O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

Profilaktikasi. Infeksiya manbai, yuqish yo’llari ko’pligi xilma-xilligi sababli 
Ku-isitma profilaktikasi murakkab va qiyin muammolardan hisoblanadi. U boshqa 
zoonoz  infeksiyalardagidek  veterinariya  va  tibbiy  xizmatlar  tomonidan  ikki 
yo’nalishda kompleks tarzda o’tkazilishi joiz. 
1.  Inson  uchun  asosiy  infeksiya  manbai  bo’lgan  uy  hayvonlari  o’rtasida 
kasallanishni oldini olish. 
2. Ishchilar o’rtasida kasallanishning oldini olish. 
Qishloq  xo’jaligi  hayvonlarini  kasallanishdan  muhofazalash  veterinariya-
sanitariya  xizmati  zimmasida  bo’ladi.  Hayvonlarni  kanalardan  himoyalash 
maqsadida har 7-10 kunlarda akaritsidlar bilan ishlov berish zarur. Mollar orasida 
kasallik  qayd  etilganida  epizootik  o’choqni  chegaralash  va  yo’qotish  uchun 
quyidagilar amalga oshiriladi: 
1.   Kasallangan hayvonlarni alohida joyga qo’yish (karantin). 
2.  Hayvonlar  ajratmalari,  yo’ldosh,  em-xashak  qoldiqlarini  zararlantirish 
(yoqish). 
3.  Binoni  3-5%li  fenol  yoki  kreolin,  10-12%li  xlorli  ohak,  10%  o’yuvchi 
natriy eritmalarida dezinfeksiya qilish. 
4.   Kasal mollarni go’sht uchun so’ydirmaslik. 
5.  Sut  va  sut  mahsulotlarini  10  minut  qaynatilganidan  keyin  foydalanish, 
chunki pasterizatsiya koksiellalarning to’liq halok bo’lishini ta’minlay ololmaydi. 
6.  Kasallangan  hayvonlar  juni,  terisi,  charmi  tegishli  veterinariya 
ma’lumotnomasi bilan 2 qavatli idishlarda transportirovka qilinadi va keyinchalik 
maxsus ishlov berilishi zarur. 
Odamlarni Ku-isitmadan muhofazalash quyidagi tadbirlarni ko’zda tutadi: 
1.  Kasallangan  hayvonlarni  parvarishlash  uchun  kasallanib  o’tganlar, 
emlanganlar yoki musbat reaksiya ko’rsatuvchi kishilar jalb etilishi zarur. 
2. Chorvachilikda tegishli yumushlar maxsus korjomalarda amalga oshirilishi 
va ular keyin zararsizlantirilishi darkor. 
3.  Xavfli  guruhga  mansub  shaxslar  (epidemiologik  ko’rsatma  bo’yicha) 
emlanishlari zarur. Faol emlash uchun tirik M-44 vaksinasi teri ustiga qo’llaniladi. 
Revaksinatsiya  manfiy  reaksiyali  kishilarga  ikki  yildan  keyin  o’tkaziladi. 
Emlanganlarga  emlashdan  keyin  3  hafta  o’tgach  chorvachilikda  va  chorva 
mahsulotlariga ishlov berishda ishlash uchun ruxsat etiladi. Emlashga 14 yoshdan 
60 yoshgacha bo’lgan kishilar jalb etiladi.