O‘zbekiston respublikasi axborot va kommunikatsion texnologiyalarini

R4 13kΩ
Key=A


26.5 %
R1 620Ω

4.910m
₊ U1


V1
5 V

XSC1
A ^B
₊ _ ₊ _
Ext Trig
+
_

₊ U7

0.769m
^A DC 1e-009Ohm ^-
-
^A DC 1e-009Ohm _U5 C2

R5


^100Ω R6
_C3 U8 U3 Q1

0.056m

0.011m
^- + ^{+ -}
A A
9µF


9µF



0.013u
AC 1e-009Ohm

_V2 1kΩ
23 %
AC 1e-009Ohm
DC 1e-009Ohm
^2N2369A U4

0.317
U2 ⁺
₊ U6

Key=D
5mVrms
10kHz ⁺
0° _-

0.084
U9

1.298m
^V AC 10MOhm
+
R3
3.3kΩ ^-
V DC 10MOhm -

0.713
R2 C1
^V DC 10MOhm
-
^V AC 10MOhm

330Ω 24µF
11-rasm. Kirish qarshiligini o‘lchash sxemasi

O‘zgaruvchi qarshlikning olingan qiymati kuchaytirgichning kirish qarshiligiga teng: R_kir=230 Om

Kuchaytirgich kaskadini chiqish qarshiligini aniqlaymiz

Buning uchun sxemani chiqish zanjiriga (12-rasm) ketma-ket o‘zgaruvchi rezistor ulaymiz va kaskadning chiqish zajiriga o‘rnatilgan voltmetr yordamida U = U_chiq/2 qiymatini ko‘rsatgunicha rezistorni qarshiligini o‘zgartiramiz (12-rasm).
XSC1



U6
AC 10MOhm

12 –rasm.Chiqish qarshiligini o‘lchash sxemasi

O‘zgaruvchi qarshlikning olingan qiymati kuchaytigichning chiqish qarshiligi teng: R_chiq=340 Om.
Moslashtirish rejimida kaskadning kirish va chiqish zanjirida joylashtirilgan voltmetr va ampermetrlar (12-rasm) ko‘rsatgichlari bo‘yicha kaskadning kuchaytirish koeffitsiyentini aniqlaymiz:

^𝑈chik

𝑈
K_𝑈 =
kir
82 mV
⁼ 3,243 mV
= 25,28 – kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti

K = ^𝐼chiq = ^{0,019 mA} = 12,68 − tok bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti

^{𝑖 𝐼}kir
0,241 mA

K_r = K_𝑢 ∙ K_𝑖 = 25,28 ∙ 12,68 = 320,55 –quvvat bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti
UE sxemasi bilan BC549BP bipolyar tranzistorida yig‘ilgan kuchaytirgich kaskadini amplitud-chastot xarakteristikasi grafigini tuzamiz.
XBP1

34 %
13–rasm.UE li kuchaytirgich kaskadini amplitud-chastot xarakteristikasini o‘lchash

14 –rasm.UE li kuchaytirgich kaskadini amplitud-chastot xarakteristikasi

Grafik asosida kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyentini maksimal qiymati 𝐾_{𝑈𝑚𝑎𝑥} va o‘tkazish yo‘lagi Δf ni aniqlaymiz.

𝐾_{𝑈𝑚𝑎𝑥} = 24,255 dB–kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyentini
maksimal qiymati.
𝐾_𝑈gr = 0,707 ∙ 𝐾_{𝑈𝑚𝑎𝑥} = 0,707 ∙ 24,255 = 17,148dB–kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyentini chegaraviy qiymati

O‘tkazish yo‘lagi:

Δf = fyu – fp = 23,878 MGs – 309 Gs = 23,569 MGs

Xulosa

Men kuchaytirgich kaskadlarini hisoblash usuli yo‘li bilan umumiy emitter sxemasi bo‘yicha yig‘ilgan BC549BP bipolyar tranzistorli kuchaytirgich kaskadini texnik xarakteristikalarini o‘lchash va hisoblash bo‘yicha o‘z bilimlarimni mustahkamladim.

Mustaqil ishini bajarish davomida 2N2369A bipolyar tranzistorning kirish va chiqish xarakteristikalari olindi va tuzilgan grafikdan tranzistorning h – parametrlari hisoblandi (h_11e=880 Om, h_12e=17,7·10^-3, h_21e=50, h_22e=26·10^-6 Sm). Bundan tashqari UE ulanishga ega kuchaytirgich kaskadi elementlarining parametrlarini hisobladim. Aniqlangan element parametrlarini qo‘llab, umumiy emitter sxemasi bo‘yicha bajarilgan BC549BP bipolyar tranzistorli kuchaytirgich kaskadini sxemasini chizdim. UE sxemasida yig‘ilgan BC549BP bipolyar tranzistorli kuchaytirish kaskadini kirish va chiqish qarshiliklarini o‘lchab, K_𝑈 = 25,28 , tok bo‘yicha
K_𝑖 = 12,68 va quvvat bo‘yicha K_r = 320,55 kuchaytirish koeffitsiyentlari
olindi.
UE sxemasi bo‘yicha BC549BP bipolyar tranzistorida yig‘ilgan kuchaytirgich kaskadini amplitud-chastot xarakteristikasini tuzib, grafik usulda kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyentini maksimal qiymati
𝐾_{𝑈𝑚𝑎𝑥} ni va o‘tkazish yo‘lagini Δf ni aniqladim.
Δf = fyu – fp = 23,878 MGs – 309 Gs = 23,569 MGs