[i]
|
[ж]
|
[e]
|
[ж]
|
[ai]
|
[e]
|
1.
|
'Is
|
that
|
'felt
|
hat
|
, light or
|
, heavy?
|
|
[i]
|
[i]
|
[ou]
|
[i]
|
[i:]
|
[ж]
|
2.
|
'Is
|
this
|
'old
|
pit
|
,deep or
|
,shallow?
|
|
[i]
|
[ж]
|
[i]
|
[i:]
|
[ж]
|
[e]
|
3.
|
'Is
|
that
|
'big
|
field
|
,black or
|
yellow?
|
|
[ж]
|
[i]
|
[i:]
|
[e]
|
[e]
|
[ж]
|
4.
|
,Can
|
she
|
'read
|
French
|
,well or
|
,badly?
|
Tarjimasi:
1. U fetr shlyapa engilmi yoki og’irmi?
2. U eski o’ra chuqurmi yo yuzami?
3. U kaggadala qorami yoki sariqmi?
4. U farangchani yaxshi o’qiy oladimi yoki yomon o’qiydimi?
Alternativ tanlov so’roq gaplar ohangi ingliz va o’zbek tillarida solishtirilganda, ikkala tilda ham bir xil ekan: Tanlov — so’roq gap ikki qismdan (ma’noli qismlardan) tuziladi. Birinchi qism ko’tariluvchi, ikkinchisi pasayuvchi ohang bilan talaffuz qilinadi. Ingliz tilidagi tanlov so’roq gapning birinchi qismi o’z ohangi va grammatik tuzilishi bilan umumiy so’roq gapga juda o’xshaydi (3-mashqqa qarang).
Ingliz tilida tanlov so’roq gapning birinchi qismida ko’tariluvchi ohang past satxdan boshlanadi, o’zbek tilida esa birdaniga ko’tariluvchi satxdan boshlanadi.
Talabalar mustaqil ishlashlari uchun
6-mashqqa ko’rsatma
Tanlov so’roq gapda bir-biriga zid narsa yoki narsalarning qaysi biri to’g’riligi so’raladi. So’zlovchi to’g’ri, aniq javob olishi uchun savol beradi, suhbatdosh o’zi bilgan xaqiqiy dalillarga amal qilib to’g’ri javobni tanlab aytadi.
6-mashqni quyidagicha bajaring:
a) Urg’u olgan unlilarni ajratib yuqori sathdan asta-sekin tovushingizni pasaytirib talaffuz eting, keyin ko’tariluvchi va pasayuvchi ohangni ishlating.
[‘I’e,ai׀,e]
Shu qatordagi tovushlarni ikki marta qaytaring,
b) Urg’u olmagan unli tovushlarni qo’shing.
[‘i ж’e ж,ai׀,e]
Ohangi grafik ifodalanishini tasvirlang. Unlilar zanjirini bir necha marta qaytaring: urg’u olgan unlilar kuchliroq talaffuz etiladi. O’z-o’zingizni oynada tekshirib boring, [ї] tovushini aytayotganingizda pastki jag’ingiz pastga anchagina tushishi, [e] tovushida esa og’zingiz deyarli ochilmasligi, faqat lablaringiz salgina ochilishi kerak.
v) Tovushingiz ko’tariladigan yoki pasayadigan so’zlarni mashq qiling. Ko’tariluvchi va pasayuvchi ohangni bir-biriga taqqoslang.
Dostları ilə paylaş: |
