4. Inklyuziv ta’lim u-barcha o‘rganuvchilarni teng xuquq asosida ular qobiliyatlimi yoki qobiliyatsizmi birgalikda maktabgacha ta’lim muassasalarida, maktablarda va barcha ta’lim muaassasalarida birgalikda ta’lim olishni anglatadi. Inklyuziv ta’lim bu - hamma o‘qiy oladigan maktablarda bolalarni tengdoshlari bilan maxsus ta’lim ehtiyojlariga qaramasdan birgalikda o‘qitish jarayonidir . Shunga qaramasdan maktablarda shu kabi bolalarni birgalikda o‘qitish masalasi xali ham turli xil milliy va xalqaro forumlarda katta bahs va munozaralarga sabab bo‘lib kelayotgan muammodir. Inklyuziv xali ham qizg‘in bahslarga sabab bo‘ladigan qiyin va ziddiyatli muammoligicha qolib kelyapti. Inklyuziv tushunchasi haqida juda katta noaniqliklar mavjud. Qayerda siyosat va amaliyot birinchi bo‘lishi haqida so‘z yurituvchi ishonarli faktni ta’minlab beruvchi ilmiy asosni topish qiyin. Bu yo‘lda ba’zi bir maktablar darsga qatnasha olmasliklari ularning umumiy natijalariga yomon ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan o‘quvchilarni saqlab qolishga norozilik bildirishyapti. Bir biridan farq qiluvchi ehtiyojlarga nisbatan ta’limda o‘sib kelayotgan xarakat mavjud va bu xarakat inklyuziv ta’lim falsafasi bilan mos tushmaydiganga o‘xshayapti.
