O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi


Sorrogeniya, yatrogeniya tushunchalari va ularning bemorga ta'siri



Yüklə 78,5 Kb.
səhifə3/5
tarix10.02.2023
ölçüsü78,5 Kb.
#123217
1   2   3   4   5
Mavzu Tibbiyot xodimlari faoliyatida etika-deontologiya masalal

4.Sorrogeniya, yatrogeniya tushunchalari va ularning bemorga ta'siri.
Bemorga shu narsani tushuntirish lozimki, tibbiyot hamshirasi dori-darmonlarni faqat shifokorning topshirig'i bilangina bera oladi. Ba'zan psixogen omillar somatogen omillar bilan qo'shilib ketib, bir-birini kuchaytiradigan hollar ham bo'ladi.
Yatrogeniya deganda, shifokor yoki tibbiyot hamshirasining bemorga salbiy ta'sir qilgan so'zlari va xatti-harakatlari natijasida bemorda paydo bo'lgan kechinmalardan yuzaga kelgan kasallik holati yoki uning kuchayishi tushuniladi. Yatrogeniya o'ziga xos xususiyatlari bo'lgan, ya'ni notinch, vahimali, tez asabiylashadigan, jizzaki, qo'rqoq, asabi zaif bemorlarda uchraydi. Turli xil yatrogen xasta­liklar kelib chiqishida o'rta tibbiyot xodimlari sababchi bo'l­gan hollar ham ko'p kuzatilgan. Ular sorrogeniyalar (lotincha Sorror— hamshira), deb ataladi.
Terapiya bo'limida davolanayotgan bemorlarning har biri uchun alohida ijobiy psixologik ta'sir vositasi, ya'ni so'zlar majmuasi topilishi kerak. Bemor o'z kasalligi to'g'risida kam o'ylaydigan, u davoning samarali yakunlanishiga ishonadigan bo'lishi kerak. Buning uchun bo'limda xizmat qilayotgan shifokor va hamshiralar psixologik bilimlarni chuqur egallagan bo'lishlari kerak. Aks holda, yaxshi natijalarga erishish qiyin bo'ladi.
5.O'rta tibbiyot xodimlarining asosiy burchlari.
Hamslira ekologiya muammolarini hal qilishda qatnashadi. Zamonaviy hamshira o'tgan davr buyuk hamshiralari tajribasiga, hamshiralik harakati asoschilari Florens Naytingeyl, Dasha Sevastopolskaya kabilar tajribasiga murojaat qilgan holda ish tutadi. Hamshiralar kelajakka intilgan sari hamshiralik ishini fan va san'at sifatida rivojlantirib boraveradi.
Xalqaro bitimga ko'ra, hamshiralik ishi falsafasi 4 ta asosiy tushunchaga tayanadi:

  1. bemor;

  2. hamshiralik ishi;

  3. atrof-muhit va jamiyat;

  4. salomatlik.

Bu tushunchalar quyidagicha izohlanadi:

Yüklə 78,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin