O‘zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg‘ona filiali

Topshiriq

1.Cisco pascet tracer dasturida lokal tarmoq quring. (kompyuter, kommutator, kabel)

• 
  kommutatorning asosiy vlan interfeysi orqali ip manzil bering (bunda har bir talaba jurnaldagi tartib raqamini ip manzil yozadi, masalan 10 tartib raqamdagi talaba ip manzilni 192.168.1.10 deb yozadi)
  
• 
  kompyuter uchun IP- manzilni o‘rnating. Masalan 192.168.1.20
  
• 
  Telnet protokoli yordamida masofadan kirishni sozlang
  
• 
  telnet yordamida uzoqdan boshqarishni testlang
  
• 
  SSH protokoli yordamida masofadan kirishni sozlang
  
• 
  qurilmaning konfiguratsiyasini ko‘rsating
  
• 
  kommutatorning hozirgi konfiguratsiyasini saqlang.
  

2. Bajargan ishingizni hisobotini electron faylini Hemis tizimiga yuklang

Ishdan maqsad : Kommutator qurilmasining tuzilishi, ishlash tamoyillari,
masofadan kirishni ta’minlash usullari hamda xavfsizlik ko’rsatkichlarini sozlash
qoidalarini tadqiq qilishdan iborat.
2- Laboratoriya ishi
Mavzu: Kommutatorda port xavfsizligi (port security) ni sozlash


Ishdan maqsad: Kommutatsiya jadvallari to`ldirilishiga yo`naltirilgan hujumlardan, tarmoqni himoya qilish imkonini beruvchi kommutatorning “port-security” funksiyasini sozlash bo`yicha amaliy ko`nikmalarga ega bo’lish.


Qisqacha nazariy ma’lumotlar
Port-security funksiyasi kommutatorning biror bir porti orqali tarmoqqa faqat ko`rsatilgan qurilmalar kirishini sozlashga imkon beradi. Ushbu portga kirishga ruxsat berilgan qurilmalar MAC-manzillar bo`yicha aniqlanadi. MAC-manzillar dinamik yoki tarmoq administrator tomonidan qo`lda sozlanishi mumkin. Bundan tashqari Port-security funksiyasi portga ulanuvchi tugunlar sonini cheklashga imkoniyat yaratadi, bu esa portga MAC-manzillar sonini ko`rsatish orqali amalga shujumlardan kommutatorni himoyalash hisoblanadi (2.1-rasm.).



2.1-rasm. Kommutatorda Port Security funksiyasining ishlash tartibi

MAC-manzillarga cheklov kiritishning ikkita usuli mavjud:

1. 
   Statik – administrator qaysi manzillar kirishini ko`rsatadi;
   
2. 
   Dinamik – administrator nechta manzil kirishini ko`rsatadi va kommutator qaysi manzillar shu vaqtda ko`rsatilgan port orqali murojat qilayotganini eslab qoladi.
   

Windows OS da Ethernet adapterining MAC-manzilini ipconfig /all buyrug`i yordamida aniqlanadi. Quyidagi 2.2-rasmga kompyuterning MAC-manzili 00-18-DE-C7-F3-FB ko`rinishda keltirilgan.



2.2-rasm. Kompyuter qurilmasining MAC-manzilini ko`rish

Kommutator qurilmasining MAC-manzillar jadvalini ko`rish uchun show mac-address-table buyrug`i orqali aniqlanadi.

Kommutatorni himoya qilishning oddiy usullaridan biri bu – ishlatilmayotgan portlarni o`chirib qo`yish hisoblanadi.