə olduğuna inanar amma eşq barədə kitab
oxuyan kitabda olanı qəbul edər, ya etməz… Həqiqətdə elə aşiq eşqin nə
olduğun bilir. Qızıl-gülü iyləyən ətrin bilər, nə ki rəsminə baxan və.s…
Xulasə mətləbimiz bu ki, səmimi istədim O, məni Özünə bəndə etsin.Bəs bu
hacəti mətləbi görmək nədir?! Qısa desək, görmək yə‘ni özünlə tam səmimi
olaraq özünün kim olduğunu görmək. Yə‘ni “Heç“liyini, sən yoxikən var
olmağını tərcih edən Kəsin mehribanlığını, sən öz acizliyini, möhtac və heç bir
şeyə malik olmadığını, çarəsiz fəqir bir “Qul” olduğunu GÖRMƏK! Bunları
gördükdən sonra, tam əzim qətiyyətlə, insana verilən iradəni tam buna sərf
etməklə qərara almaq ki, “OLMAQ” lazım! Ona bəndə olmaq lazım! Öz
təxəyyülündə yaratdığın dünya, arzular və “varam” xəyalını, bunu yaradan
“mən”i, “öz”ü tərk edərək, yox olmaq lazım. Zatən yoxam, Onun iradə və
adlarına mənzil, məzhər olmaq lazım! “Bu məktubda qəsdim sizə yol göstərmək
deyil, getdiyiniz yolu görməyinizdir”.
Nəticə: səmimi olaraq hacət mətləbimiz O olsa, O da bizi Özü tərbiyə edəcək,
yetərki biz tərbiyə olmağ istəyək; özümüzü bir şey zənn etməyək. Necə ki, Onun
dostu, bəndəsi, Ona arif olan Ustadlardan birindən eşitdim “bəndə ola bilmirəm,
nə edim?” sualımın cavabında dedi ki “icazə ver O, səni bəndə etsin, tərbiyə
etsin və umumiyyətlə sən nə istəyirsən?! Bunu özündə araşdır…”.
Onun salamı olsun Haqq yola tabe olanlara. Vəssəlam