Oro davlat universiteti yoqub saidov

O’ZBEK TILINING O’G`UZ LAHJASI

E‘ t i b o r q a r a t i l a d i g a n m a s a l a l a r:

• 
  O`g`uz lahjasida so’zlashuvchi aholining yashash manzillari;
  
• 
  O`g`uz lahjasining fonetik xususiyatlari;
  
• 
  O`g`uz lahjasining morfologik xususiyatlari;
  
• 
  O`g`uz lahjasining o’zbek adabiy tili luat tarkibini boyitishdagi o’rni.
  

Tayanch tushunchalar: o’g`uz, lahja, fonetika, morfologiya, leksika.

O`g`uz lahjasi vakillari Xiva, Xonqa, Shovot, Hazorasp, Urganch, To’rtko’l, Toshovuz, Qarabuloq, Mankent, Iqon kabi manzillarda, shuningdek, Buxoro viloyatining Qorako’l, Olot tumanlarida, Romitan tunidagi Qoqishtivon, Chilong`u, Sepata, Vopkent tumanidagi Chandir, Buxoro tumanidagi Losha, Xargo’sh, Xumin, Xumdonak qishlog`larida yashaydi. Mazkur lahja vakillari O’zbekistonning boshqa tumanlarida ham uchraydi. Masalan, Jizzax yaqinidagi Bodan qishloida. O`g`uz urulari sirasiga olot, bayot, jiag`chi, darg`ali, qoravul, sayot, solir, yersari, chandir, eski, burjoq kabilar kiradi. O`g`uz lahjasining eng muhim o’ziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat: