Örneklerle

CUMHURİYET KİTAP(KİTAPÇI)

KARDAN ANNE

“Edebiyat alanında pek çok ödülü ve yirmidört kitabı bulunan Şaban Akbaba, bu kez ilk gençlik çağındaki okurlar için bir roman kaleme aldı.

Yeryüzünün, gökyüzünün karla kaplı olduğu yerler vardır hani, umutlar da hüzünler de beyazdır orada. İşte böyle bir yerde, Kars’ın Arpaçay ilçesinin Bardaklı köyünde yaşıyor Gülnur. Annesini düşleyerek, özene bezene yaptığı kardan annenin yanına bir de kardan baba yapıvermesi hüzünlere çağırıyor okuru. Ama yağma yok! Gülnur pabuç bırakmıyor o hüzünlere. Sorunlarla nasıl başa çıktığını, kardeşini nasıl yüreklendirdiğini okuyoruız romanda.

Akbaba’nın npırıltılı Türkçesi keyifli okumanın kapısını aralıyor.”

(Evrensel Basım Yayın İlk Gençlik Kitaplığı,152 s/13+yaş)


Cumhuriyet Kitap/Kitapçı,

M.Yener, A. Akal, N. Yılmaz, Ç. Gündeş, 10.04.2013

* KAYNAKLAR:

*Bursa Ansiklopedisi:Yılmaz Akkılıç.

*Bir Masaldı Bursa:Engin Yenal.

*Seyahatnamelerde Bursa:Nurşen Günaydın-Raif Kaplanoğlu.

*Edebiyatın Penceresinden Bursa: Osmangazi Belediyesi.

*Ahmet Hamdi Tanpınar Şiiri ve 2002 Bursa Şiirleri: Osmangazi Belediyesi.

*Çınarlı Kentin Dili:Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı.

*Cumhuriyetten Yarına Bursa Şiirleri:Nahit Kayabaşı.

*Bursalı Şair Yazar ve Ünlüler Ansiklopedisi:Raif Kaplanoğlu.

*Bursa’da Yaşam Dergisi:Olay Gazetesi Armağanı.

*Patikalar Dergisi:Mustafakemalpaşa Kültür Sanat Derneği(ilk 12 sayı)

*Tür Edebiyatında Şairler ve Yazarlar Sözlüğü.

*Mizandaki Bursa:Özkan Eroğlu.

*Bursa’da Bir Başka Zaman:BKSTV.Yay. Haz:Ramis Dara.

*www.bursadakultur.com

1.Bursa’nın plakasınca 16 bölüm ve kentleşme biçimince çarpık yapılı olan bu şiir Osmangazi Belediyesi “Ahmet Hamdi Tanpınar Şiiri ve 2002 Bursa Şiirleri” adlı kitapta, tam anlamıyla katledilmiş (üç bölümü, birçok dizesi, hatta sözcüğü atılmış ve tüm dizeleri sayfanın soluna yaslanmış) olarak yayımlandığı için bu çalışmanın sonuna aslı alınmıştır.

 Patikalar Dergisi’nin ANADOLU’DA KÜLTÜR SANAT EDEBİYAT SEMPOZYUMU kitabında yayımlandı.

• 
  Bursa Osmangazi Belediyesi AHMET HAMDİ TANPINAR ŞİİRLERİ 2000 adlı kitaptan.
  

 ^ Bursa Defteri, Diji Mecmua…

 DEDE KORKUT (İlköğretim okulları için), Melih ELAL,Say Yayınları,2006, 260 sayfa.

 Söyleşi DAMAR EDEBİYAT DERGİSİ’nde yayımlandı.

 Damar Edebiyat Dergisi’nden.

 Bursa Kültür Bülteni(Dergisi)’nden.

 ^ Yıldırımdan Yansımalar Dergisi’nden.

 Lacivert Dergisi

 tırı vırı: Kürtçe’de ossuruk ve yalan anlamında kullanılan bir deyimdir.

 Eliz Edebiyat dergisi’nden.

 Yürek Bağı, Öykü, Kum Yayınları,2005, 110 Sayfa.

 Aydınlığa Yürüyenler, Roman, Güldikeni Yay.,1993

 İÇİMDE KİRLİ KUŞLAR , Şiir, Betül Yazıcı, Etki/Diza Yayınları, 2008.

2 Bireşim(sentez):Yalınç düşüncelerden karmaşık kavramların, türlerden cinslerin oluş-turul-ması. Burada;farklı şiir anlayışlarının (biçemlerinin) bireşiminden yeni bir bireşim-biçem-şiir oluşturma.

 2.Halide Yıldırım, Issız Kuğu, Kül/ Sanat Yayınları, Temmuz 2005

 GÖKÇEKİMİ, Nurhan Şahinkaya, roman, Cinius Yayınları, 177 sayfa.

3. SEL DÜĞÜMLERİ, Süreyya Güven, Sone Yayınları, şiir,70 sayfa, 2009

 Süreyya Güven, Sone Yay.,şiir, 2011

 asla’da yaşamak: Damla Fidan, şiir, Kurgu Kültür Merkezi Yay.,72 sayfa.

 NÂZIM’IN BURSA YILLARI, Güney Özkılınç, anı-biyografi, Evrensel Basım Yayın,2010, 184 sayfa.

4.AĞUSTOS BALADI, Güney Özkılınç. Siyah Beyaz Yayınları, şiir, 67 sayfa, 2009.

 Kum Yayınları,2008,64 sayfa.

Sone Yayınları,2009,144 sayfa.

 KULAK MİSAFİRİ, Serap Gökalp, öyküler, Pupa Yayınları, 2009, 174 sayfa.

 eğitimin ince dokusunda yolculuk, Mustafa ÖZDEMNİR, anı, Alp Yayınları,2012,383 sayfa.

 2010 tarihli bu yazımdan sonra Bursa’da, Nazım’a dair oldukça güzel gelişmeler oldu. Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey sözünü tutarak, Bursa’ya; içinde Şiir Kütüphanesi, sinema salonu, okuma salonları v.b. alanlar da bulunan NÂZIM HİKMET KÜLTÜREVİ’ni kazandırdı. Böylece Nâzım’a, Bursa’da, adıyla anılan oldukça anlamlı ve yakışır bir yer/mekan açılmış oldu.

 ^1/Bu yazıyı kalem aldığım tarihten yalnızca iki hafta sonra, yayımlanmasından da birkaç hafta önce, bunların gerçekten de “ferman” olduğu; Danıştay’ın, 2013/8265 Esas No’lu ikinci “ferman”ı “iptal” kararıyla(2014) kanıtlanmış oldu.

 Üçüncü Ferman, dört yılını tamamlayan okul yöneticilerin tümünü yerinden edecek içeriğe sahiptir.

 *:Bir yaz günü... Köylü derenin öte yakasına geçecek. Bakıyor mandalar derenin içine yatıvermişler. Köprü de epeyce uzakta... Fırsatı değerleniriyor, önce bir mandanın, sonra diğerinin derken, mandaların sırtına basa basa derenin öte yakasına geçiyor. Tam o sırada ilk manda başını kaldırıp “ıı-ııh,” diyor, “galiba biri sırtıma bastı." Sonra ikinci, sonra üçüncü manda aynı şeyi mırıldanıyor. Son manda aynı şeyi mırıldandığında köylü köyüne varmıştır bile.

 Şairin YÜREĞİM KOYNUNDADIR adlı şiir kitabından.

 BURSA GAZETECİLER CEMİYETİ, NİLÜFER BELEDİYESİ VE ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ tarafından düzenlenen AYDINLARLA YÜZYÜZE SÖYLEŞİLERİ adlı etkinlik.-Nilüfer Belediyesi Uğur Mumcu Sahnesi.-

Bursa ALP KÜLTÜR MERKEZİ söyleşileri I:Osman Şahin’le EDEBİYAT VE SİNEMA.

