O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

 
 

---

 
113 
XAVFLI OMIL BO’YICHA KASALLANISHNI ANIQLASHDA 
KORRELYATSIYA O’ZGARISHLARI 
 
Nisbiy  jihatdan  katta  sonli  kuzatuvlarda  ko’rsatkich  kattaliklari  bo’yicha  va 
umumiy ma’lumotlar bo’yicha korrelyatsiya aniqlashni bajarish hollarida ko’p vaqt 
sarflanadi. Bu holatlarda to’g’ri kelmagan ko’rsatkichlar aniqlanishiga olib keladi, 
shartli  raqamlar  yoki  o’zgarishlar  bo’ladi.  Korrelyatsiya  koeffitsientini  aniqlash 
uslubida o’rganiluvchi omillar o’rtasidagi bog’lanish kuchi va xarakteri kattaligiga 
etarli  aniqlik  kiritiladi.  O’rganiluvchi  qatorlarning  tekshiriluvchi  ko’rsatkichlarini 
to’g’ri  yoki  teskari  sinxron  o’rganishda  qo’llanilmaydi,  chunki  epidemiologik 
amaliyotda bu kam uchraydi. 
Korrelyatsiyannig  koeffitsienti  o’zgarishini  aniqlashda  Spirion  usuli 
qo’llaniladi - r (ro). 
          6∑dx
2
    
pxy  =  1-  
          (n
2
-1) 
 
bu yerda 
rxu - korrelyatsiya koeffitsienti o’zgarishi 
d - dispersiya (o’zgarishlarning tartibli raqami o’rtasidagi farq) 
n - tekshiriluvchi kuzatish juftliklar soni 
∑- jami belgisi 
 
 S
h
ah
arl
ar 
 
Prof.ko’rik 
rejasining baj. 
% hisobida (x) 
Prof.ko’rikda 
aniqlangan 
kasallarning 
o’rtacha soni % 
hisobida (y) 
Tartib raqami 
(rang) 
Ranglar 
farqi (d) 
d
2 
x 
y 
O 
109,5 
80,1 
1 
2 
-1 
1 
B 
84,5 
80,7 
7 
1 
6 
36 
V 
100,6 
77,4 
2 
4 
-2 
4 
I 
96,0 
70,0 
3 
6 
-3 
9 
K 
93,4 
79,6 
5 
3 
2 
4 
S 
95,0 
75,0 
4 
5 
-1 
1 
D 
91,0 
61,0 
6 
7 
-1 
1 
n=7 
 
 
 
 
∑d = 0  ∑d
2
 = 56 
 
          1-6,56    
      xy  =                = - 0,99 
                  7(72-1) 
Korrelyatsiya  koeffitsient  yuqoridagi  misolda  profilaktik  ko’rik  bilan  ushbu 
ko’rikdagi  aniqlangan  bemorlar  o’rtasidagi  to’g’ri  musbat  bog’lanish  kuchsiz 
darajada ekanligini ko’rsatadi. 

---

 
114