O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi davlat universiteti o„zbek tilshunosligi kafedrasi


Ohang,  temp (sur’at) va ovoz balandligi



Yüklə 0,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə27/30
tarix31.12.2021
ölçüsü0,84 Mb.
#112074
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   30
verbal va noverbal muloqot

Ohang,  temp (sur’at) va ovoz balandligi 

 

Ovoz – subyektiv xissiyot va ma‘nolar to‗liq diapazonini ifodalovchi muhim vosita 



hisoblanadi.  Ohang  va  temp  insonning  emotsional  holati  haqida  to‗liq  ma‘lumot  berishi 

mumkin.  Odatda  nutqning  tezligi  so‗zlovchi  hayajonlanganda  yoki  xavotrlanganda  oshadi. 

Suhbatdoshini o‗zining fikriga ishontirmoqchi bo‗lganlar ham juda tez gapiradi.  Sekin ohang 

esa jabrlangan, kattaxillik yoki xoriganlik haqida guvohlik beradi.  

 

Alohida  so‗zlarni  baland  ohangda  talaffuz  qilish  tuyg‗ular  kuchining  indikatorini 



ifodalaydi.    U  yoki  bu  ibora  (jumla,  fraza)  intonatsiya  (ohang)ga  qarab  turli  ma‘nolarni 

ifodalashi  mumkin.    Ko‗p  hollarda  insonlar  so‗zga  emas,  aynan  intonatsiyaga  qarab 

ta‘sirlanadilar.  O‗qituvchining  qanday  ohangda  gapirishi  o‗quvchining  uni  qabul  qilishida 

juda katta ahamitga ega. Shuning  o‗qituvchi  o‗z nutqi diapozonini  kengaytirib  borishi  zarur. 

O‗quvchilarga  juda  baland  ovozda  gapirish  kerak  emas.      Bo‗g‗iq,  past  ovozda  gapirish 

tinglovchida ishonch hissini oshirishda katta ahamiyatga ega bo‗ladi.  

 

Ovozni namoyon qilishning yana bir turi – bu kulgu. Kulgu yumshoq, samimiy  va 



yasama  jaranglashi  mumkin.  Kulgu  va  yumor  birgalikda  katta  konsultativ  amaliyotda  ijobiy 

                                                           

11

 

Лабунская.В.А. Экспрессия человека: общение и межличностное познание.     ―Феникс‖. Ростов-на-Дону.1999.



 


40 

 

potensialga  ega  va  uning  meyori  –  kamligi  yaxshi  atmosferaning,  ko‗pligi  esa  ba‘zida 



ortiqchalik  qiladi.  Eng  muhimi,  suhbatdosh  sizning  hazillaringizni  uning  ustidan 

kulayotgandek  qabul  qilmasligi  lozim,  shuning  uchun  nishonda  suhbatdosh  turgan  bo‗lsa, 

hazillardan juda ehtiyotkorona foydalanish zarur.    



41 

 


Yüklə 0,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   30




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin