O`zbek tilidagi atamasi
|
Rus tilidagi atamasi
|
Ingliz tilidagi atamasi
|
Arxaik – hozirdamavjudbo’lgannarsa – hodisalarningeskiribqolganatamalaridir.
|
Архаик
|
|
Antonim – qarama – qarshi, zidma’noliso’zlar.
|
Антоним
|
|
Aniqlovchi – gapdagibirorbo’lakningbelgisiniyokibirnarsa – buyumningboshqasigaqarashliekanliginibildiruvchibo’lak.
|
|
|
Assimiliatsiya – qatorkelgannutqtovushlariningbir – birigata’sirqilibo’zigamoslashtirishi.
|
Ассимиляция
|
|
Alfavit – muayyan tartibda joylashtirilgan harflar yig’indisi.
|
Алфавит
|
|
Abbrivatsiya – qisqartma so’zlar yasash.
|
Аббривация
|
|
Bo’g’in – o’pkadanchiqayotganhavoto’lqinigabirzarbberishbilanaytiladigantovushyokitovushlaryig’indisi.
|
Слог
|
|
Dialekt – sheva va lahja tushunchalarining birgalikdagi ifodasi.
|
Диалект
|
|
Dissimiliatsiya – ikkita o’xshash tovushning noo’xshash bo’lib qolishi.
|
Диссимиляция
|
|
Etimologiya– so’zlarningpaydobo’lishinio’rganuvchisoha.
|
Этимология
|
|
Ega –gapningkimyokinimahaqidaekaninibildiruvchibo’lak.
|
Подлежащее
|
|
Fonetika – grekchaphone – tovushso’zidanolinganbo’lib, tilshunoslikningnutqtovushlarinio’rganuvchibo’limidir.
|
Фонетика
|
|
Frazeologiya – biron – bir tildagi iboralarni o’rganuvchi bo’lim.
|
Фразеология
|
|
Frazeologikchatishma– so’zbirikmasitartibidabo’lib, birso’zo’zma’nosida, ikkinchiso’zesako’chmama’nodaqo’llaniladi.
|
|
|
Frazeologikqo’shilma – gaptartibidabo’lib, bo’lishimumkinbo’lmaganfikrifodalovchiko’chmama’nolikbirlik.
|
|
|
Fonetikyozuv – so’zvaqo’shimchalarningma’lumbirqoidagamuvofiqyozilishi.
|
Фонетическое написание
|
|
Fe’l – harakatma’nosiniifodalovchiso’z.
|
Глагол
|
|
Fe’lnisbati – ish – harakatbilanuningbajaruvchisiorasidagimunosabatningifodalanishi.
|
|
|
Fe’l zamonlari – ish – harakatning paytga munosabati.
|
Время глагола
|
|
Fe’lmayli– so’zlovchiningish – harakatgamoyilligi.
|
|
|
Grammatika – so’zvagaplarningyuzagakelishihaqidagibarchama’lumotlarnio’rgatuvchitilhaqidagifanningbo’limi.
|
Грамматика
|
|
Gapbo’laklari – o’zarotobebog’langanso’zyokiso’zbirikmasi.
|
Части предложения
|
|
Harf – ma’lum bir tovush uchun olingan maxsus shakl, belgi.
|
Буква
|
|
Hol – fe’l – kesimga bog’lanib, uning belgisini bildirgan bo’lak.
|
Обстоятельство
|
|
Ibora – ko’chmama’nodaqo’llanuvchiso’zlar.
|
|
|
Jargonlar – qiziqishlari, mashg’ulotlariumumiybo’lganma’lumbirguruhgategishliso’zlar.
|
Жаргоны
|
|
Kesim – egahaqidagixabarnibildiruvchibo’lak.
|
Сказуемое
|
|
Ko’chirmagap – o’zgalarninggapinihecho’zgarishsizberish.
|
|
|
Lahja – bir – biriga yaqin bo’lgan shevalar yig’indisi.
|
|
|
Lingvistika – grekcha tilshunoslik degan ma’noni bildiradi. Fe’l va nutq haqidagi barcha fanlarni umumlashtiruvchi nom.
|
Лингвистика
|
|
Leksika – grekcha “lexis – so’z” deganma’nonibildiradi.
|
Лексика
|
|
Leksikologiya – grekcha “lexicos – so’z, tushuncha”, “logos – ta’limot” ma’nolarinibildiradi. So’zlarningtub, lug’aviyma’nolarinivaso’zlardagima’nosiljishlarni, ma’noko’chishlarnihamdaso’zlarningshaklvama’nomunosabatigako’raturlarinio’rganuvchibo’lim.
|
Лексикология
|
|
Leksikografiya – grekcha “lexicos – so’z, tushuncha”, “grafos – yozmoq” deganma’nolarnibildiradi. Biror- birtildagibarchaso’zlarnilug’attartibidaumumlashtiribo’rganuvchibo’lim.
|
Лексикография
|
|
Metateza – yonma – yon kelgan undosh tovushlarning o’rin almashinuvi.
|
Метатеза
|
|
Modal – so’zlovchining o’z fikriga bo’lgan munosabatini ifodalash.
|
Модаль
|
|
Monosemantik – grekcha “mono – bir”, “sema – ma’no” demakdir. Tildagi bir ma’noli so’zlar.
