O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta ’ lim vazirligi toshkent moliya instituti moliya-iqtisod fakulteti

 
II bob bo’yicha xulosalar 
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan bank-moliya sohasidagi islohotlarni 
yanada chuqurlashtirish va barqarorligini ta mi la , kichik biznes va xususiy 
tadbirkorlik e tla i i moliyaviy q lla -quvvatlashda bank-moliya tizimi 
ishtirokini yanada oshirish, ushbu soha vakillariga ma berish yicha 
jahonning ilg tajribalarini unumli foydalanish, taklif etilayotgan yangi bank-
moliya xizmatlari, shuningdek kreditlar ajratish mexanizmlarini yanada 
takomillashtirish bugungi kunning dolzarb masalalardan xisoblanadi. 
Respublikamizda yaratilgan qulay investitsiyaviy muhit, tijorat 
banklarining kapitali, aktivlari hamda jalb qilingan depozitlar hajmining i
borayotganligi, banklarning kredit portfeli tarkibida uzoq muddatli
investitsiyaviy moliyalashning ulushiga qarab tabaqalashtirilgan foyda lig i
stavkalarining joriy etilganligi tijorat banklarining investitsion kreditlari hajmini 
oshib borishiga xizmat qilmoqda.
 
 

---

62 
III-BOB. KICHIK BIZNES VA XUSUSIY TADBIRKORLIKNI 
RIVOJLANTIRISHDAGI MAVJUD MUAMMOLAR VA ULARNI HAL 
ETISH YO’NALISHLARI 
Keyingi yillarda bozor iqtisodiyoti asosida rivojlanayotgan bir qaror 
mamla atla a yi i x ala zla i i g i i limla a a ay tga a algi 
p f iyala a z e i a f iyala i i i x ala ga erisg 
jarayoni 
kuzatilmoqda.Bu 
jarayon 
bozor 
iqtisodiyotining 
dinamik, 
a a at a ,ya gili la ga zi a , z agi tala a i g zga i iga tez 
m la a li i i ta mi lay i. 
A li a ligi a i g a ma la i i g i i i i iz e a x usiy 
ta i la i ya a a i la ti i ga g liq.B g mamala atimiz agi a a 
x ali y it i ye tla i g 87 f izi a lat m l ili a liga ega i i
a x iy iz e x ala i i .Yalpi i i ma l t i g 83.6 f iz a tig i 
ishlab chiqa ilay tga a at ma l tla i i g 90 f izi a tig i, eya li a a 
qi l q x aligi ma l tla i, i g e , a a xizmat ati a i 
la i g i a iga t g i ela i.
37
Ya atilay tga ya gi i i la i i g atta alm g i am ay a haga 
t g i elm q a.Bi gi a i i iz e ye tla i tga 2014 yil a ti at 
a la i t m i a a atilga e it ma lag la i a mi 5 t l . 346 ml . S m i 
tashkil etdi,shu jumladan: 
-48.5 ml . m – kasb- a lle la i iti ila iga z biznesini ochish 
am a li ga zam a iy ilm a i mala i amaliy tga tat iq qili ; 
-80.1 ml . m - yosh oilalarga tadbirkorlik faoliyatini boshlash va 
rivojlantirish uchun. 
-618 ml . m - xizmat ati a e i a i i i i i yanada 
q lla -quvvatlash maqsadida kichik biznes va xususiy tadbirkorlik faoliyatlari 
uchun; 
37
Da lat Stati ti a Q mita i ma l m tla i a i a

---

63 
491.7 ml . m - ayollarni tadbirkorlik faoliyatiga keng jalb etish va 
ularning faoliyatini rivojlantirish uchun. O z e i t iqti iyati a i i iz e
va x iy ta i li l i i g i i i – ichki bozorni sifatli va 
aq at a t a la ila t l i i i g zam a iy tala la i i i ga lga
l a, xizmat ati a i e gayi i i g a z i tala la i i i ga 
olgan holda, xizmat k ati a i e gayi i i g a z i tala la iga m
e p t ta i i payi i i g, ya gi i i la i ya ati i g, a al , y la i 
i ila ta mi la i g a a a a li a ma la i a t m fa ligi i 
oshirishning asosiy omillaridan biri hisoblanadi. 
X iy m l i i la ti i y li a tiq a y ati t iqla i 
bartaraf etish, kichik biznesga yangi imkoniyatlar yaratish respublikamiz iqtisodiy 
q ati a e p t al iyati i i i a m im a amiyatga ega.S i ggi 
yilla a i qat q a me y iy q qiy atla qa l qili i i, la i g 
i i a i ifat i at a ya gi qi la ga ta i im i i e i.Ya gi 
ta i agi “Ta i li fa liyati e i ligi i g af latla i”, “Oila iy ta i li
t g i i a”, “X iy m l i im ya qili a m l q qla i i g af latla i 
t g i i a”, “Ta i li fa liyati a i agi x at e i ta ti -taomillari 
t g i i a”gi O z e i t Re p li a i q la i ya a la mla i a i . 
Shunday qilib, kichik biznesni rivojlantirishda innovatsion faoliyatni 
e gay i i , 
i at i
fa liyat i 
ag atla ti i
tizimi i 
ya a a 
ta milla ti i iqti iy timiz i i la ti i ga z i iy i a i i q a i. 
Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida kichik biznes va xususiy 
tadbirkorlikni 
barqaror 
rivojlanishtirishda 
moliyaviy 
resurslar 
bilan 
ta mi la ga ligi darajasi samarali faoliyatini tashqil etish muhim omil hisoblanadi. 
Tadbirkorlik faoliyatining rivojlanishi – iqtisodiy taraqqiyotni, erkin va farovon 
hayotni ta mi la , mamlakatimiz iqtisodiy qudratini mustahkamlashning muhim 
sharti ekanligini bugun hayotning zi tasdiqlamoqda. 
Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishni q lla -quvvatlash yi a amalga 
oshirilgan chora-tadbirlar samarasida joriy yil boshidan buyon 15,8 ming yangi 
kichik biznes e ti tashkil etildi. Eng p kichik biznes e tla i sanoat 

---

64 
sohasida (umumiy sonining 28,2 foizi), savdo va umumiy ovqatlanish (26,8 foiz), 
qurilish sohasida (9,6 foiz) tashkil qilindi. Faoliyat atay tga kichik biznes 
korxonalarining umumiy soni 2012 yilning shu davriga nisbatan 4,6 foiz 
pay i
38
.