O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

Epidemiologik 
nazorati. 
Epidemik 
jarayon 
holati 
va 
rivojlanish 
tendensiyasini  dinamik  baholash,  kasallanishni  va  epidemiologik  ahamiyatli 
ob’ektlar  holatini  tahlil  etish  aholi  o’rtasida  B  gepatit  bilan  kasallanishni 
kamaytirish  hamda  xatarli  guruhlar  o’rtasida  kasallikni  oldini  olish  maqsadida 
o’tkaziladigan epidemiyaga qarshi tadbirlarni, ularni tashkil etish yo’llarini tanlash 
va ilmiy asoslash imkonini beradi. 
Profilaktik  tadbirlarning  ta’sirchanligi,  samaradorligi,  infeksiya  manbai, 
yuqish joyi va asosiy yuqish yo’llarini aniqlash imkonini beradigan kasallanishni 
retrospektiv va operativ epidemiologik tahlili sifati bilan belgilanadi. 
Retrospektiv tahlil uchun infeksiya tarqalganligini xarakterlovchi 10-15 yillik 
ma’lumot va epidemiologik ahamiyatli ob’ektlar holati haqidagi ma’lumotlar zarur. 

---

 
172 
Har  bir  xatarli  omilning  ahamiyatliligini  baholash  uchun  bemorlarni  yosh, 
ijtimoiy-kasbiy  tarkib  va  boshqa  qo’shimcha  belgilar  (donorlar,  retsipientlar,  1 
yoshgacha  bolalar,  surunkali  bemorlar,  homiladorlar,  tibbiyot  xodimlari  va 
boshqalar)  bo’yicha  tahlil  etiladi.  Tahlil  jarayonida  o’tkir  va  surunkali  B  gepatit 
bemorlari bilan birga HBsAg "tashuvchilari" ham inobatga olinishi zarur. 
Xatarli  omillar  bilan  epidemik  jarayon  jadalligi  o’rtasidagi  sabab-oqibat 
bog’lanishlarini  aniqlash  maqsadida  kasallanishni  tahlil  etish  natijalari  davolash-
profilaktika  muassasasining  moddiy-texnik  ta’minoti,  epidemiyaga  qarshi  tartib-
talablarining  bajarilishi  sifati,  tibbiyot  xodimlari  tomonidan  dezinfeksiya, 
sterilizatsiyadan  oldingi  ishlov  va  sterilizatsiya  hamda  tibbiy  anjomlardan 
foydalanish tartiblariga amal qilinishi haqidagi ma’lumotlar bilan taqqoslanadi. 
O’tkazilayotgan  epidemiyaga  qarshi  tadbirlarning  samaradorligini  baholash 
aholi  va  uning  ayrim  qatlamlari  o’rtasida  ko’p  yillik  kasallanish  ko’rsatkichlari, 
tendensiyasini tahlil etib amalga oshiriladi. 
Retrospektiv  epidemiologik  tahlil  natijalaridan  muammoviy,  mavzuiy  reja 
tuzishda foydalaniladi. 
B  gepatit  bilan  kasallanishning  operativ  epidemiologik  tahlili  asosiy  ikkita 
maqsadni ko’zda tutadi: 
Epidemik  jarayon  omillari  o’zgarishlarini  o’z  vaqtida  aniqlash  va  baholash, 
ularni noxush ta’sirlarini oldini olish; 
Epidemik jarayon faollaShuvini tezda ilg’ab olish, uning sabablarini aniqlash 
va bartaraf etish. 
Operativ  tahlilni  joriy  haftalik  kasallanish  darajasini  "me’yoriy"  (nazorat) 
daraja bilan taqqoslab, amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. 
O’tkir va surunkali V gepatit bemorlarining klinik-laboratoriya diagnostikasi, 
hisob-kitobining  o’z  vaqtidaligi,  to’liqligi,  donorlarni  tanlash  sifati,  qon  quyish 
muassasalarining  epidemiyaga  qarshi  tartibi,  xavfli  guruhdagilar,  homiladorlarni