O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

 
 
 
 
 
 
8.1.-rasm.
 Bozorni segmetlash belgilari 
 
Odatda, segmentlash jarayoni ikki bosqichda amalga oshiriladi. 
Makrosegmentlash, deb nomlanadigan birinchi bosqichda «tovar
S
е
gm
е
ntalash b
е
lgilari 
G
е
ografik 
Dunyo 
Mamlakat 
(mamlakatlar 
guruhi) 
Viloyat 
Shahar 
Tuman va hokazo
D
е
mografik 
Jins 
Yosh 
Oilaviy ahvoli 
Kasb 
Daromadlar 
darajasi 
Psixografik 
Shaxsning 
turlari 
(xususiyatlari) 
Yo‘l-yo‘riqlar 
Xulq-atvor 
Axloqiy 
qadr-qimmat 
Axloqiy 
m
е
’yorlar 
Odatlar 
hayot tarzi 

---

168 
bozori» aniqlanadi. Mikrosegmentlash, deb nomlanadigan ikkinchi 
bosqichda esa ilgari aniqlangan bozor ichida iste’molchilar segmentlari 
aniqlanadi. Bozor segmentini aniqlashning uchta usuli mavjud.
Birinchi - tovarning afzalligiga qarab segmentlash. Bunda iste’mol-
chilar qanday tovarni xohlayotganligiga qarab segmentni aniqlash 
tushuniladi.
Ikkinchi usul - iste’molchilarning xulq-atvorini hisobga olgan holda 
segmentlash.
Uchinchi usul - iste’molchilar xarakteriga qarab segmentlash hisob-
lanadi.
Bozorni segmentlash turli mezonlarga ko‘ra (obyektiv va subyektiv 
belgilari bo‘yicha) amalga oshirilishi mumkin. Nazariya va amaliyotda 
segmentlashning asosan, 2 guruhi — ijtimoiy-iqtisodiy va psixologik 
mezonlari ko‘proq qo‘llanadi. Psixologik mezonlar marketing tizimi 
subyektlarining munosabatlariga, muomalariga mo‘ljallangan.