O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Internet marketingining kontsepsiyalari va asosiy 
elementlari 
Hozirgi vaqtda Internet - marketingda ushbu hodisaning 
evolyutsiyasini aks ettiradigan uchta kontseptsiya shakllantirildi 
(3.1.1-jadval). 
Internet marketing 1.0 
kontseptsiyasi Internetni rivojlantirish 
jarayonida ishlatilgan. Asosiy maqsad Internetda bo‘lish edi, 
ya’ni, marketing strategiyasi web-saytni ishlab chiqish va nashr 
etish bilan cheklangan. Bunda asosiysi miqdoriy ko‘rsatkichlarni 
hisoblash edi, masalan tashriflar soni, sahifalarni ko‘rish soni, 
foydalanuvchilarning saytga sarflagan o‘rtacha vaqti va boshqalar. 
Internet marketing 2.0 
konsepsiyasi (mavjud va bo‘lishi 
mumkin mijozlar bilan ishlashga yo‘naltirilgan Internet-market-
ingni rivojlantirish) bugungi kunda ko‘pgina tijorat tashkilotlari 
tomonidan qo‘llaniladi. Ushbu bosqichda oddiy korporativ web-

---

192 
saytlar va yirik mavzuli portallar ishlab chiqilmoqda. Strategiya 
maqsadga erishishga yo‘naltirilgan, masalan, qidiruv tizimida bi-
rinchi darajali qidiruv so‘rovlari uchun birinchi o‘rinni egallash, 
maqsadli auditoriyaning maksimal sonini jalb qilish. 
 
3.1.1-jadval 
Internet - marketing konsepsiyasining evolyutsiyasi 
Konsepsiya nomi
 
Yillar 
Asosiy 
strategiya
 
Samaradorlikni 
aniqlash metod-
ologiyasi
 
Internet – market-
ing 1.0 
2000 
Internetda 
mavjudligi 
Miqdoriy 
ko‘rsatkichlari 
Internet – market-
ing 2.0 
2005 
Reytinglarda 
bo‘lgan 
o‘rni 
Reytinglarda 
bo‘lgan o‘rni 
Internet – market-
ing 3.0 
2010 
Mijozning 
maqsadlari 
va maqsad-
lariga 
yo‘naltirish 
Marketing 
maqsadlariga 
erishish 
 
Manba:
1 
Сухарев О. С. 
Функциональный и интернет-
маркетинг / О. С. Сухарев, Н. В. Курманов,К. Р. Мельковская. 
М. : Курс, ИНФРА-М, 2013. С. 235 
Samaradorlikning ta’rifi reytinglardagi o‘rinlar (qidiruv 
tizimlari, reyting portallari va mavzuli kataloglar) va web-saytga 
jalb qilingan qatnashchilarning miqdoriy ko‘rsatkichlar ibilan 
bog‘liq. 
Internet marketing 3.0
kontseptsiyasi (mijozlarni bosh-
qarishga jalb qilingan mutaxassislarga yoki tizim ma’mur (ad-
min) lariga emas, balkim kompaniya egalari, top menejerlar, mar-
ketologlar va topshirish qo‘llariga topshirish) mijozlarga yo‘nal-
tirilgan. 

---

193 
Asosiy maqsad – web-saytga tashrif buyurgan foydalanuvchi 
muammosini hal qilish hisoblanib, reyting ko‘rsatkichlari va 
o‘rinlari esa ikkinchi darajali bo‘lib qoladi.Bu erda erishilgan 
maqsadlar sonini (xaridlarni amalga oshirish, ma’lumot olish, 
ma’lumotni yuklab olish) kuzatib borish kerak, iqtisodiy 
samaradorlikni (investitsiyalarni qaytarish, bitta xaridorni jalb qi-
lish daromadliligi yoki sotish rentabelliki) aniqlash. Interfeysning 
ergonomikasiga (
ergonomika
- 
foydalanish qulaylik va oddiylik 
qobiliyati, foydalanish qulaylik darajasi
) va Internet-resurs 
tuzilishining qulayligiga alohida e’tibor qaratish lozim.