O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti a. Yu. Xudoyberdiyev turistlar xavfsizligini ta’minlash oliy talimning 810000 – «Xizmat ko’rsatish»

shartnoma, turistik yo’llanma, aviabilet, otelda yashashi uchun vaucher, tibbiy 
sug’urta kiradi. Turistik paketga turistning yuridik polisini qo’shilishi boshqa
hujjatlar qatorida huquqiy himoya va bepul yuridik xizmat ko’rsatish huquqini beradi.
183

---

---

Kalit so’zlar: polis, yuridik polis, mamlakatga kirish, dori-darmon, yumushlar,
zarar, ko’ngilsiz vaziyat, turfirma – agent, surunkali va ruhiy kasallik, o’z joniga
suiqasd.
Nazorat savollari:
1. Sug’urta polisidan qanday foydalanish kerak?
2. Qanday holatlar sug’urtali hisoblanadi?
3. Turistning yuridik polisi nima?
12-mavzu. Turizmni sug’urtalashning amaliy mexanizmlari
Reja:
12.1. Sug’urta mahsulotlarining bayoni
12.2. Turizm sohasida sug’urta turlari
12.3. Sug’urtadan foydalanish qoidalari
12.1. Sug’urta mahsulotlarining bayoni
Xorijga jo’nab ketuvchining ko’p karrali yillik sug’urta polisi (biznes-karta):
•
Muntazam chet elda bo’luvchilar uchun mo’ljallangan;
•
Bir yil davomida chet elga cheklanmagan safarlar soniga sug’urta himoyasi
taqdim etadi;
•
Har bir safarning birinchi 90 kuni davomida amal qiladi;
•
Barcha mamlakatlarga, jumladan Boltiq bo’yiga amal qiladi (Rossiya va sobiq
SSSR mamlakatlaridan tashqari).
Xorijga jo’nab ketuvchining bir martalik polisi:
•
Chet elda har zamonda bo’lib turadigan yoki uzoq muddat (3 oydan ko’proq)ga
jo’nab ketadigan va u yerda to’xtovsiz bo’ladiganlar uchun mo’ljallangan;
•
Faqat bitta safarda sug’urta himoyasi taqdim etadi;
•
Safar uzunligi – 1 kundan 1 yilgacha;
•
Tanlangan har qanday mamlakatda amal qiladi.
184

---

---

Chet elga jo’nab ketuvchilar uchun polis amal qilmaydi:

- MDHda;
- doimiy yashayotgan mamlakatda.
Xorijga jo’nab ketuvchilar uchun sug’urtani turagentlik ko’pincha safar
qiymatiga qo’shadi, tanlash imkonini bermaydi. Biroq, turagentlikda sug’urta
kompaniyasiga qaraganda sug’urta xizmatlari to’plami va narx belgilashda
egiluvchan yondoshish imkoniyatlari bor, va turist turyo’llanmaga qo’shilgan
sug’urtadan voz kechishga haqli. Uni mustaqil ravishda ancha arzonga sotib olishi
mumkin.
Yuqorida aytilganidek, turistik safarni sug’urtalash turist xavfsizligini
ta’minlashda katta rol o’ynaydi. Baxtsiz hodisalardan klassik usulda sug’urtalanganda
uning ahloqiy tomoni kompensasiya qilinadi – u organizmiga zarar yetkazilgani
uchun moddiy to’lov oladi. Bu kasallik varaqasidan tashqari to’lanadi. Bir qator
hollarda to’lov summasi amaldagi miqdordan oshib ketadi. Ammo biroq, hammasi
turist va sug’urta kompaniyasi o’rtasida tuzilgan sug’urta shartnomasiga bog’liq.