O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)



Yüklə 1,04 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə149/154
tarix18.09.2022
ölçüsü1,04 Mb.
#117816
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   154
[@e tarix] 7-sinf Òzbekiston tarixi (2) 1 (1)

Boysung‘ur kutubxonasida qirqta xattot va bir qancha naq-
qoshlar qo‘lyozma asarlardan nusxalar ko‘chirish va ularni 
bezash bilan band bo‘lgan. 1429-yilda bu kutubxonada 
Abulqosim Firdavsiyning mashhur “Shohnoma” dostoni ko‘-
* Lavvohlik – lavha chizish
* Sahhoflik – qog‘ozni sahifalash va kitobni 
muqova lash


155
chir tirilib, u 20 ta turli mazmun va manzarali 
rangdor mi niaturalar bilan bezatilgan.
Husayn Boyqaro va Alisher Navoiy 
saroy kutubxonasini nodir asarlar bilan 
boyitishga g‘amxo‘rlik qiladilar.
Tasviriy san’at.
 
XV asrda ulkan yutuq-
larga erishgan tasviriy san’at – portretlar, 
hayotiy lavhalar, tabiat manza 
ralari, bino 
va badiiy asar 
larga ishlangan tasvirlardan 
iborat bo‘l gan. Siymolar qiyofasi tasvirlari 
ora sida 
Jomiy, Navoiy, Abdullo Xo tifiy, 
Behzod, Husayn Boyqaro, Bobur va 
boshqalarning tasvirlari biz 
gacha saqlanib 
qolgan. Musavvirlar bu tarixiy shaxslarning 
tashqi qiyofasini aniqroq va mukammalroq 
tasvirlashga, ayrim hollarda hatto ularning ma’naviy dunyosini 
ochishga intilganlar. Masalan, mashhur rassom Mahmud 
Muzahhib tomonidan chizilgan Navoiy tasvirida shoir hassaga 
tayangan, uning qomati birmuncha bukchaygan, qarashlarida 
ham horg‘inlik alomatlari, ham ulug‘vorlik va oliyjanoblik 
ko‘zga yaqqol tashlanib turadi.
Kamoliddin Behzod 
(1455–1536)
XV asr tasviriy 
san’atining ulug‘ namoyandasidir. U musavvirlikda “Hirot 
maktabi” deb nomlangan yangi bir ijodiy uslubning asoschisi 
bo‘ldi. Behzod o‘z davrida Moniyi Soniy (Ikkinchi Moniy) 
deb ulug‘langan. U ustoz san’atkor sifatida O‘rta Osiyo, 
eron, Ozarbayjon va boshqa o‘lkalar tasviriy san’atining 
taraq qiyotiga samarali ta’sir etdi. Behzodning ijodi xilma-xil 
maz 
munga ega bo‘lib, u tarixiy siymolar (Husayn Boyqaro, 
Shayboniyxon, Alisher Navoiy) portretlaridan tortib to serjilo 
hukmdor saroylaridagi qabul marosimlari va jang maydoni 
manzaralarigacha haqqoniy va ta’sirli qilib bera olgan. Ayniqsa, 
Dehlaviyning “Layli va Majnun” dostoniga bag‘ishlangan uning 
lirik manzaralari yoki Sharafiddin Ali Yazdiyning “Zafarnoma” 
asari uchun chizilgan jang maydonidagi shiddatli jang tasvir 

Yüklə 1,04 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   154




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin