O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro muhandislik – texnologiya instituti «niftni qayta ishlash texnologiyasi» kafedrasi

 
 

---

 
Bu yerda

ok
— birikmaning (oksidning) molekular massasi; 
ρ 
Me
— metallning zichligi; 
ρ
ok
— oksidning zichligi; 
m 
— birikma molekulasi tarkibidagi metall atomlarining soni; 
A 
Me
— metall atomining massasi. 
Yuqorida keltirilgan ifoda bo‘yicha aniqlangan 
nisbatning qiymatlari 1-jadvalda keltirilgan.
 
 
 
 
 
 
Amaliy mashg’ulot № 3 
 
METALLDA KIMYOVIY KORROZIYA CHEGARASINI ANIQLASH. 

---

Kimyoviy reaksiyalar qonuni bo‘yicha sodir bo‘ladigan, metallarning quruq gazlar yoki 
tok o‘tkazmaydigan suyuqliklar bilan o‘zaro ta’siridagi yemirilish jarayoni 
kimyoviy 
korroziya 
deyiladi. 
 
Massa (og‘irlik) ko‘rsatkichi
. Korroziya jarayonida metall namunasining massasi 
oshishi va kamayishi mumkin. Massa oshganda, korroziya tezligi quyidagi ifoda bo‘yicha 
hisoblanadi, 
bu yerda: 
q
0
— namunaning birlamchi (korroziyagacha bo‘lgan) massasi, g;
S
0
-
namunaning yuzasi, m
2
; 
q
2 
— namunaning korroziya mahsuloti bilan birgalikdagi 
massasi, g; τ — korroziya vaqti, soat. 
Korroziya jarayonida namunaning massasi kamaysa, u holda korroziya tezligining 
ko‘rsatkichi quyidagicha aniqlanadi:
 
 
bu yerda: 
q
1
— namunaning mahsulotlarini olib tashlash bo‘yicha korroziyadan 
keyingi og‘irligi. 
Hajm ko‘rsatkichi
. Bu ko‘rsatkich korroziya jarayonida yutilayotgan gaz hajmining 
namunaning yuza birligiga va reaksiya vaqtining birligiga bo‘lgan nisbati orqali 
aniqlanadi: 
 
bu yerda: 
V
0
— yutilayotgan gaz hajmi, sm
3
(normal sharoitda: 
t 
= 0; 
P 
= 760 mm 
simob ustuni).