O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti qodirova Surayyo Adilovna
O„quv kabinetlarini rejalashtirish variantlari
Yüklə 5,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 42
O„quv kabinetlarini rejalashtirish variantlari. 43 Umumfoydalanishdagi INTERNET-markazi xonasidagi kompyuterlarni joylashtirish sxemasi. 5.4. Ixtisoslashtirilgan maktablar Ixtisoslashtirilgan maktablarning namunasi sifatida bolalar san‟at maktablarini ko„rib chiqamiz: Bu maktablar, odatda, 4 ta bo„linmadan iborat bo„ladi: - tayyorlov; - musiqa; xoregrafiya; - tasviriy san‟at bo„linmasi. Tayyorlov bo„linmasi bolalar san‟at maktabining boshqa bo„linmalaridan alohida faoliyat ko„rsatishi va tarkibida quyidagi xonalar bo„lishi lozim: musiqa 44 sinfi, rasm va plastik materiallardan buyumlar yasash sinfi, omborxona, musiqa asboblari va badiiy fond saqlanadigan xona, universal zal, dushxonalar, sanitariya bloklari. Musiqa bo‘linmasi shunday rejalashtirilishi kerakki, vazifalari bo„yicha bir xil xonalar funksional, akustik, tovush izolyatsiyasi va konstruktiv talablardan kelib chiqqan holda alohida seksiyalarga jamlanib, vertikal va gorizontal bo„yicha boshqa xonalardan ajratilishi lozim. Yakka tartibda musiqa bilan shug„ullanishga mo„ljallangan xonalarni musiqa asboblari va qo„l yuvgich joylashtiriladigan tambur-shlyuzlar bilan loyihalashtirish kerak. Musiqa sinflarining devorlarini noparallel (chetlanishi 2-12 0 ) qilib, tegishli akustik jihozlanishi bilan birga bajarish tavsiya etiladi [30]. Xoreografiya bo‘linmasi tarkibiga ritmika va raqs mashg„ulotlari uchun xona, klassik, sahna hamda xalq raqslari, shuningdek zamonaviy raqslar uchun zallar, nazariy fanlar sinfi, liboslar ustaxonasi, yechinish-kiyinish xonasi, dushxonalar, sanitariya bo„lmalari kiradi. Tasviriy san‟at bo„linmasi tarkibiga rasm, rassomlik, kompozitsiya va haykaltaroshlik ustaxonalari kiradi. Rassomlik va rasm ustaxonalarining har biri, odatda, yuqori qavatlarda joylashtiriladi va quyidagi zonalardan iborat bo„ladi: - o„qituvchi zonasi; - natyurmotlar zonasi; - o„quvchilar zonasi; - molbertlar saqlanadigan zona. Haykaltaroshlik ustaxonasi quyi qavatda joylashtiriladi. Ustaxonalarning balandligi chiqib turuvchi konstruksiyalarning pastki qismidan hisoblaganda 3,6-3,9 metr, eni 6 metr, uzunligi 9 metr qilib qabul qilinadi. Jismoniy va aqliy rivojlanishi zaif bolalar uchun maxsus maktab- internatlarni loyihalashtirishda davolash muassasalari bilan tezkor bog„lanishni ta‟minlashga alohida e‟tibor qaratish zarur. Undan tashqari, bu kabi muassasalarni imkon qadar tinch va ko„kalamzor hududlarga joylashtirish kerak. Ana shu ikki asosiy talabga yirik ma‟muriy markaz bilan yaxshi aloqaga ega shahar yaqinidagi zona javob beradi. Maxsus maktablarni loyihalashtirishda davolashning o„ziga xos sikllari, ta‟lim-tarbiya va turmush tarzining shart- sharoitlari albatta hisobga olinadi. Masalan, tayanch-harakatlanish apparati shikastlangan bolalar uchun ixtisoslashtirilgan maktablarda panduslar ko„zda tutilishi lozim; sinf xonalarining parametrlari aniq talablardan kelib chiqqan holda o„zgartirilishi mumkin. Bunday maktab binolarining balandligi 2 qavatdan oshmasligi lozim. |