O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti a. Yu. Xudoyberdiyev turistlar xavfsizligini ta’minlash oliy talimning 810000 – «Xizmat ko’rsatish»

Travilonkine. Ru turistik serveri quyidagilarga e’tiborni jalb etadi:
- birinchidan, safar uchun iloji boricha kutilmagan vaziyatlar ehtimoli kamroq
mamlakatni tanlash kerak;
- so’ngra – safar chog’ida ehtiyot bo’lish kerak, ayniqsa, jamoat joylarida, chet
ellik har qanday odamlar to’plangan joyda tez ko’zga tashlanadi va ko’ngilsizlik
uchun potensial nishonga aylanishi mumkin. Notanish joylarda eng yaxshisi
vatandoshlar kuzatuvida aylangan ma’qul;
- xushyorlik – turist quroli. Uning kuzatuvchanligi jinoyatchini jinoyat qilishga
urinishini barbod qilishi mumkin;
- agar turist qo’rquv his etsa, yoki biror tahdidni sezsa, darhol bu joyni tark
etishi kerak. Ko’pincha “ichki ovoz” hissiyoti tug’ilgan xavfni sezuvchan bo’ladi.
Bundan tashqari, turistga oddiy qoidalarga amal qilish maslahat beriladi:
- aeroport, vokzallarda katta oynavand joylardan nariroq bo’lishga harakat
qilish kerak;
- katta binolarda, odamlar ko’p to’plangan joyda bo’lganida zahira chiqish
eshigi qayerdaligiga e’tibor qaratish lozim;
- agar mehmonxona derazasi ortida otishma yoki portlash ovozi eshitilsa,
derazaga hyech ham yaqinlashmaslik kerak. Yaxshisi yerga o’tirib olish yoki boshqa
binoga bekinish lozim;
- turist ko’cha mitinglari yoki ommaviy tartibsizliklarga duch kelsa,
qiziqishdan o’zini tiyishi zarur. Yaxshisi duch bu joyni tark etgan ma’qul;
- musulmon mamlakatlarida Isroil ramzlari tushirilgan kiyim va taqinchoq-
bezaklardan foydalanmaslik kerak.
161

---

---

Baribir dunyoda terroristik vaziyatni o’tkirlashishi munosabati bilan

kutilmagan falokatlardan qochib bo’lmaydi. Baxtsizlik har qadamda – tungi klubda,
savdo markazida, tinchgina teatr tomoshasida yoningizda paydo bo’lishi mumkin.
Ammo esdan chiqarmaslik kerak, o’zini tutishning elementar qoidalariga rioya etish
turistning hayotini qutqarib qolishi mumkin. Bulardan tashqari, eng yaxshisi har bir
mamlakat bo’yicha terroristik vaziyatning jadvalini tuzib chiqqan ma’qul (9.1-
jadvalga qarang).
9.1-jadval
Jahon mamlakatlari bo’yicha kriminal-terroristik vaziyat sharhi