Osnovi Web-texnologiy

Raqobatning rivojlanishi sotuvchidan xaridorga o‘tish natijasida yuzaga keldi. 20-asrning 60-yillariga qadar rivojlangan bozor iqtisodiyotiga ega davlatlar tez rivojlanayotgan bozorga ega edilar. AQShda yangi ishlab chiqarish texnologiyalarining joriy etilishi, yuqori darajadagi ixtisoslashuvi, tabiiy zaxiralarning nolligi va iqtisodiyotni davlat tomonidan minimal tartibga solish bilan ajralib turardi. Xaridorlarning tovarlarga bo‘lgan talabi asosan sotuvchilarning talabidan yuqori bo‘ldi. Bunday sharoitda menejmentning asosiy yo‘nalishi mahsulot ishlab chiqarishdagi zaxiralarni qidirishga qaratildi.

Tovarlar, ishlab chiqarish, ulgurji va chakana savdo bir maqsadga bog‘liq emas edi, shuning uchun ishlab chiqaruvchilar birinchi navbatda yangi tovarlarni ishlab chiqarish, ishlab chiqarishni kengaytirish va takomillashtirish hisobiga raqobatdoshligini oshirishga intildilar. Tovarlarni tashish va saqlash, iste’molchiga xizmat ko‘rsatishning turli shakllarini tashkil etish, sotishdan keyingi xizmat ko‘rsatish kabi operatsiyalar texnik deb hisoblangan va ko‘p e’tiborga loyiq emas edi.

O‘tgan asrning 60-yillari boshida xaridorlarning bozori shakllana boshladi, bunda sotuvchilar o‘z mahsulotlarini taxminiy narxlarda sotishda qiynaldilar. Iste’molchilar past narxlar va qo‘shimcha xizmatlarga ega bo‘lgan yuqori sifatli mahsulotga muhtoj edilar. Bu raqobatdosh ustunliklarni yaratishning yangi usullarini izlash zarurligiga olib keldi. Tadbirkorlar mahsulotning o‘ziga emas, balki uni yetkazib berish sifatiga ko‘proq va ko‘proq e’tibor berishni boshladilar. Tovarlarni taqsimlash sohasidagi ishlarning yaxshilanishi bunday qo‘shimcha investitsiyalarni talab qilmadi, masalan, yangi mahsulotlarni ishlab chiqarishni o‘zlashtirish va shu bilan birga xarajatlarni kamaytirish, qo‘rg‘oshin vaqtini qisqartirish va kelishilgan jadvalga rioya qilish orqali yetkazib beruvchining yuqori raqobatbardoshligini ta’minladi. Distribyutorlik sohasiga sarflangan pullar ishlab chiqarishga yo‘naltirilgan mablag‘lardan ko‘ra yetkazib beruvchining bozordagi mavqeiga ko‘proq ta’sir ko‘rsatishni boshladi. Bunday sharoitda yuqori raqobatbardoshlik logistika jarayonini to‘g‘ri tashkil etish qobiliyatiga bog‘liq edi.

Tovarlarni samarali ravishda tarqatadigan yetkazib beruvchilar buyurtmaning narxini va vaqtini pasaytirishga intilib, iste’molchiga tovarlarni o‘z vaqtida yetkazib berilishini, kerakli miqdordagi, sifatni va assortimentni kafolatladilar, bu esa raqobatdagi muhim ustunlik edi.

2.