Opis namaza allahova poslanika sallallahu alejhi ve sellem

ES-SUTRA (PERDA ILI PREGRADA)

Od sunneta je da čovjek kada želi da klanja stavi ispred sebe perdu bilo da klanja sam ili pak kao imam (predvodnik džemata). Es-Sutra može da bude stub, pregrada, čovjek, životinja, drvo a nije ispravno da se stavi crta na pijesku ili slično koje neki prenose u hadisu od Ahmeda i Ebu Davuda – ovaj hadis je daif (slab). I lijepo je da čovjek se malo udalji od nje koliko je tri podlaktice na osnovu onoga što bilježi Ahmed i Nesai od Malika a on od Nafia od Ibn Omera, radijjallahu anhu:

„Da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, došao kod kabe i klanjao a bio je udaljen od zida kabe tri podlaktice.“⁶⁵

موضع البصر في الصلاة

MJESTO GLEDANJA TOKOM NAMAZA

Potom kada je već stupio u namaz, gdje će čovjek da gleda odnosno usmjeri svoj pogled? Došlo je od Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, predaja da je Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, svoj pogled usmjeravao ka mjestu sedžde – i ovo nije ispravna predaja!!!

Došla je predaja od Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je tokom namaza kod Kabe držao svoj pogled oboren ka mjestu sedžde. Ovu predaju bilježi Ibn Huzejme i Hakim u hadisu od Ajiše, radijjallahu anha, gdje je kazala:

„Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je ušao do Kabe i njegov pogled nije prelazio mjesto sedžde sve dok nije izašao iz Harema.“

Ova predaja je slaba ima nedostatak, a sam Ebu Hatim je ocijenio ovaj hadis kao Munker (odbačena).

Kada bi ovaj hadis i bio ispravan, postupak Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, je ustvari veličanje Allaha Uzvišenog na najuzvišenijem mjestu na Zemlji, a nije zbog samoga namaza te iz istoga razloga Ajiša, radijjallahu, anhu je ovo ograničila rekavši: „Sve dok nije izašao iz Harema“ – dakle ostao je odnosno držao svoj pogled tako i nakon predaje selama. Kratko ovo je smirenost i skrušenost a nema direktnu vezu sa samim namazom.

Nema predaje ispravne koja govori o tome gdje je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, držao svoj pogled tokom namaza, osim onoga što je došlo da bi Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kada bi držao prst pružen (išaretio) na tešehudu, a ovo je također slabo no, o tome ćemo poslije kada bude riječ o tom postupku.

ISPRAVNO je da klanjač drži svoj pogled gdje hoće odnosno u položaju koji će mu da pruži najbolju skrušenost osim što je HARAM da diže svoj pogled ka Nebesima jer je to Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zabranio.

Pokuđeno je njemu da se okreće lijevo ili desno bez nužde, pa ukoliko se ukaže potreba za tim onda nema smetnje. Kao što je slučaj sa malim djetetom za koje se boji da ne padne ili se povredi ili pak čuje zvuk nečega što ga odvraća od namaza – pa nema smetnje da se okrene i pogleda kako bi se smirio, a HARAM mu je da se okrene od pravca Kible jer bi to pokvarilo namaz. Pa gledanje u noge ili u imama ili zidove nema smetnje sve dok je on u skrušenosti i koncentraciji za namaz.

Prenosi se da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, dizao svoju glavu ka Nebesima kao što to bilježi Bejheki u Sunenu u hadisu od Muhammeda, radijjallahu anhu, da je rekao:

„Allahov Poslanik sallallahu alejhi ve sellem je dizao svoju glavu ka Nebesima, kružeći očima i gledajući sada ovdje sada ondje pa je Allah spustio ajete:

“Ono što žele - vjernici će postići, oni koji molitvu svoju ponizno obavljaju.“

Dalje da li se razumije ili da li se podrazumijeva da obaranje glave (spuštanje ka zemlji) znači da je svoj pogled spuštao ka mjestu sedžde?

Ponekada čovjek može da spusti glavu, obori pogled al to ne znači da gleda u mjesto sedžde nego možda gleda u prste ili potkoljenice ili pak u mjesto sedžde – pogled nije vezan sa pokretom glave. Obaranje pogleda upućuje na skrušenost i Edeb spram Allaha Uzvišenog i ovo je cilj koji treba da se ispuni.

Rekao je Ebu Hanife, Šafija i Ahmed da je propisano da se pogled drži na mjestu sedžde tokom namaza.

