O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovalar vazirligi

qiya (27, b –rasm);



27–rasm. Joylashuvi bo'yicha uchma–uch choklarining turlari: a – to`g`ri uchma–uch chok; b – qiya uchma–uch chok; α = 45 – 60°; F – birikmaga ta'sir qiluvchi kuch
2. Burchak choklari:
– ko‘ndalang (frontal) – ta'sir qiluvchi kuchning yo'nalishi payvand chokning o'qiga perpendikulyar (28–rasm a);

• 
  bo`ylama (yonbosh) – ta'sir qiluvchi kuchning yo'nalishi payvand chokining o'qiga parallel (28– rasm b);
  

– qiya – ta'sir qiluvchi kuchning yo'nalishi payvand chokining o'qiga burchak ostida joylashgan (28–rasm c);

• 
  kombinirlangan – uzunlamasına va ko'ndalang choklarning kombinatsiyasi (28– rasm d)
  

28–rasm. Joylashuvi bo'yicha payvand choklarining turlari : A – frontal chok ; b – yon tomonlarning choklari ; V – qiya chok ; G – birlashtirilgan chok ; F – birikmaga ta'sir qiluvchi kuch

Uchma–uch chokining asosiy geometrik parametrlari (29–rasm) (GOST 2601 – 84):

• 
  S – payvandlanadigan metallning qalinligi;
  
• 
  e – payvand choki kengligi;
  
• 
  g – uchma–uch chokining qavariqligi – payvand choki yuzasi va payvandlangan detallar yuza sathi o'rtasidagi eng katta balandlik (chuqurlik);
  
• 
  h – eritish chuqurligi (suyuqlantirilish chuqurligi) – asosiy metallning eng katta erish chuqurligi;
  
• 
  t – chok qalinligi, t = g+h;
  
• 
  b – tirqish.
  
• 
  chok shakli koeffitsienti – chok kengligining qalinligiga nisbati K_n = e / t .
  

Payvand choki shakli koeffitsentining qiymati odatda 0,5 – 4 ni tashkil qiladi. Optimal qiymat 1,2 dan 2 gacha hisoblanadi.
Chokning qavariqlik koeffitsienti – chok kengligining uning qavariqligiga nisbati.
K _y = e / g .
Qavariqlik koeffitsientining miqdori 7 ÷ 10 dan ko`p bo`lmasligi kerak.