O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta

                             ..                                          NaI                       −NO

2

 

                           :Cl:                                  CH

3

COCH

3

                              +NaCl 

                               

δ

+     

                                                     

                                           NO

2

                                             | 

                                                                                              NO

2

 

 

                                                                                               NH-NH

2

 

                                                                                                | 

                            NO

2

                                NH

2

−NH

2

                  −NO

2

  

                               

  

                                                                                   + HCl 

                                                                  CH

3

COONa                                                     

                                                                                  | 

                                                                                  

NO

2

 

2,4-dinitro-1-xlorobenzolning  asoslik  xossasi  kuchli  bo’lgan  aminlar  bilan 

reaktsiya  natijasida  uchlamchi  aminlarni  sintez  qilish  mumkin.  Masalan,  2,4-

dinitro-1-xlorobenzolning  dimetilamin  bilan  reaktsiyasi  25˚C  va  spirt  eritmasida 

juda  oson  boradi.  Bu  reaktsiyaning  tezligi  xlorobenzolga  nisbatan  taxminan  10

8

 

marta katta:                     ..     

                                      :Cl:                                                              N(CH

3

)

2

 

                                        

  

                                                                  |                                         

                                                    NO

2

                                                      _NO

2

                              

                                                                             ..    C

2

H

5

OH                           +HCl                  

                                                              +(CH

3

)

2

NH                                          

                                                                                        25˚C         

                             

                            NO

2        

                                                       NO

2                   

                                                 

---

 

18 

Demak,  elektronoaktseptor  o’rinbosarlar  oraliq  holatda  hosil  bo’ladigan 

birikmaning  barqarorligini  oshiradi  va  S

N

AR  nukleofil  almashishinish 

reaktsiyasining  borishini  osonlashtiradi.  Masalan,  p-bromonitbenzolning  metilat 

ion  bilan  reaktsiyasida  hosil  bo’ladigan  oraliq  mahsulotdagi  manfiy  zaryadning 

qiymatini kamaytirishda nitroguruh qatnashadi: