O‘simliklarning yuqumli va yuqumsiz kasalliklari

Patomorfologik o‘zgarishlar. O‘simlik o‘sishi, butun o‘simlik yoki uning ayrim organlarining shakli buzilishi bilan ifodalanadi. O‘simliklar o‘sishining buzilishi ko‘pincha ularning zaiflashishi bilan ifodalanadi. Misol uchun, bug‘doy qattiq qorakuyboshoqchalar soni kamayadi, natijada o‘simliklarning hosildorligi pasayadia (Tilletia caries) bilan zararlanganda poya uzunligi va

• 
  Patomorfologik o‘zgarishlar. O‘simlik o‘sishi, butun o‘simlik yoki uning ayrim organlarining shakli buzilishi bilan ifodalanadi. O‘simliklar o‘sishining buzilishi ko‘pincha ularning zaiflashishi bilan ifodalanadi. Misol uchun, bug‘doy qattiq qorakuyboshoqchalar soni kamayadi, natijada o‘simliklarning hosildorligi pasayadia (Tilletia caries) bilan zararlanganda poya uzunligi va
  

Yuqumli kasalliklar. Infeksion kasalliklar qatoriga o‘simlikdan o‘simlikka yuqadigan kasalliklar kiradi. Ularni zamburug‘lar, bakteriyalar, viruslar, viroidlar, fitoplazmalar, nematodalar va gulli parazit o‘simliklar qo‘zg‘atadi. Kasallik qo‘zg‘atuvchi organizmlar patogenlik, virulentlik va agressivlik xususiyatlariga ega bo‘ladi. Organizmning o‘simlikda kasallik qo‘zg‘atish qobiliyati patogenlik, organizmning o‘zi esa fitopatogen (yoki patogen) deb ataladi.

• 
  Yuqumli kasalliklar. Infeksion kasalliklar qatoriga o‘simlikdan o‘simlikka yuqadigan kasalliklar kiradi. Ularni zamburug‘lar, bakteriyalar, viruslar, viroidlar, fitoplazmalar, nematodalar va gulli parazit o‘simliklar qo‘zg‘atadi. Kasallik qo‘zg‘atuvchi organizmlar patogenlik, virulentlik va agressivlik xususiyatlariga ega bo‘ladi. Organizmning o‘simlikda kasallik qo‘zg‘atish qobiliyati patogenlik, organizmning o‘zi esa fitopatogen (yoki patogen) deb ataladi.
  

Virulentlik qo‘zg‘atuvchi organizm xo‘jayin o‘simlikning muayyan navining chidamlilik genini yengib, unda kasallik qo‘zg‘atish qobiliyati mavjudligini ifodalaydi, avirulentlik – aksincha, patogenning bunday qobiliyati yo‘qligini bildiradi. Virulentlik va avirulentlik patogenning alohida fiziologik irq (patotip, rasa)larini aniqlashda qo‘llaniladi.

• 
  Virulentlik qo‘zg‘atuvchi organizm xo‘jayin o‘simlikning muayyan navining chidamlilik genini yengib, unda kasallik qo‘zg‘atish qobiliyati mavjudligini ifodalaydi, avirulentlik – aksincha, patogenning bunday qobiliyati yo‘qligini bildiradi. Virulentlik va avirulentlik patogenning alohida fiziologik irq (patotip, rasa)larini aniqlashda qo‘llaniladi.
  
• 
  Agressivlik – patogenlik (virulentlik) xususiyati namoyon bo‘lishining darajasi bo‘lib, patogenning muayyan irqlari zararlay oladigan o‘simlik turlari va/yoki navlari doirasi kengligini, ularni zararlash darajalarini, ekinda tez tarqalish qobiliyati mavjudligi yoki yo‘qligini va boshqalarni ifodalovchi nisbiy ko‘rsatkichdir.