|
Моносемантический
|
|
Morfemika – so’z tarkibi.
|
Морфемика
|
|
Morfologiya– grammatikaningbirqismibo’lib, so’zturkumlarinio’rganadi.
|
Морфология
|
|
Neologizmlar – grekcha “neo – yangi”, “logos – ta’limot” so’zlaridanolinganbo’lib, yangipaydobo’lganso’zlardir.
|
Неологизмы
|
|
Nutq – fikrning til orqali ifodalanishi.
|
Речь
|
|
Nutqtovushlari – nutqa’zolariorqaliifodalanuvchitovushlar.
|
Звуки речи
|
|
Nutqorganlari – nutqtovushlariniifodalovchiorganlar.
|
Органы речи
|
|
Nutqmadaniyati – mantiqiyizchillikka, adabiytilme’yorlarigarioyaqilganholdato’g’ri, aniqvayoqimliso’zlash.
|
Культура речи
|
|
Orfoepiya – grekcha “orfo – to’g’ri”, “epos - nutq” deganma’nolarnibildiradi. Tilshunoslikning to’g’ri talaffuzni o’rganuvchi bo’limi.
|
Орфоэпия
|
|
Orfografiya– grekcha “orfo – to’g’ri”, “grafos – yozmoq” deganma’nolarnibildiradi. Tilshunoslikning to’g’ri yozish qonun – qoidalarini o’rganuvchi bo’limi.
|
Орфография
|
|
Omonim – shakldosh so’zlar.
|
Омоним
|
|
Ot – nomlash xususiyati mavjud so’zlar.
|
Существительное
|
|
Olmosh – ma’lumbirturkumgamansubso’znibutunlayboshqaxususiyatliso’zbilanalmashtiruvchiso’z.
|
Местоимение
|
|
Paronim – bir – biridanbirtovushorqalifarqlanuvchiso’zlar.
|
Пароним
|
|
Polisemantik– grekcha “poli – ko’p”, “sema – ma’no” demakdir. Tildagiko’pma’noliso’zlar.
|
Полисемантический
|
|
Punktuatsiya – tinish belgilarning ishlatilish tartibini o’rgatuvchi bo’lim.
|
Пунктуация
|
|
Ravish – ish – harakat va holatning belgisini bildiruvchi so’z.
|
Причастие
|
|
Runikyozuv – Rimyozuvlarigao’xshabyoziladiganyozuvlar.
|
Руническая письмо
|
|
Sifat – belgi – xususiyatniifodalovchiso’z.
|
Определение
|
|
Sinonim – ma’nodosh so’zlar.
|
Синоним
|
|
Singormanizm – unli tovushlar moslashuvi, ohangdoshligi, uyg’unligi.
|
Сингорманизм
|
|
Sintagma – ma’lumbirto’xtamorasidagibo’lak (so’z) .
|
Синтагма
|
|
Sintaksis – grammatikaningbirqismibo’lib, gapvauningturlarinio’rganadi. Son – son – sanoqma’nosiniifodalovchiso’z.
|
Синтаксис
|
|
Stilistika – uslubiyat.
|
Стилистика
|
|
Talaffuz – biron – birtovushyokitovushlaryig’indisiningma’lumbiralohidaohangbilanaytilishi.
|
|
|
Taqlid – biron – birtovushyokiholatnitakrorlabko’rsatishyokitalaffuzqilish.
|
|
|
Tarixiyso’zlar – iste’moldanbutunlaychiqibketganso’zlar.
|
Исторические слова
|
|
Tasviriy ifoda – narsa – buyumning nomini aniq atamay, uni boshqa vositalar orqali atalishi.
|
|
|
Terminologiya – grekcha “termin – atama”, “logos – ta’limot” so’zlaridan olingan. Tilshunoslikning biror– bir sohaga oid ilmiy atamalarni umumlashtiruvchi bo’limi.
|
Терминология
|
|
To’ldiruvchi – gapdagibirorbo’laknito’ldirib, ungaboshqaruvyo’libilantobeholatdabog’langanbo’lak.
|
Дополнение
|
|
Turlanish – otturkumigamansubso’zlarningkelishikqo’shimchalariniolibo’zgarishi.
|
|
|
Undalma – so’zlovchining nutqi qaratilgan shaxsni bildirgan so’z.
|
|
|
Unli tovushlar – sof ovozdan hosil bo’ladigan nutq tovushlari.
|
Гласные звуки
|
|
Undoshtovushlar – ovozvashovqinningo’zarobirikishidanhosilbo’ladigannutqtovushlari.
|
Согласные звуки
|
|
Undov – his – hayajonni ifodalash.
|
|
|
Urg’u – so’zbo’g’inlaridagiunlitovushlardanbiriningyokigaptarkibidagiayrimso’zningboshqalariganisbatankuchliroqovozbilanaytilishi.
|
Ударение
|
|
O’zak – lug’aviyma’nobildirib, ma’nolibo’laklargabo’linmaydiganqism.
|
Корень
|
|
O’zlashtirmagap – o’zgalarningshaklio’zgartirilib, mazmuniifodalangangap.
|
|
|
Sheva – ma’lumbirhududgategishliso’zlar.
|
|
|