 DAĞ MARTISI, Şener Aksu, roman, Umuttepe Yayınları, 340 sayfa.

 Gülsüm CENGİZ,Yasak Sevda Sözcükleri,Evrensel Basım Yayın, şiir,112 sayfa, 2013

 Bursa Yazın ve Sanat Derneği’(BUYAZ)nin düzenlediği, “30.Sanat Yılında Gülsüm CENGİZ Şiiri” adlı etkinlikte sunulan bildiri.

 Gülsüm CENGİZ, “Kadınlar İçin Söylenmiştir/ anadolu’da kadınların şiirli tarihi”, Evrensel Basım Yayın, şiir Antolojisi,656 sayfa, 2011

 ^CİCOZ, M.Sadık Aslankara, öykü, Can Yayınları, 2008,125 sayfa.

 İNANNA, Murat Tuncel, roman, Varlık Yayınları, 2006, 437 sayfa.

5 ^ TASMALI GÜVERCİN, Cemil Kavukçu, öyküler, Can Yay.,87 sayfa.

 Zeynep Kurada,Artshop Yay., şiir.48.sayfa.

 ISLIK BORCU, Ahmet Günbaş, şiir, Hayal Yayınları, 110 sayfa,2010.

 DEMİR PARMAKLIKLAR ORTAK DÜŞLER,

Mukaddes Erdoğdu Çelik,Ceylan Yay.,501 sayfa,2005

 ^ ADİL OKAY, YOLCU, ÖYKÜ, ÜTOPYA YAYINLARI, 2005, 110 SAYFA.

 ^tokluğun içindeki açlık MOR GIDA, Dr. Filiz Akgün Soydal, Kum Yayınları.2005,239 sayfa.

 Hayvanların Sessiz Dünyası, Marian Stamp Davvkins, Tübitak Yay.,1999.

 Alıç Ağacı ile Sohbetler, Hikmet Birand, Tübitak Yay.,2008

 1.2006 Dünya Öykü Günü Türkiye Bildirisini Tarık Dursun K. yazdı.

2. Bildirinin tamamı tırnak içinde, italik yazılmış kısımlardan ibarettir.

3.Bu bildiri “Foça I.Edebiyat Günleri”nde “TARIK Dursun K. ve Öykücülüğümüzün 60 Yılı” başlıklı panelde sunuldu.

 ^Çocuk Edebiyatı (99 Soruda Çocuk Edebiyatı Dizisi),Mustafa Ruhi Şirin, Çocuk Vakfı Yay,1994

 Türk Edebiyatı Ansiklopedisi, İnkılap Yay,1982, 1990.

*^Konunun hem çocuk, hem de çocukluğunu gerektiği gibi yaşayamadığı anlaşılan büyük (trajikomik) boyutunu ele veren bir gözlemim oldu Bursa II. Kitap Fuarı’nda: Öğretmen sınıfındaki otuz kadar öğrenciyi fuara getirmişti. Ancak belli ki kaybolmamalarından korkuyordu. Bu yüzden onları tek sıraya dizmiş ve sağ elleriyle tutsunlar diye de yanları boyunca bir sicim uzatmıştı. Onlar da o korkuyla sicimi sıkı sıkıya tutuyor, ama kitapların önünden bir tren katarı gibi, onlara dokunamadan, koksunu duyumsayamadan ve satın alamadan geçip gidiyorlardı.

 Bursa Kitap Fuarı’nda üç yıldır bilinçle yaptığım bir başka gözlemimde de; fuara az bir miktar parayla gelen çocuklardan kimilerinin kitapları evirip çevirdikten, ederlerini sorduktan sonra, hiçbir biçimde ilgi alanlarına girmeyen, gereksinmelerine yanıt vermeyecek ama sayfa sayısı fazla ve ucuz yapıtlardan satın almak istediklerini, hatta birkaç kez de ısrarla engelleme çabalarım karşın satın aldıklarına tanık oldum hep.

