O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti



Yüklə 3,95 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə49/179
tarix12.10.2023
ölçüsü3,95 Mb.
#130066
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   179
12594 2 F73689EE6175CBCB594F6BEABC06D737E9CA1955

M
0
/YAIM*100% 
M
0
– Markaziy bank tomonidan muomalaga chiqarilgan jami 
naqd pullar
2019-yilning 1-yanvar holatiga
Germaniyada – 8.9% 
Rossiyada – 10.9% 
Kanadada – 3.6% 
Taraqqiy etgan mamlakatlarda bu ko`rsatkichning darajasi past. 
Buning bir qancha sabablari bor. Ulardan asosiylari ikkita: 
1.
Iqtisodiyotni kichik salmoqqa ega ekanligi. 
Plastik kartochkalar mo`ljallanishiga ko`ra ikkiga bo`linadi: 
-
Shaxsiy kartochkalar – bu kartochkalar banklar tomonidan 
jismoniy shaxsga beriladi. 
-
Koorporativ kartochkalar - bu yuridik shaxslarga beriladi. Bu 
kartochkadan korxonaning xodimlari foydalanishi mumkin. 


58 
Plastik kartochkalar ishlash rejimiga ko`ra 2 ga bo`linadi: 
1.
Of – line 
2.
On – line 
Pul aylanmasi tarkibi
1
 
 
 
 
Plastik kartochkalarning to`lovni amalga oshirish xususiyatiga 
ko`ra: 
1.
Debetli kartalar-bu kartalar faqat plastik karta hisob 
raqamidagi pul mablag’lari doirasida to`lovlarni amalga oshirish 
imkonini beradi. 
2.
Kreditli kartalar-plastik hisob raqamdagi pul tugaganini keyin 
ham tijorat bankining krediti hisobiga to`lovni amalga oshirish 
imkonini beradi. 
Mamlakat iqtisodiyotining rivojlanganlik darajasi pul 
aylanmasining tarkibiga bevosita ta`sir ko`rsatadi. Masalan, taraqqiy 
etgan 
mamlakatlarda 
iqtisodiyotning 
pul 
mablag’lari bilan 
ta`minlanganlik darajasi yuqori bo`lganligi sababli, tovar pul 
munosabatlarida to`lovsizlik muammosi mavjud emas. 
M2 
MK =
YAIM 
1
Abdullaeva SH.Z. Pul, kredit va banklar/ SH.Z. Abdullaeva . – 2000. :28 бет
Pul 
funksiyalariga 
ko’ra
Pul aylanmasi 
Pul belgilariga 
ko’ra
Sub’
yektlarni 
joylashish 
o’rniga ko’ra
Tovar

pul 
munosabatlari
ning aks
ettirilishiga 
ko’ra
Shahar 
lararo 
aylan 
masi 
Shahar
lar 
ichida
gi 
aylan
masi 
Muo-
mala 
vositasi 
To’lov 
vosita
si 
Tovarsi
z pul 
aylanm
asi 
Naqd 
pul 
aylan
masi 
Naqd
siz 
pul 
aylan
mas
i
Tovar
li pul 
aylan 
masi 


59 

Yüklə 3,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   179




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin