O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi Buxoro Davlat Universiteti

Mustavofiy  yoki  sohibi  devoni  istifo  (daftardor)-davlatdagi 
moliyaviy ishlariga rahbarlik qilgan. 
Mushrif yoki Sohibi devoni ishraf-devoni ishraf rahbari, davlat 
idoralarini taftishlariga rahbarlik qilgan. 
Mustavfiy-mamlakatning  chekka  o’lkalaridagi  moliyaviy  ishlar 
rahbariga moliyaviy maslahatchi. 
Munshiy-devoni 
inshoni 
boshlig’i 
bo’lib, 
sultonning 
maktublarini  ham  yozib  borgan.  Davlatning  tashqi  va  ichki  ishlari 
yuzasidan  vasiqalarni  hozirlash,  aloqani  boshqarish  uning  qo’lida 
bo’lgan. 
Manshur-devoni  nazr  ishlarini  yuritishga  ma’sul  shaxs.  U 
devondan chiqadigan har bir farmon, yorliqni nazorat qilgan.  

---

84 
 
Muhtasib-shaharning  bozorlarini  nazorat  qilgan  va  shaharni 
boshqarish bilan bog’liq vazifalarni bajargan, aholining axloqiy ishlari 
bo’yicha kuzatuvchi bo’lgan. Bu mansabga aksariyat hollarda ma’rifatli 
odamlar,  faqihlar  singari  olimlar  orasidan  imom  unvoniga  ega 
bo’lganlar qo’yilgan. 
Omil (Amilon yoki ummol)-devonda moliyaviy rahbarlar ichida 
eng  kichik  vazifa.  Har  bir  tuman,  shahar,  aholi  yashaydigan  maskan 
qishloqning  soliq  yig’ishish  bo’yicha  rahbari  bo’lgan.  Viloyatlarda 
vazirdan  keying  eng  nuzufli  mansab  egasi  omil  bo’lib,  omil  “voliy” 
manosida  ishlatilgan.  Omil  boshqaruvchi  noib  kabi  vakolatga  ega 
bo’lgan.  Voliy  keyingi  davrlarda  yirik  urug’  beklari  orasidan 
tayinlangan.  Ularning  qo’l  ostida  ba’zan  qullardan  tarkib  topgan 
xususiy harbiy qismlar ham bo’lgan.