O’tmishibuyukxalq.
O’zbeklar — xalq, O’zbekiston Respublikasi aholisining asosiy qismini tashkil etadi. O’zbeklar nafaqat O’zbekiston, balki O’rta Osiyodagi eng ko’p sonli xalqdir. O’zbekistonda (23 mln.), Tojikistonda (1,2 mln.dan ziyod), Qirg’izistonda(800 ming kishi), Qozog’istonda (511 ming kishi),Turkmanistonda (500 mingdan ziyod) kishi yashaydi. Bundan tashqari, Afg’onistonda (2,5 mln.dan 4 mln.gacha),Rossiyada (300 ming kishi), Saudiya Arabistonida (550—600 ming kishi), Xitoyda (13,7 ming kishi, 1998-yil) Turkiya,Olmoniya, AQShda ham o’zbeklar yashaydi. O’zbeklarning umumiy soni 30 milliondan ortiq (2012). O’zbeklar o’zbek tilida so’zlashadilar. Dindorlari — sunniy musulmonlar.
Tarixiy manbalarda keltirilgan 92 o’zbek urug’lari nafaqat O’zbekiston hududida, balki butun O’rta Osiyo hududlarida tarqalgan. Bu 92 o’zbek urug’lariga mo’g’ullar istilosidan oldingi va istilo davrida hamda shayboniylar davrida kelgan etnik guruhlar ham kiradi. Shuningdek, O’rta Osiyoda qadimdan yashab kelayotgan chigil, yag’mo, usun, tuxsi, xakas va boshqalar turkiy etnik guruhlar ham 92 o’zbek elati tarkibiga kirgan
O’rta Osiyo xalqlarining 19-asr 2-yarmi — 20-asr boshlaridagi tarixiy taqdiri va taraqqiyot bosqichlari chor Rossiyasining mustamlakachiligi davri bilan bog’liq. Keyinchalik mintaqada Sovet hokimiyatining o’rnatilishi bilan O’rta Osiyoda milliy-hududiy chegaralanish o’tkazilib, 5 ta milliy respublikalar tashkil etildi. Shu bilan shakllangan elatlar taraqqiy etayotgan tarixiy makon sun’iy ravishda bo’lib yuborildi.
Dostları ilə paylaş: |
