O‘zbekiston respublikasi konstitutsiyasi

55-modda. 
Har kim o‘z huquq va erkinliklarini qonunda taqiqlanmagan barcha usullar bilan himoya 
qilishga haqli. 
Har kimga o‘z huquq va erkinliklarini sud orqali himoya qilish, davlat organlarining hamda 
boshqa tashkilotlarning, ular mansabdor shaxslarining qonunga xilof qarorlari, harakatlari va 
harakatsizligi ustidan sudga shikoyat qilish huquqi kafolatlanadi. 
Har kimga buzilgan huquq va erkinliklarini tiklash uchun uning ishi qonunda belgilangan 
muddatlarda vakolatli, mustaqil hamda xolis sud tomonidan ko‘rib chiqilishi huquqi kafolatlanadi. 
Har kim O‘zbekiston Respublikasining qonunchiligiga va xalqaro shartnomalariga muvofiq, 
agar davlatning huquqiy himoyaga doir barcha ichki vositalaridan foydalanib bo‘lingan bo‘lsa, 
insonning huquq va erkinliklarini himoya qiluvchi xalqaro organlarga murojaat etishga haqli. 
Har kim davlat organlarining yoxud ular mansabdor shaxslarining qonunga xilof qarorlari, 
harakatlari yoki harakatsizligi tufayli yetkazilgan zararning o‘rni davlat tomonidan qoplanishi 
huquqiga ega. 
56-modda. 
Inson huquqlari bo‘yicha milliy institutlar inson huquqlari va erkinliklarini himoya 
qilishning mavjud shakllari hamda vositalarini to‘ldiradi, fuqarolik jamiyatini rivojlantirishga va 
inson huquqlari madaniyatini yuksaltirishga ko‘maklashadi. 
Davlat inson huquqlari bo‘yicha milliy institutlar faoliyatini tashkil etish uchun shart-
sharoitlar yaratadi. 
57-modda. 
Mehnatga layoqatsiz va yolg‘iz keksalar, nogironligi bo‘lgan shaxslar hamda aholining 
ijtimoiy jihatdan ehtiyojmand boshqa toifalarining huquqlari davlat himoyasidadir. 
Davlat aholining ijtimoiy jihatdan ehtiyojmand toifalarining turmush sifatini oshirishga, 
jamiyat va davlat hayotida to‘laqonli ishtirok etishi uchun ularga shart-sharoitlar yaratishga hamda 
ularning asosiy hayotiy ehtiyojlarini mustaqil ravishda ta’minlash imkoniyatlarini kengaytirishga 
qaratilgan choralarni ko‘radi. 

---

Davlat nogironligi bo‘lgan shaxslarning ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy sohalar obyektlari va 
xizmatlaridan to‘laqonli foydalanishi uchun shart-sharoitlar yaratadi, ularning ishga joylashishiga, 
ta’lim olishiga ko‘maklashadi, ularga zarur bo‘lgan axborotni to‘sqinliksiz olish imkoniyatini 
ta’minlaydi. 
58-modda. 
Xotin-qizlar va erkaklar teng huquqlidirlar. 
Davlat xotin-qizlar va erkaklarga jamiyat hamda davlat ishlarini boshqarishda, shuningdek 
jamiyat va davlat hayotining boshqa sohalarida teng huquq va imkoniyatlarni ta’minlaydi.