O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovalar vazirligi
qiya (27, b –rasm);
27–rasm. Joylashuvi bo'yicha uchma–uch choklarining turlari: a – to`g`ri uchma–uch chok; b – qiya uchma–uch chok; α = 45 – 60°; F – birikmaga ta'sir qiluvchi kuch
2. Burchak choklari:
– ko‘ndalang (frontal) – ta'sir qiluvchi kuchning yo'nalishi payvand chokning o'qiga perpendikulyar (28–rasm a);
bo`ylama (yonbosh) – ta'sir qiluvchi kuchning yo'nalishi payvand chokining o'qiga parallel (28– rasm b);
– qiya – ta'sir qiluvchi kuchning yo'nalishi payvand chokining o'qiga burchak ostida joylashgan (28–rasm c);
kombinirlangan – uzunlamasına va ko'ndalang choklarning kombinatsiyasi (28– rasm d)
28–rasm. Joylashuvi bo'yicha payvand choklarining turlari : A– frontal chok ; b– yon tomonlarning choklari ; V– qiya chok ; G– birlashtirilgan chok ; F– birikmaga ta'sir qiluvchi kuch
Uchma–uch chokining asosiy geometrik parametrlari (29–rasm) (GOST 2601 – 84):
S – payvandlanadigan metallning qalinligi;
e – payvand choki kengligi;
g – uchma–uch chokining qavariqligi – payvand choki yuzasi va payvandlangan detallar yuza sathi o'rtasidagi eng katta balandlik (chuqurlik);
h – eritish chuqurligi (suyuqlantirilish chuqurligi) – asosiy metallning eng katta erish chuqurligi;
t– chok qalinligi, t=g+h;
b– tirqish.
chok shakli koeffitsienti – chok kengligining qalinligiga nisbati Kn= e/ t .
Payvand choki shakli koeffitsentining qiymati odatda 0,5 – 4 ni tashkil qiladi. Optimal qiymat 1,2 dan 2 gacha hisoblanadi.
Chokning qavariqlik koeffitsienti – chok kengligining uning qavariqligiga nisbati.
K y= e/g.
Qavariqlik koeffitsientining miqdori 7 ÷ 10 dan ko`p bo`lmasligi kerak.