Opis namaza allahova poslanika sallallahu alejhi ve sellem

STAV ČETVERICE IMAMA O OSTAVLJAČU NAMAZA

Što se tiče imama mezheba: Ebu Hanife, Šafije, Malika i Ahmeda, rahimehullahu džemian, njihov stav po pitanju OSTAVLJAČA NAMAZA je različit:

الإمام أحمد بن حنبل

( 780 ـ 855 م)

IMAM AHMED IBN HANBEL, RAHIMEHULLAHU

Poznat stav od imama Ahmeda, rahimehullahu, po pitanju OSTAVLJAČA NAMAZA jeste da je on TEKFIRIO takvu osobu, i smatrao je KAFIROM. To prenose mnogi njegovi drugovi (učenici) pa čak i obični ljudi. To se također prenosi od Ibn Hani, Hilal, Hanbel Ibn Ishak, Ismail Eš-Šalendži, Hasan Ibn Abdullah El-Iskafi, Ebu Bekr El-Mervezi, El-Mejmuni, Ebu Davud, Ahmed Ibn Ahmed El-Husejn Ibn Hasan i njegov sin Abdullah, Ebu Talib El-Istahri u dijelu o imamu Ahmedu, kao što to spominje Ibn Ebi Ja'la El-Kadi u knjizi „Tabekatu Hanabile“.

Nije mi poznat stav od imam Ahmeda, rahimehullahu, drugačiji osim da je tekfirio ostavljača namaza, osim onoga što pojedini njegovi sljedbenici razumiju u predaji od Ibn Saliha kada je bio upitan o POVEĆANJU i SMANJENJU IMANA gdje je upitao:

„Kako se povećava i smanjuje IMAN? Pa je rekao: Kao što je ostavljanje namaza, ili zekata ili pak hadždža ili uopćeno ostavljanje FARZOVA.“

Pa je rečeno: U ovome je dokaz da navodno imam Ahmed smatra da onaj ko ostavi namaz, on time gubi dio imana no, ne gubi iman (vjeru) potpuno – u ovom stavu odnosno tvrdnji je slabost iz nekoliko razloga:

1. 
   Stav imama Ahmeda, rahimehullahu, odnosno njegove riječi o smanjenju imana ostavivši namaz JEDAN tako da prođe njegovo vrijeme, a što je i stav mezheba ne znači da je on takvu osobu smatrao KAFIROM. On ne kaže da je KAFIR ona osoba koja je iz spomenutog slučaja ostavila namaz, zato je on sam, imam Ahmed u svome Musnedu spomenuo hadis od Katade od Nasra da je rekao:
   

"Došao je čovjek Allahovu Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, pa je htjeo da dadne prisegu da neće klanjati osim dva namaza, pa je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, prihvatio njegovu prisegu."

A poznato je kod drugova imama Ahmeda, rahimehullahu, da ono što je on spomenuo u Musnedu od hadisa a nije rekao drugačije tome ili pak da on sam ima po određenoj mes'eli (pitanju) dva stava pa ovaj hadis koji je zabilježen dođe kao potvrda tome. Prenesen je suprotan stav ovoj mes'eli Ibn Muflih u knjizi „Adabu Šerija“ gdje je rekao:

„Ono što je Ahmed, rahimehullahu, zabilježio u Musnedu nije suprotno njegovom stavu, pa da li se to smatra njegovim Mezhebom ili ne? Ima razilaženje po ovom pitanju između sami njegovi sljedbenika, ipak ono što je vanjština jeste da su oni saglasni sa imamom.“

A ovo se isto bilježi kod imama Malika rahimehullahu u knjizi „El-Muveta“

Na osnovu rečenoga Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je dao dozvolu čovjeku da klanja samo dva namaza je slabije od da on ostaje na kufru – a na osnovu svega rečenoga jeste da onaj ko ostavi namaz ili dva namaza u toku noći i dana tako da izađe njihovo vrijeme time on ne postaje KAFIR.

Ispravnim putem je preneseno da je Selef smatrao da onaj ko ostavi namaz kako je gore rečeno biva KAFIROM, a ovo je stav Hasana El-Basrija, kao što je to prenio Ishak Ibn Rahavej, rahimehullahu, a što je ustavri stav imama Ahmeda, koji je suprotan vanjštini. Ovo je također stav imama Malika i Šafije kao što je to prenio imam Tahavi u dijelu „Muhtesar Ihtilafu El-Ulema.“

2. 
   Većina drugova i učenika imama Ahmeda, rahimehullahu, prenose stav da je on smatrao ostavljača namaza KAFIROM, pa se ne ide putem sumnji nego se uzima UBIJEĐENJE i JASAN STAV.
   

