8.3. Bozorda tovarni pozitsiyalash Firma maqsadli segmentni (yoki segmentlarni) tanlab olgach, har
bir segmentda qanday pozitsiyani egallash kerakligini hal qilishi kerak.
Bu qarorning ahamiyati shundaki, u marketing dasturini ishlab chiqishda
asos vazifasini o‘taydi. Pozitsiyalash - firmaning maqsadli xaridorlar
tomonidan qanday qabul qilinishini belgilaydi. Unga quyidagicha tarif
berish mumkin:
Pozitsiyalash- tovarning imijini xaridorning ongida raqobatchi
tovarlarnikidan farqli ravishda munosib o‘rin egallaydigan tarzda ishlab
chiqish va yaratishdir.
Marketing strategiyasini ishlab chiqish uchun maqsadli bozorni
tanlash va pozitsiyalashtirish strategiyasi iste’molchilar bilan aloqalarni
o‘rnatish, yangi tovarlarni ishlab chiqish, siljitish va boshqalar asos
hisoblanadi. Shunday qilib, pozitsiyalash strategiyasi differensiyalash
strategiyasini amalga oshirish vositasidir. Odatda, bu bosqichda
quyidagi savollar paydo bo‘ladi:
-xaridorlar ko‘proq ijobiy nazar bilan qaraydigan (haqiqiy yoki his
qilinadigan) xususiyatlar yoki foydalar qanday?
-raqobatlashuvchi markalar va firmalarning ushbu xususiyatlar va
foydalarga nisbatan pozitsiyalari qanday qabul qilinmoqda?
-muayyan segmentda potensial xaridorlarning istak-xohishlarini va
raqobatchilar tomonidan egallab bo‘lingan pozitsiyalarni hisobga olgan
holda qanday pozitsiyani egallagan ma’qul?
Tanlab olingan pozitsiyani egallash va himoya qilish uchun qanday
eng yaxshi marketing vositalari mos keladi?
178
T ak lif strat
е
g iyasi
T aq sim las h
strat
е
g iya si
S iljit ish
strat
е
g iya si
N arx lasht ir ish
strat
е
g iya si
M aq sad li
bo zo r
P o zitsiya la sht ir ish
strat
е
g iya si
8.3-rasm.
