O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Blokcheyn
 
– ma’lum qoidalarga muvofiq qurilgan ma’lu-
motlarni o‘z ichiga olgan bloklarning doimiy ketma-ket zanjiri 
(bog‘langan ro‘yxat). Ko‘pincha blok zanjirlarining nusxalari bir-
biridan mustaqil ravishda turli xil kompyuterlarda saqlanadi. 
Blokcheyn texnologiyasi tranzaktsiyalarni amalga oshirishga 
imkon beradi – qimmatli ma’lumotni, masalan, valyutani yoki 
shartnoma majburiyatlarini nusxa ko‘chirmasdan va nusxalarni 
taqqoslamasdan - ko‘plab mustaqil va anonim foydalanuvchilar - 
tugunlar o‘rtasida tarqatish usuli. Shuni ta’kidlash kerakki, bi-
rinchi navbatda, blok texnologiya shaffofligi va xavfsizligini jalb 
qilganligi sababli, o‘rnatilgan tashkilotlar – banklar, hukumatlar, 
kontragentlar va boshqalar uchun ishonch darajasi past bo‘lgan 
mamlakatlar va tarmoqlar uchun dolzarbdir.
Blokcheyn texnologiyasi bunday pul yoki shartnoma maj-
buriyatlarini sifatida qimmatli ma’lumotlarni, uzatish, uni nusxa 

---

17 
va keyin nusxalari solishtirish holda - tugunlari - mustaqil va 
anonim foydalanuvchilar ko‘p sonli o‘rtasida taqsimlash uchun bir 
usul. Ta’kidlash kerakki, birinchi navbatda, blokcheyn, tashkil 
etilgan tashkilotlarga bo‘lgan ishonch darajasi past bo‘lgan 
mamlakatlar va sohalar uchun – banklar, hukumatlar, pudratchilar 
va boshqalar uchun muhimdir, chunki texnologiya shaffofligi va 
xavfsizligi bilan e’tiborni tortadi. 
Bloklash texnologiyasi kriptovalyutalarni yaratishga imkon 
beradi. Kriptovalyuta – kompyuter tarmog‘iga murojaat raqamli 
valyuta.
Visa - VISA B2B Connect, Disney, IBM, Dubay, Xitoy, Ko-
reya hukumati blok – tranzaksiyalar loyihasida faol ishlamoqda. 
Blok 
– muayyan qoidalarga muvofiq tuzilgan, axborotni o‘z 
ichiga olgan doimiy ketma-ket bloklar zanjiri (bog‘langan 
ro‘yxat). Ko‘pincha bloklar zanjirlarining nusxalari bir-biridan 
mustaqil ravishda turli xil kompyuterlarda saqlanadi.