Kada je u pitanju ono što je preneseno od Ibn Abdullaha, da je Ahmed, rahimehullahu, bio upitan o onome ko ostavi namaz mjesec? Pa je odgovorio: NAKLANJAT ĆE GA! Odgovor na ovo pitanje biva na dva načina:

1. 
   Da ne znači (nije obavezno da se razumije) iz riječi imama Ahmeda, rahimehullahu, da je obavezna da NAKLANJA propušteno, odnosno NE TEKFIRENJE ISTOG, pa Ishak Ibn Rahavej smatra nevjernikom onoga ko ostavi namaz. On smatra također da onaj ko se pokaje biva obavezan da naklanja propušteno, a istog je mišljenja i Abudllah Ibn Mubarek. Pa ukoliko govor njih dvojice nije razumljiv i prihvatljiv sam po hadisu, ta prenosi se od Muhammeda Ibn Nasra u knjizi „Ta'zimu Kadru Es-Salat“ u hadisu od AbdulAziza Ibn Ebi Zura od Ibn El-Mubarek: Da je on bio prisutan pa ga je upitao čovjek o čovjeku koji je ostavio namaz nekoliko dana, pa je upitao: Pa šta je učinio dotični čovjek? Reče: Pokajao se za ono što je bilo pri njemu! Pa je rekao Ibn El-Mubarek: Neka naklanja ono što ga je prošlo (što je ostavio) od namaza. Pa mi je prišao i rekao: O oče Muhmmedov, ovo nije u skladu sa hadisom!
   
2. 
   Ovaj stav nije potpuno jasan, jer je ovo opća predaja a ostavljanje namaza može da bude ustvari negiranje obaveze istog iz džehla (neznanja) kao što je slučaj da se desi kod žene da joj izađe krv i ona ne spozna ili ne pita razliku između ove dvije vrste krvi, te misli da je to hajz, a to bude ustvari druga vrsta krvi (od bolesti ili slično) pa da li je ona obavezna da ponovi te namaze? I na ovo se može da odnosi riječi imam Ahmeda, i svi primjeri koji su slični ovome!
   

الإمام مالك بن أنس

(93 هـ- 179 هـ)

IMAM MALIK IBN ENES, RAHIMEHULLAHU

Ne pamti niti jedan tekst od njega, kao ni stav o kufru ostavljača namaza, ili stav o tome da on nije kafir. No, od njega se bilježe određene priče, sve osim ubistva ostavljača namaza kao što to bilježi od njega Ibn Abu-l-Berr u dijelu „Et-Temhid“ i od Ibn Kasima, također od Malika u knjizi „El-Bejanu Ve Et-Tahsil“. Poznati stav njegov kod njegovi učenika OSTAVLJAČ namaza nije KAFIR i ovo je ono što prenose od njega mnoštvo učenika pa i više. Slično ovome bilježe od njega Ibn Rušd i Ibn Abu-l-Berr. Prenio je Ibn Rušd u knjizi „Hašijetu El-Medune“ od Malika: kufr ostavljača namaza, te kao da je rekao stav imama Ahmeda, rahimehullahu, da onaj ko ostavi jedan ili dva namaza on time ne biva kafir sa dokazom hadisa od Nasra, kao što smo prethodno o tome govorili. Šejh Eš-Šenkiti, rahimehullahu, je odbacio sve predaje i slabim ih ocijenio koje govore da je imam Malik, rahimehullahu, tekfirio ostavljača namaza.

Prenio je imam Tahavi, rahimehullahu od Malika kao što se nalazi u „El-Muhtesar“ da je on smatrao murtedom (otpadnikom) onoga ko ostavi namaz da izađe iz svoga vremena sve dok ga ne naklanja, a također prenose učenjaci fikha malikiskog mezheba, ispravnije i bolje stavove od drugi, jer oni su ti koji najbolje poznaju dokaze mezheba.

محمد بن إدريس الشافعي الإمام

(150 هـ - 204 هـ)