Oxu təLİMİ Müəllimlər üçün vəsait

I. BİLİRƏM 

II. İSTƏYİRƏM BİLİM 

III. ÖYRƏNDİM 

 

 

 

 

---

22 

 



 

Cavabı sətiraltı mənada gizlənən suallar; 



 

Mətnin ideyası əsasında oxucu mühakiməsindən yaranan suallar. 

Əvvəlcə  suallar  tərtib  edilir,  sonra  onlar  sadədən  mürəkkəbə,  səthidən  dərinə 

doğru düzülür. Suallar aşağıdakı kimi təsnif edilir: 

Ən yüksək 

-  Dəyərləndirməyə istiqamətləndirən suallar; 

-  Münasibət bildirən suallar; 

-  Şərhlərə istiqamətləndirən suallar; 

-  Məlumatların tətbiqinə yönləndirən suallar; 

-  Anlama

 

səviyyəsini yoxlayan suallar. 

Ən aşağı 

-  Yaddaşı yoxlayan suallar. 

 

 “Ucadan düşün”  

Bu üsuldan istifadə edərkən müəllim bir növ öz “beyninin pəncərəsini” şagirdlər 

üçün  açır  və  onlara  oxu  zamanı  düşünməyin  yollarını  göstərir.  O,  əlaqələndirmə, 

ümumiləşdirmə aparmaq, nəticə çıxarmaq, dərketməni yoxlamaq və s. fəaliyyətlərin 

köməyi ilə şagirddə yaxşı oxucu üçün vacib olan bacarıqları formalaşdırır. “Ucadan 

düşün” üsulunda dərs iki hissəyə ayrılır: 

I hissə  ̶  mətnin məzmunu üzərində düşünməklə oxunun təşkili; 

II hissə  ̶  düşünərək oxumaq üçün üsulların öyrədilməsi. 

Hər  dəfə  bu  cür  oxudan  sonra  aparılan  “Necə  oxuduq  ki,  başa  düşdük?” 

fəaliyyəti  şagirdlərin  oxu  strategiyalarını  nümunələrlə  mənimsəməsinə  və  beləliklə, 

müstəqil, düşünən oxucu kimi formalaşmasına şərait yaradır. 

“Ucadan düşün” üsulu aşağıdakı fəaliyyətlərdən ibarətdir: 



 

ilkin bilikləri müəyyənləşdirmək; 



 

əlaqələndirmək; 



 

sual vermək; 



 

məqsədi müəyyənləşdirmək; 

---

23 

 



 

dərketməni yoxlamaq; 



 

təsəvvür etmək; 



 

uşaqların münasibətini öyrənmək və

 

dəstəkləyici fikirlər əlavə etmək.