Orucun Fayda ve Bereketi

Ebeveyn Manasının Genişliği

İslam kültüründe ilahi önderler, öğretmenler ve eşin babası da ‘baba’ olarak adlandırılır.

Hz. Peygamber (s.a.a) mübarek ömrünün son günlerinde hasta yatağında yatarken Hz. Ali’ye (a.s) şöyle buyurdular: “İnsanların arasına katıl ve yüksek sesle onlara şöyle söyle: ‘Allah’ın laneti ebeveynine kötü davranan kimseye olsun. Allah’ın laneti sahibinden kaçan her köleye olsun. Allah’ın laneti çalıştırdığı işçiye ücretini ödemeyen kimseye olsun.’ “

Hz. Ali (a.s) kendisine söylendiği gibi insanlara bu mesajı ilettikten sonra geri döndü. Ashaptan bazıları bu mesajı basite alarak kendi aralarında şöyle dediler: “Biz ebeveyne ve mevlaya (köle sahibine) olan hürmeti ile işçinin ücreti hakkında bu sözleri daha önce işitmiştik. Peygamber’in (s.a.a) hasta yatağından bize gönderdiği bu sözler yeni değil.” Hz. Peygamber (s.a.a), ashabının, sözlerinin derinliğini idrak edemediklerini anlayınca yeniden Hz. Ali’yi (a.s) onlara göndererek insanlara şöyle söyle der: “Ebeveyne saygısızlık ve kötü davranmaktan kastım, ilahi rehbere yapılan saygısızlık ve hürmetsizliktir. Ey Ali! Ben ve sen bu ümmetin babalarıyız. Ve her kim bize itaat etmez ise bize hürmetsizlik yapmış ve kötü davranmıştır. Ben ve sen bu ümmetin mevlasıyız. Ve her kim bizden kaçarsa, Allah’ın kahrına duçar olur. Ben ve sen insanların hidayetleri için çalışanlarız. Ve her kim hidayetleri için çalışanın hakkını vermezse Allah’ın lanetini hak eder.”

Bu hadisede mülahaza ettiğimiz üzere her ne kadar ebeveyne itaat ve iyilik etmek, resmi ve bilinen bir emir manasında olsa da İslam kültüründe bu durum daha geniş bir manada ele alınmaktadır.