MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI O`ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
IQTISODIYOT FAKULTETI
“IQTISODIYOT NAZARIYASI” FANIDAN
Kurs ishi
Mavzu: “ISHLAB CHIQARISH SAMARADORLIGINING MAZMUNI KO’RSATKICHLARI VA UNI OSHIRISHGA TA’SIR QILUVCHI OMILLAR”
Bajardi: 1-kurs O’zbek Abdurahmonov.S Ilmiy rahbari: Topshirgan sanasi: Himoya qilgan sanasi: Baho:
Toshkent-2023
MUNDARIJA
Kirish 1.Ishlab chiqarish samaradorligi.
2.Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligiga ta’sir etuvchi omillar.
3. Ishlab chiqarish samaradorlikni oshirishning hozirgi zamon muammolari va ularni hal etish yo’llari.
4. Iqtisodiy samaradorligning ko’rstakichlari va hisoblash usullari
Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
Kirish Mavzuning dolzarbligi. Hozirgi globallashuv jarayonlari tezlashgan vaqtda millliy iqtisodyotni raqobatbardoshligini ta’minlashligini asosiy yo’nalishlarni belgilab olish zarur1.
Birinchi prezidentimiz Islom Karimov ta’kidlaganidek, milliy iqtisodiyot raqobatbardoshligini ta’minlash uchun bugundan boshlab inqirozdan keyingi davrdagi rivojlanish haqida o‘ylashimiz, yurtimizni yangi marralarga olib chiqishga kuchli turtki beradigan, jahon bozorida mamlakatimiz raqobatbardoshligini ta’minlay oladigan, milliy iqtisodiyotimizning ustuvor tarmoqlarini texnik yangilash va modernizatsiya qilish bo‘yicha puxta ishlangan, uzoqqa mo‘ljallangan maqsadli dasturlarni ishlab chiqishimiz lozim2.
Ishlab chiqarish samaradorligi korxona miqyosida iqtisodiy faoliyat, iqtisodiy dasturlar va tadbirlarning foydali natijalar berishi, olingan iqtisodiy samaraning muayyan qiymatga ega boʻlgan resurslarni qoʻllagan holda eng yuqori ishlab chiqarish hajmiga erishishga sabab boʻlgan ishlab chiqarish omillari, resurslar sarflariga nisbati bilan tavsiflanadi. Ishlab chiqarish samaradorligi korxona faoliyatining yakuniy natijasini koʻrsatadi. Miqdoriy jihatdan ishlab chiqarish samaradorligini mahsulot ishlab chiqarish uchun sarf qilingan mehnat miqdori bilan oʻlchash mumkin, lekin mehnat sarfini aniq oʻlchash ancha qiyin. Shu sababli, ishlab chiqarish samaradorligi mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligi ishlab chiqarish vositalaridan va kapitaldan foydalanish samaradorligi koʻrsatkichlari bilan aniqlanadi. Korxonalarda ishlab chiqarish samaradorligining umumlashgan koʻrsatkichi tovar ishlab chiqarish sur’atlarining oʻsishi hisoblanadi, undan tashqari puldagi harajatlar birligiga toʻgʻri keladigan mahsulot hajmi, balans foydaning asosiy va aylanma fondlar yigindisiga nisbati, toʻla tannarx koʻrsatkichlari muhim ahamiyatga ega. Mehnat unumdorligining oʻsishi sur’atlari, mehnatni tejash va mahsulot hajmi oʻsishida mehnat unumdorligi hissasi kabi koʻrsatkichlardan ham foydalaniladi.