Yordamchi o’tish – texnologik amalning tugallangan qismi bo’lib, ishchi va
dastgoh harakatlaridan tashkil topib, binobarin, sirtlarning shakli, o’lchamlari va
Texnologik amal (TA) deb, – bitta ishchi joyda uzluksiz
bajariluvchi texnologik jarayonning tugallangan qismiga aytiladi.
(GOST 14.301–83)
sifati o’zgarishi bilan bog’liq bo’lmay, ammo texnologik o’tish uchun zarur
bo’lgan harakatlarga tushuniladi.
Masalan: tanavorlarni o’rnatish, keskich asboblarni almashtirish va h. k. lar
kiradi.
Ishchi yurish – texnologik o’tishning tugallangan qismi bo’lib, keskich
asbobning tanavorga nisbatan bir marta siljishidan tashkil topib, tanavorning
shakli, o’lchamlari, yuzalar tozaligi yoki xossalari o’zgarishiga tushuniladi.
Yordamchi yurish – texnologik o’tishning tugallangan qismi bo’lib, keskich
asbobning tanavorga nisbatan bir marta siljishidan tashkil topib tanavorning
shakli, o’lchamlari, yuzalar tozaligi yoki xossalari o’zgarishi kuzatilmasdan, lekin
ishchi yurishni bajarish uchun zarur bo’lgan harakatga tushuniladi. Buni salt
yurishlar desa ham bo’ladi.
O’rnatish – texnologik amalning qismi bo’lib, ishlov beriluvchi tanavorlar
yoki yig’iluvchi yig’ilma birliklarning moslamaga o’zgarishsiz mahkamlangan
holatiga tushuniladi.
Texnologik amallar, bir yoki bir necha o’rnatuvlarda bajarilishi mumkin.
Masalan: tokarlik dastgohida po’lat valikni uch quloqli patronga o’rnatib
bitta tarafiga ishlov berib bo’lgandan keyin uni bo’shatib, birinchi ishlov berilgan
tomoni bilan uch quloqli patronga qaytadan o’rnatib, ikkinchi tomoniga ishlov
berilib, TA tugatilsa, TA ikkita o’rnatuvda bajarilgan hisoblanadi va h.k. Yo’ni,
TA bitta, ikkita va birnecha o’rnatuvlarda bajarilishi mumkin.
Ishchi joy – Mehnat predmetlari joylashgan korxona strukturasining
elementar bo’lagi (u erda ishni bajaruvchilar, ular tomonidan ishlatiluvchi
texnologik asbob-uskunalar, konveyerning qismi, vaqtinchalik uskunalar, yuk
ko’taruvchi kranlar joylashtiriladi), 1.1–rasmga qarang (GOST 14.004–83).
1.1-rasm. Ishchi joy sxemasi: a)- tokarni; b)- chilangarni. 1-dastgoh (verstak), 2-asbob-
uskuna shkafi, 3- ishchi, 4- tahta panjara, 5- stol, 6-yashik, 7-shkaf, 8-kran.
Dostları ilə paylaş: |