O`zbek tili morfologiyea so`z tarkibi

Mayl shaklining 3 ta turi bor: 
1. Xabar mayli
–
maxsus qo’shimchasi yo’q (zamon va shaxs
-son olinadi) 
2. Buyruq-istak mayli: -ay, -gin, -sin, -aylik, -ingiz, -sinlar
3. Shart mayli
–
sa 
–
sa edi/ekan = istak. 
–
sa kerak = gumon 
Shaxs-son shakllari
. Fe
’
lda ifodalangan harakat yoki holatning bajaruvchi shaxsini, bu shaxsning 
bitta yoki ko
’
p ekanligini bildiruvchi shakllari shaxs-son shakllari sanaladi. Fe
’
llarning I va II shaxsi 
maxsus shakllar orqali ifodalanadi, III shaxsda esa zamon qo
’
shimchalari shaxs ma
’
nosini
ifodalaydi. O
’
tgan zamonning -di hamda kelasi zamon shart mayli -sa shakllaridan so
’
ng -m, -ng, - k, -
ngiz qo
’
shimchalari; ravishdosh, sifatdosh shakllari hamda sof fe
’
lning hozirgi zamon shakllaridan 
so
’
ng -man, -miz, -san, -siz qo
’
shimchalari qo
’
llaniladi. 
Shaxs son shaklining 2 ta 
turi bor: 
 
 
 
 
 
 
 
1. 
–
di va 
–sa qo’shimchasidan 
keyin:
(i)m, (i)ng,
(i)k 
(i)ngiz 
lar 
2. Boshqa hammasidan keyin: man, san,
di,
miz,
siz,
dilar 

OT 
Ot nom
bildiruvchi so’z turkumi bo’lib, shaxs, narsa, joy ma’nolarini
anglatadi va ”kim?”,
“nima?”, “qayer?” so’roqlariga javob bo’ladi. “Kim?”
so’rog’i shaxsni bildiruvchi so’zlarga, “nima?” 
so’rog’i narsa, faoliyat
-jarayonni bildiruvchi 
so’zlarga, “qayer?’ so’rog’i joy nomini bildiruvchi so’zlarga 
beriladi. 
Shunga ko’ra otlar shaxs otlari, narsa otlari, faoliyat
-
jarayon otlari, o’rin
-joy otlariga 
bo’linadi.