Opis namaza allahova poslanika sallallahu alejhi ve sellem

ODLAZAK (VRAĆANJE) NA TREĆI REKAT

Nije mi poznata niti jedna predaja koja govori o uzimanju oslonca i samom oslanjaju tokom odlaska na treći rekat, niti od predaja koje su merfuu a niti bilo koje druge i stvar u ovome je široka. Kada je u pitanju hadis od Ebu Hurejre, radijjallahu anhu, kojeg bilježi imam Tirmizi od Halida Ibn Ilijasa od Saliha roba Teveme od Ebu Hurejre, radijjallahu anhu:

„Da se Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem oslonio na prednji dio stopala.“
Ova predaja je općenita, i bez ove opće forme ovaj hadis je daif jer je u njemu Halid kao prenosioc slab (daif).

No, bilježi se Mevkuf predaja od Ibn Mesuda od Abduramana Ibn Jezida:

„Da je Ibn Mesud, radijjallahu anhu, imao običaj da se oslanja svojim prednjim dijelom stopala na prvom i trećem rekatu i nije sjedao tokom njih.“¹⁹⁶

Bilježi Bejheki sa ispravnim senedom. Također prenosi Bejheki od Ibn Omera, radijjallahu anhu, nešto slično sa ispravnim senedom, a bilježi se od njega i suprotan stav da se tokom odlaska na treći rekat oslanjao na ruke.

Tako su neki učenjaci rekli da je propisano da se čovjek oslanja svojim rukama prilikom odlaska na svaki rekat sve jedno da li to bilo ustajanje sa sedžde ili sa sjedenja, a to pojašnjaju da je bolje i lakše za kijam (stajanje), o ovome je govorio i spoemnuo Šafi u dijelu „El-Umm“¹⁹⁷ i drugi, a vjerovatno je to razumio iz hadisa Malik Ibn Huvejrisa kada govori o ustajanju sa prvog rekata na drugi, te shodno Kijasu (poređenju) zaključio spomenuto.

الصلاة على النبي صلى الله عليه وسلم في التشهد الأخير

SALAVAT NA POSLANIK SALLALLAHU ALEJHI VE SELLEM TOKOM ZADNJEG TEŠEHUDA

Salavat na Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, nakon zadnjeg tešehuda je pitanje u kome su se razišli islamski učenjaci, fakihi tako da učenjaci Hanbeliskog mezheba su stava da je to Vadžib a ispravno je da je to sunnet tokom zadnjeg tešehuda a što je ustvari i stav džumhura islamski učenjaka jer nije došla striktna naredba od Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da se to čini, nego skupina ashaba kada su došli Allahov Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, i rekli: Poduči nas kako da na tebe donosimo salavat, pa je rekao:

حَدَّثَنَا قَيْسُ بْنُ حَفْصٍ وَمُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ قَالَا حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ زِيَادٍ حَدَّثَنَا أَبُو فَرْوَةَ مُسْلِمُ بْنُ سَالِمٍ الْهَمْدَانِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ الله بْنُ عِيسَى سَمِعَ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ أَبِي لَيْلَى قَالَ لَقِيَنِي كَعْبُ بْنُ عُجْرَةَ فَقَالَ أَلَا أُهْدِي لَكَ هَدِيَّةً سَمِعْتُهَا مِنْ النَّبِيِّ صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقُلْتُ بَلَى فَأَهْدِهَا لِي فَقَالَ سَأَلْنَا رَسُولَ الله صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقُلْنَا يَا رَسُولَ الله كَيْفَ الصَّلَاةُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ فَإِنَّ اللَّهَ قَدْ عَلَّمَنَا كَيْفَ نُسَلِّمُ عَلَيْكُمْ قَالَ: قُولُوا اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ.

"Allahumme salli'ala Muhammedin ve'ala ali Muhammedin , kema sallejte ala Ibrahime ve'ala ali Ibrahime, inneke hamidun medžid. Allahumme barik'ala Muhammedin ve'ala ali Muhammedin kema barekte'ala Ibrahime ve'ala ali Ibrahime inneke hamidun medžid."¹⁹⁸

- Allahu moj, smiluj se Muhammedu, alehi selam, i njegovom potomstvu, kao što si se smilovao Ibrahimu, alejhi selam, i njegovom potomstvu. Zaista si Ti Hvaljeni i Vječni. Allahu moj, blagoslovi Muhammeda, alejhi selam, i njegovo potomstvo, kao što si blagoslovio Ibrahima, alejhi selam i njegovo potomstvo. Doista si Ti Hvaljen i Vječan.
Dok u drugoj predaji od imama Muslima, rahimehumullahu, stoji u hadisu od Ebu Humjeda Es-Sadija, radijjalahu anhu, da je rekao:

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الله بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا رَوْحٌ وَعَبْدُ الله بْنُ نَافِعٍ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ أَخْبَرَنَا رَوْحٌ عَنْ مَالِكِ بْنِ أَنَسٍ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ أَبِى بَكْرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ سُلَيْمٍ أَخْبَرَنِى أَبُو حُمَيْدٍ السَّاعِدِىُّ أَنَّهُمْ قَالُوا يَا رَسُولَ الله كَيْفَ نُصَلِّى عَلَيْكَ قَالَ «قُولُوا اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى أَزْوَاجِهِ وَذُرِّيَّتِهِ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى أَزْوَاجِهِ وَذُرِّيَّتِهِ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ».

Rekli su ashabi Allahovom Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, kako da na tebe donosimo salavate, pa je rekao:

"Allahumme salli'ala Muhammedin ve'ala ezvadžihi ve zurijjetihi , kema sallejte ala Ibrahime ve'ala ali Ibrahime, inneke hamidun medžid. Allahumme barik'ala Muhammedin ve'ala ezvadžihi ve zurijjetihi kema barekte'ala Ibrahime ve'ala ali Ibrahime inneke hamidun medžid."¹⁹⁹
- Allahu moj, smiluj se Muhammedu, alehi selam, i njegovim ženama I potomstvu, kao što si se smilovao Ibrahimu, alejhi selam, i njegovom potomstvu. Zaista si Ti Hvaljeni i Vječni. Allahu moj, blagoslovi Muhammeda, alejhi selam, i njegove žene i potomstvo, kao što si blagoslovio Ibrahima, alejhi selam i njegovo potomstvo. Doista si Ti Hvaljen i Vječan.
Dakle Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, su pitali ashaba kako da na njega donose salivate? Znači nije bilo propisano to prije nego su pitali i nij emi poznat niti jedan od ashaba Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je čino i donosio salavat na Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, prije nego se ovo desilo da su oni pitali.

Pravilo je kad aneka naredba dodje nakon pitanja – to upućuje na pohvalnost toga dijela (Mustehab) a ne znači da je to vadžib osim ono na što ušućuju drugi dokazi ili se razumije iz konteksta da se pohvalno (lijepo) dijelo diže na stešen vadžiba. A to nije slučaj sa ovim primjerom. Pa ukoliko bi učio odnosno donosio slavat na Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, na bilo koji gore spomenuti način pa to je ispravno i pouzdano.

الدعاء بعد التشهد