Što se tiče držanja pogleda tokom tešehuda i išaret kaži prstom je prenesen ispravnim putem od Ibn Zubejra, radijjallahu anhu:

„Da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kada bi sjeo i podvio svoje noge tako da bi stavio svoju lijevu šaku na lijevu potkoljenicu i pokazivao bi svojim kaži prstom a njegov pogled ne bi prelazio taj išaret prsta.“⁶⁶

Ovaj hadis bilježi također imam Muslim, rahimehumullahu, al nije spomenuo ovaj dodatak:

„A njegov pogled ne bi prelazio taj išaret prsta.“

Što upućuje da on sam Muslim, rahimehumullahu, nije bio siguran u ovaj dodatak odnosno nije ga gledao validnim. I ovo je ispravno na osnovu drugi predaja odnosno drugi prenosioca koji ne spominju ovaj dodatak.

Na ovome je bio i imam Buhari, rahimehumullahu, koji je smatrao da se pogled ne drži na mjestu sedžde kada je sam stavio jedno poglavlje u svome sahihu: „Poglavlje o dizanju pogleda ka imamu tokom namaza“ a što nedvojbeno upućuje na slabost one predaje koja govori o držanju pogleda na mjestu činjenja sedžde.

Mnogo je dokaza koji upućuju na slabost onih koji dokazuju da se pogled drži na mjestu činjenja sedžde a oni su:

• 
  Prenosi se od Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je tokom svoga namaza „bacao“ pogled oko sebe kao što to bilježi imam Ahmed, rahimehullahu, od Alije Ibn Šejbana, radijjallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, klanjao njima pa je svojim pogledom vidio čovjeka da ne upotpunjuje svoj ruku'u i sedždu pa je rekao:
  

قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ وَسُرَيْجٌ قَالَا حَدَّثَنَا مُلَازِمُ بْنُ عَمْرٍو حَدَّثَنَا عَبْدُ الله بْنُ بَدْرٍ أَنَّ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَلِيٍّ حَدَّثَهُ أَنَّ أَبَاهُ عَلِيَّ بْنَ شَيْبَانَ حَدَّثَهُ أَنَّهُ خَرَجَ وَافِدًا إِلَى رَسُولِ الله صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ فَصَلَّيْنَا خَلْفَ النَّبِيِّ صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَلَمَحَ بِمُؤْخِرِ عَيْنَيْهِ إِلَى رَجُلٍ لَا يُقِيمُ صُلْبَهُ فِي الرُّكُوعِ وَالسُّجُودِ فَلَمَّا انْصَرَفَ رَسُولُ الله صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: "يَا مَعْشَرَ الْمُسْلِمِينَ إِنَّهُ لَا صَلَاةَ لِمَنْ لَا يُقِيمُ صُلْبَهُ فِي الرُّكُوعِ وَالسُّجُودِ"…

“O skupino muslimana, nema namaza onaj ko ne obavi ruku'u i sudžud potpuno (ispravno)“.

Ova pojava da se vidi neko sa strane odnosno lijevo i desno ne poništava govor o tome da se ne može da pogled drži ka mjestu činjenja sedžde no, ne sastaje se samo pogled na mjestu sedžde ukoliko bi to bilo tako onda kako bi neko mogao da vidi ko je iza njega ili ko klanja lijevo ili desno od njega da li je ta osoba upotpunila ruku ili ne?!

• 
  Ashabi su precizno opisivali način i kakvoću namaza Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, pa čak i kako se je Njegova brada, sallallahu alejhi ve sellem, pomjerala tokom učenja Kur'ana u namazu kao što to bilježi Hiban, rahimehumullahu, a što opet nedvojbeno upućuje da oni ashabi, radijjallahu anhu, nisu gledali u mjesto sedžde. Na osnovu ovoga i imam Buhari, rahimehumullahu, je dokazao i napisao poglavlje o tome u svome Sahihu.
  
• 
  Vezanje pogleda za određeno mjesto sedžde je u suprotnosti sa šerijatskim ciljem a to je SKRUŠENOST, a skrušenost je preča u namazu i poželjnija od određivanja pogleda ka mjestu činjenja sedžde. Tako da je preče čovjeku da ima skrušenost, a ona se razlikuje od čovjeka do čovjeka, pa čovjek u čemu nalazi svoju skrušenost pa ukoliko bude njegova skrušenost da gleda u imama neka to čini, no ukoliko bude skrušenost u gledanju ka mjestu činjenja sedžde neka to čini, poenta i cilj je da bude skrušen.
  

Obaveza na klanjaču je da obavlja namaz skrušeno i da se ne zaposli tokom namaza nečim mimo sami dijelova namaza. Sve ono što bi ga odvelo od razmišljanja o namazu i skrušenosti je njemu zabranjeno jer rekli smo NAMAZ IMAO SVOJ POSAO (ZANIMANJE) i čovjek treba da razmišlja i da se sjeti tokom namaza ispred koga on ustvari stoji, ko je ta veličina? ALLAH UZVIŠENI.
صفة وضع القدمين حال القيام