 Bunlar on, onbeş yıl sonra ülkemizin yazgısını doğrudan etkileyebilecek zekaya ve yeteneklere sahip öğrencilerdir. Bu durumda ülkemizin gelecekteki yazgısının “yalınkat” olacağını söyleyebilmek için “kahin” (“medyum”, “müneccim”, “falcı” v.b ıvır zıvır) olmaya gerek yoktur.

 ^ Konunun hem çocuk, hem de çocukluğunu gerektiği gibi yaşayamadığı anlaşılan büyük (trajikomik) boyutunu ele veren bir gözlemim oldu Bursa II. Kitap Fuarı’nda: Öğretmen sınıfındaki otuz kadar öğrenciyi fuara getirmişti. Ancak belli ki kaybolmalarından korkuyordu. Bu yüzden onları tek sıraya dizmiş ve sağ elleriyle tutsunlar diye de yanları boyunca bir sicim uzatmıştı. Onlar da o korkuyla sicimi sıkı sıkıya tutuyor, ama kitapların önünden bir tren katarı gibi, onlara dokunamadan, kokusunu duyumsayamadan ve satın alamadan geçip gidiyorlardı.



 ^Çocuk Edebiyatı (99 Soruda Çocuk Edebiyatı Dizisi),Mustafa Ruhi Şirin, Çocuk Vakfı Yay,1994

 Türk Edebiyatı Ansiklopedisi, İnkılap Yay,1982, 1990.

(Beni çocuk yazınına iten koşullar özetle bunlardı işte. Değil mi ki öğretmendim ve yazıyordum; öyleyse öğrencilerim için köşe bucak sağlıklı kitaplar arayacağıma, bulamamanın kahredici üzüntüsüyle yıpranacağıma kendim yazmalıydım...)

EMPERYALİZMİN SANAT İDEOLOJİSİ,

SANATIN DÖNÜŞ(TÜR)ÜMÜ VE ROMAN başlıklı konuşma metnimi ilerideki sayfalarda bulacaksınız.

 ^ Yazarın “Peneremden Sızan Işık:HAMBURGER YAZILAR (Kültür Bak.Yay,2001)adlı kitabından.

 Yazarın “Penceremden Sızan Işık:HAMBURGER YAZILAR (Kültür Bakanlığı Yay.2001,344 sayfa) adlı kitabından

6^*Deri’n,roman, Şaban Akbaba, Sone yay., 2009, 400 sayfa.

 tırı vırı: Kürtçe’de ossuruk ve yalan anlamında kullanılan bir deyimdir.

7

8

1.Atussa:Prusa’dan önce kurulduğu varsayılan küçük bir kent.

2 .Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Bursa’da Zaman” adlı şiirinden...

3 .Hannibal:Prusa’nın kuruluşunda katkısı olmuş Kartacalı komutan.

4 .Osmanlı döneminde Bursa’da yapılan “Eguvan Şenliği” çağrışımı.

5 Bursa Çekmesi:Bir yol ipek,bir yol iplikten dokunan Bursa kumaşı.

6 Evliya Çelebi’nin “Seyehatname”sinden Bursa tanımlaması.

7 “Kule-i Cihan:Uludağ’ın en üst noktası.

8^. Şeyh Küşteri:Karagöz-Hacivat oyununun yaratıcısı.

9 Bakacak:Uludağ’ın Bursa’ya bakılan kuzey bir noktası.

1⁰ Thedora:Kaplıcaya girmek üzere sık sık Prusa’ya gelen Bizans Kraliçesi.

1¹ Pythia:Çekirge’nin Bitinya dönemindeki adı.

1² Sarıkız:Sarıkız adlı Bursa efsanesinin kahramanı.

1³ Beyce:Orhaneli’nin eski adı.

