O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bobur nomidagi andijon davlat universiteti


-mavzu:Turkiy tillarning xorijiy mamlakatlarda o’rganilishi



Yüklə 0,72 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə33/53
tarix16.03.2022
ölçüsü0,72 Mb.
#114873
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   53
turkiy filologiyaga kirish maruza matni

10-mavzu:Turkiy tillarning xorijiy mamlakatlarda o’rganilishi 

Reja: 

1. Xorijda turkiy tillarni o’rganilish tarixii. 

2.Rossiyada turkiy filologiya masalalarini o’rganilishining boshlanilishi. 

                                                        

1

Nurmonov A. O’zbеk tilshunosligi tarixi. -T.: O’zbеkiston, 2002, 155-bеt. 




32 

 

3. Moskva maktabining turkologiya taraqqiyotidagi o’rni. 



4. Qozon maktabi vakillarining ilmiy faoliyati. 

5.Peterburg maktabi va turkologiya. 



 

Tayanch    so’z  va  iboralar:Nikolas-Kornelisson  Vitzen,  "Bare  ha  tillar  va  shevalarning 

qiyosiy  lug'atlari"  asari,  "Damaskin  lugati",  S.Xalngfiii,  F.I.Tabbert-Stralenberg,  A.N.Kononov, 

Ye.D.Polivanov,  Qozon,        Moskva,        Peterburg        maktablari,    F.  Ye.Korsh,        M.A.Kazembek, 

V.A..Bogoroditskiy, O.l.Senkovskiy, V.V.Radlov, P.M.Melioranskiy. 

 

Turkiy   tillarni   o’rganishning   alohida   fan   sifatida   shakllanishi   va rivojlanishida rus turkolog 



olimlarining  xizmatlari  katta.Rus  turkolog  olimlarining  lingvistik  tadqiqotlari  natijasida  turkiy 

tillarning  ilmiy grammatikasi  yuzaga keldi, turkiy tillarining mitkammal tasnifi  yaratildi, Rossiyada 

turkiy  tillarini  o'rganish  XIX  asrning  ikkinchi  yarmida  keng  quloch  yoydi.  Bu  davrda  Rossiyaning 

Peterburg, Moskva, Qozon kabi shaharlarida turkiy tillar jiddiy o'rganila boshladi, Bundan tashqari, 

Tashkent, Samarqand, Ohna-Ota, Boku, Tbilis, Omsk, Yakutsk kabi shaharlarida ham turkiy tillarni 

o'rganuvchi markazlar yuzaga keldi. 

Turkiy filologiya, xususan, turkiy tilshunoslikning Rossiyadagi taraqqiyoti va o`rganilishi haqida 

bir  qator  asarlar  yaratildi.  Bular  sirasiga  kiruvchi  A.Baskakovning  «Ввeдeниe  визучeниe 

тюрскихязыков», АндрeйНиколаeвичКононовнинг «ИсторияизучаниятюрскихязыковвРоссии»  

nomli  asarlarida  turkiy  tillarni  Rossiyada  o`rganishning  asosiy  bosqichlari,  turkiy  filologijaning 

Moskva,  Peterburg,  Qozon  kabi  yetakchi  maktablari,  turkiy  tillarini  o'rganish  jamiyatlari  va  bu 

jamiyat a'zolarining ilmiy faoliyati batafsil yoritilgan. 

AQSHda  ham  sharq  tillarini  o‘rganish  XIX  asrning  birinchi  yarmidan  boshlangan.  1840  yili 

AQSh  missionerlari  “Amerika  sharqshunoslik  jamiyat  jurnali”ni  nashr  etila  boshlagan.  Bugungi 

kungacha  doimiy  ravishda  “Musulmon  dunyosi”  (“Muslim  word”)  jurnali  chop  etilib  qelinadi.  M: 

Navoiy “ML” asari ingliz tilida to‘laligicha   shu jurnalda e’lon qilingan (1965, №4, 1966, №1). 




Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   53




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin