O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi d. R. Abdikarimova, G. M. Bekimbetova ko‘chmas mulkni baholash

Muomala xarajatlari – qarz xizmati va daromad soliqlari ichiga
kirmagan daromad keltirayotgan mulkning ekspluatatsiyasiga ketgan
xarajatlar.
Mustaqil baholash – malakali, manfaatdor bo‘lmagan taraf
bajaradigan mulk qiymatining baholanishi.
Muvozanatlik tamoyili – baholash tamoyili bo‘lib, unga ko‘ra
yerning maksimal qiymatini olishni ta’minlaydigan ishlab chiqarishdagi
turli omillarning optimal birikmasi yerdan foydalanishning istalgan turi
uchun mavjud bo‘ladi. Shuningdek, proporsionallik tamoyili sifatida ham
ma’lumdir.
Muvofiqlik tamoyili – baholash tamoyili, unga ko‘ra obyektning
bahosi uning me’moriy uslubi, qulayliklar va xizmatlar darajasi, bozor
ehtiyojlariga qanchalik javob bera olishiga bog‘liq bo‘ladi.

---

---

195
Mulk huquqi – o‘z xohishiga ko‘ra biror-bir mulkka egalik

qilish, foydalanish va boshqarish, o‘z vakolatlarini boshqa shaxsga
berish, mulkni garov tariqasida ishlatish yoki unga nisbatan boshqa
usullarni qo‘llash, o‘z mulkini boshqa shaxsga xususiy qilib yoki
boshqarish uchun taqdim etish hamda o‘z mulkiga nisbatan qonunga
xilof bo‘lmagan istalgan ishlarni qilish huquqi. Qonuniy egalik qilish
huquqi – bu mazkur mulkka shaxsiy ega bo‘lish imkoniyati. Foydalanish
uchun qonuniy huquq mulkdan foydalanish imkoniyatini taqdim etadi.
Boshqarish uchun qonuniy huquq – bu mulkning huquqiy taqdirini
aniqlash imkoniyati (biror shaklda musodara qilish, buzib tashlash

va h.k.).

Murakkab foiz – asosiy summa kabi xuddi shunday avval ustiga
qo‘shib hisoblangan istalgan foizlar uchun olinadigan foiz.
Narx – xususiy mulk obyekti uchun to‘lanadigan summa. Odatda,
pulda ifodalanadigan istalgan summa.
Negiziy qo‘yilma – birinchi toifali xaridorlarga taqdim etiluvchi qisqa
muddatli kreditlar bo‘yicha bank tomonidan undiriladigan foiz qo‘yilmasi.
Negiziy renta – foiz ijarasi yoki muomala xarajatlari o‘sishini
ko‘zda tutgan ijara vaqtida yer egasiga tegishli ijara to‘lovining eng kam
qo‘yilmasi.