O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Muloqot qobiliyatlari: Bola boshqa odamlar bilan munosabatlarni qurishni 
o'rganishi kerak. Bolaning oldida begona odamlar haqida yomon gapirmaslik juda 
muhimdir. Har bir oilada ko'pincha onam va dadam o'rtasida nizolar kelib chiqadi. 
Farzandingizga sizning shov-shuvli janjallaringizni tinglashga yo'l qo'ymaslikka 
harakat qiling. U nima bo'layotganini tushunmaydi va qo'rqadi. Odatda bolalar ota-
onalarining janjalida aybdor bo'lishlaridan yoki ulardan voz kechishni 
xohlashlaridan qo'rqishadi. 
Xatolarni tan oling. Bolaga kattalar janjallashishi mumkinligini tushuntiring, 
ammo hech qanday dahshatli narsa yo'q, chunki siz har doim gaplashishingiz va 
tinchlik o'rnatishingiz mumkin. Kichkintoyga ba'zan munosabatlarda keskinlik 
paydo bo'lishini tushuntirish juda muhimdir. U buni allaqachon his qilmoqda, ammo 
sizning tushuntirishingizsiz u chalkashib ketadi va bu uning tanasidan jismoniy 
reaktsiyaga olib kelishi mumkin, masalan, qusish, diareya, to'shakda ho'llash va 
boshqalar. 
Aksincha, katta yoshli bolalar uchun bir kun kelib janjalda bo'lish juda muhim, 
chunki shu tarzda ular mojarolarni qanday hal qilishni va tinchlik o'rnatish uchun 
qanday imkoniyatlarni o'rganishlari mumkin. 
Ilk yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yilayotgan talablar 
IJTIMOIY-HISSIY RIVOJLANISN 
Kichik soha: “Men” konsepsiyasi 
Talab: Bola o‘zini o‘z xususiyatlariga ega, ijobiy shaxs sifatida qabul qiladi. 
Bola mustaqil va o‘ziga javob beradi 
0-1 yosh 
1-2 yosh 
2-3 yosh 
KUTILAYOTGAN NATIJALAR 
o‘z ismiga munosabat 
bildiradi, ishora va tovushlar 
bilan javob beradi; 
ko‘zguda, rasmda 
o‘zini taniydi, o‘z 
ismini biladi; 
kattalar talabi bilan 
uning istagi to‘g‘ri 
o‘zi va buyumlari haqida 
so‘zlaydi (bu meniki); 
hamma ishni o‘zi bajarishga 
intiladi; 
o‘zi bajargan ishga sevinadi; 

---

31 
ayrim tana a’zolarini 
ko‘rsatadi(boshi, qo‘li, 
oyog‘i, burni); 
ko‘zguda o‘z aksiga kuladi; 
kattalar e’tiborini turlicha 
o‘ziga tortadi; 
istagan natijaga erishganda 
xursandchilikni ifodalaydi 
yoki norozilik bildiradi, 
injiqlanadi. 
kelmaganda e’tiroz 
bildiradi; 
kattalar tomonidan 
o‘zining harakatlariga 
bildirilgan rag‘bat va 
tanbehni farqlaydi. 
o‘z narsalarini taniydi ; 
o‘zini aniq bir jinsga 
mansubligini biladi; 
biror bir ishni mustaqil 
bajaradi.