1⁴ Yazarın,krom madenini konu alan bir öyküsünün adı.

1⁵ Homeros’un İlyada adlı destanından bir dize... Homeros’a göre Zeus’un bu toplantıyı yaptığı Olympos,Yaunanistan’daki,ama başka kimi yorumculara göre de Bursa’daki Olympos’tur.

1⁶ Msyius:Uludağ ve geniş çevresi.

1⁷ Keşiş Kayası:Uludağ’daki kayalıklardan biri.

1⁸ Şüşter Bağı:Yıldırım Külliyesi’nin bulunduğu bölgenin eski adı.

1⁹ Misk-i Amber Diyarı:Karslı aşıkların Bursa tanımlaması.

2⁰ Hüsn-ü Güzel:Bursa’da bir kaplıca hamamının adı.

2¹ Hera:Tanrı Zeus’un kardeşi ve eşi.

2² Duğulu Baba:Osmanlı döneminde ordunun önünden giden ve tahta kılıç taşıyan bir ermiş.Barış simgesi.

2³ Eski Tutukevi:Nâzım’ın yattığı,müze olması gerekirken yıkılarak yerine beton bir bina(adliye Sarayı) yapılan eski hapishane.

5 Bursa Çekmesi:Bir yol ipek,bir yol iplikten dokunan Bursa kumaşı.

2⁰ Hüsn-ü Güzel:Bursa’da bir kaplıca hamamının adı.

2¹ Hera:Tanrı Zeus’un kardeşi ve eşi.

1.Atussa:Prusa’dan önce kurulduğu varsayılan küçük bir kent.

2 .Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Bursa’da Zaman” adlı şiirinden...

3 .Hannibal:Prusa’nın kuruluşunda katkısı olmuş Kartacalı komutan.

4 .Osmanlı döneminde Bursa’da yapılan “Eguvan Şenliği” çağrışımı.

5 Bursa Çekmesi:Bir yol ipek,bir yol iplikten dokunan Bursa kumaşı.

6 Evliya Çelebi’nin “Seyehatname”sinden Bursa tanımlaması.

7 “Kule-i Cihan:Uludağ’ın en üst noktası.

8^. Şeyh Küşteri:Karagöz-Hacivat oyununun yaratıcısı.

9 Bakacak:Uludağ’ın Bursa’ya bakılan kuzey bir noktası.

1⁰ Thedora:Kaplıcaya girmek üzere sık sık Prusa’ya gelen Bizans Kraliçesi.

1¹ Pythia:Çekirge’nin Bitinya dönemindeki adı.

1² Sarıkız:Sarıkız adlı Bursa efsanesinin kahramanı.

1³ Beyce:Orhaneli’nin eski adı.

1⁴ Yazarın,krom madenini konu alan bir öyküsünün adı.

1⁵ Homeros’un İlyada adlı destanından bir dize... Homeros’a göre Zeus’un bu toplantıyı yaptığı Olympos,Yaunanistan’daki,ama başka kimi yorumculara göre de Bursa’daki Olympos’tur.

1⁶ Msyius:Uludağ ve geniş çevresi.

1⁷ Keşiş Kayası:Uludağ’daki kayalıklardan biri.

1⁸ Şüşter Bağı:Yıldırım Külliyesi’nin bulunduğu bölgenin eski adı.

1⁹ Misk-i Amber Diyarı:Karslı aşıkların Bursa tanımlaması.

2⁰ Hüsn-ü Güzel:Bursa’da bir kaplıca hamamının adı.

2¹ Hera:Tanrı Zeus’un kardeşi ve eşi.

2² Duğulu Baba:Osmanlı döneminde ordunun önünden giden ve tahta kılıç taşıyan bir ermiş.Barış simgesi.

2³ Eski Tutukevi:Nazım’ın yattığı,müze olması gerekirken yıkılarak yerine beton bir bina(adliye Sarayı) yapılan eski hapishane.