Oʻzbеkiston rеspublikasi axborot tеxnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Korporativ tarmoq
Foydalanuvchi
Buzg unchi
Himoyalangan kanal
Internet
VPN xizmati
13.1-rasm. VPNni ishlash prinsipi 
Yaxshi ishlab chiqilgan VPN quyidagi afzalliklarni beradi: 
1.
ajratilgan kanaldan foydalanmasdan turli xil geografik 
joylarda kengaytirilgan ulanishlarni hosil qilish; 

---

159 
2.
ma'lumotlar almashinuvi xavfsizligini oshirish; 
3.
masofadagi ofislar va xodimlar intranetni mavjud boʻlgan 
Internet aloqasi orqali tarmoqqa toʻgʻridan-toʻgʻri ulangan kabi 
ishlatish uchun moslashuvchanlikni ta’minlash; 
4.
vaqt va pulni tejash; 
5.
geografik jihatdan tarqalgan manbalar koʻrsatkichlari 
yaxshilanadi. Shu bilan birga, VPN har doim quyidagilarni talab 
qiladi: 
Xavfsizlik. VPN umumiy tarmoqda harakatlanayotganda 
ma'lumotlarni himoya qilishi kerak. Agar tajovuzkorlar ma'lumotlarni 
oʻgʻirlamoqchi boʻlsalar, ularni oʻqiy olmaydi yoki foydalana 
olmaydi. 
Ishonchlilik. Xodimlar va masofaviy idoralar VPNga 
muammosiz ulanishi kerak va VPN har bir foydalanuvchi uchun bir 
vaqtning oʻzida ulanishning maksimal sonini boshqargan taqdirda 
ham bir xil ulanish sifatini ta'minlashi kerak. 
Oʻlchamlilik. VPN xizmatlari kengaytirilishi kerak. 
Boshqa har qanday texnologiyalar singari, VPNning afzalliklari 
va kamchiliklari ham mavjud. 
1.
Trafik shifrlanadi va internet orqali xavfsiz uzatiladi, 
shunda koʻplab tahdidlarning oldini olish mumkin. 
2.
Xakerlar 
foydalanuvchining 
ma'lumotlariga 
va 
yozishmalariga kirish huquqini qoʻlga kiritishi juda qiyin boʻladi. 
3.
Umumiy Wi-Fi ulanish nuqtalaridan boshqa birov 
tomonidan olingan ma'lumotlardan xavotirlanmasdan foydalanish 
mumkin. 
4.
VPNga ulanish oson. VPN provayderning xizmatlarini 
toʻlash yoki bepul variantlardan foydalanish mumkin. 
5.
VPNlar bilan koʻplab mamlakatlarda, masalan, Netflixda 
geo-bloklangan tarkibga kirish mumkin. Bu AQSh tashqarisidagi 
translyatsiyalarni tomosha qilishning eng yaxshi usuli. 
6.
VPN yordamida IP-taqiqlar va DDoS hujumlaridan himoya 
qilish, shuningdek, geo-bloklangan yoki taqiqlangan oʻyinlarga 
kirishni ta'minlash orqali eng yaxshi onlayn oʻyinlar taqdim etiladi. 
Texnologiyaning sezilarli kamchiliklari koʻp emas, ammo ular 
mavjud: 
1. Internet tezligini pasaytirish imkoniyati. Bu koʻpincha 
foydalanuvchilarni VPNdan foydalanishni toʻxtatadi. 

---

160 
2. Xavfsizlik muammolari. VPN maxfiy ma'lumotlarni yuqori 
darajada himoya qiladi, ammo ular xavf ostida boʻlishi mumkin. Bu 
faqat shubhali provayder tanlangan taqdirda sodir boʻlishi mumkin. 
Ushbu kamchilikni toʻliq bartaraf etish uchun taqdim etilgan 
xizmatlarning provayderini diqqat bilan tekshirish lozim. 
3. Narx. Bozorda koʻplab bepul VPNlar mavjud, ammo bepul 
va shubhali provayderlar har doim ham sifatli xizmatlarni taqdim 
etmaydilar va ulanish tezligini keskin cheklashadi.