O‘zbekistonda fanlararo innovatsiyalar va 8- son ilmiy tadqiqotlar jurnali

6X6X6 

---

O‘ZBEKISTONDA
 
FANLARARO
 
INNOVATSIYALAR

VA 
8-
SON

ILMIY
 
TADQIQOTLAR
 
JURNALI
20.05.2022
656 
Mazkur metodlarning adabiy ta`lim jarayonida foydalanish mumkin 
bo`lganlaridan yana biri 6X6x6 metodidir. Bu metoddan adabiy asarlar ustida 
ishlashda foydalanishda adabiyot o`qituvchisidan pedagogik mahorat va ziyraklik, 
guruhlarni oqilona shakllantira bilish talab qilinadi. Bu metodda sinfdagi o`quvchilar 
oltita-oltitadan guruhlarga bo`linadi. Guruhlarga muayyan nomlar beriladi. Dars 
mavzusi e`lon qilinadi, o`qituvchi guruhning a`zolarini almashtiradi. Yangi guruhda 
avvalgi guruhdan bitta vakil qoladi va o`z guruhining mavzu yuzasidan chiqargan 
xulosalarini yangi guruhga bayon etadi. Yangi guruh a`zolari avvalgi guruhning fikr va 
xulosalarini o`rganadilar, unga o`z munosabatini bildiradilar. Shu tariqa qisqa vaqt 
ichida o`quvchilar tomonidan ham mavzu yuzasidan fikr bildiriladi, ham bu fikrlar 
ularning o`zlari tomonidan tahlil qilinadi va baholanadi. 
Baliq skeleti texnikasi 
Ushbu texnologiya katta muammolarning yechimini topishga qaratilgan. Yuqori 
qismida muammolar yozilsa, pastki qismida esa ularning yechimiga doir so`zlar 
yozilib, misollar bilan izohlanadi. 
“Chala xat” -metodidan oʼqituvchilarimiz shoir va yozuvchilarimiz hayoti va 
ijodini, sheʼr va gʼazallarini oʼrganishda qoʼllash mumkin. Sharti shuki, darsligimizda 
berilgan matn, gʼazal va sheʼrlarning baʼzi joylarini tushurib qoldirasiz .Metodni 
qoʼllashdan oldin esa mavzuni toʼliq oʼrganishni oʼquvchilarga uy vazifa topshirigʼi 
sifatida berasiz. 
“Rolli oʼyin”- metodidan adabiyot darslarida yozuvchilarimiz yozgan drammatik 
asarlarni dars jarayonida sahnalashtiriladi. Buning uchun oʼquvchilardan asarni toʼliq 
oʼrganib chiqish talab qilinadi. Bu oʼquvchilarda aktyorlik mahoratini shaklantiradigan 
metodlardan biridir. 
“Muammoli vaziyatlar”- metodining juda koʼp turlari mavjud. “Keys stade”, “ 
FSMU” bularning barchasi muammoning kelib chiqishi, sabablari va yechimini 
oʼrganadi. Koʼpincha bu metodni adabiyot darslarida qoʼllaymiz. 
Yozuvchi yozgan asarlarning ibtidosi va intihosidagi muammoli vaziyatlarni 
oʼqituvchi va oʼquvchi hamkorligida oʼrganib chiqiladi va xulosa tariqasida soʼz 
oʼquvchilarga beriladi. Bu esa oʼquvchilar qalbidagi hayot atalmish buyuk bir jarayonga 
oʼzining munosabatini bildirishga undaydi . Toʼgʼri va egri yoʼl nima ekanini 
tushunishga yoʼl koʼrsatadi . 
“Venn diagramma”- bu solishtirma metod , Bu metod orqali yozuvchi va shoirlar 
hayoti, ular yozgan asarlar solishtiriladi. Oʼxshash va farqli jihatlari koʼrib chiqiladi. 
Metodning maqsadi oʼquvchilarda topqirlikni , solishtirib oʼqish , bilimlarni yanada 
oshirish kabi koʼnikmalarni shakllantiradi. 
“Zanjir”— metodi esa butun boshli sinf oʼquvchilarini darsga jalb etishni koʼzda 
tutadi. Metodani qoʼllashdan oldin indinga oʼtiladigan mavzu uy vazifasi sifatida va 
mavzuda biror bir maʼlumot qolmagan holda oʼquvchilarga tarqatma sifatida beriladi. 

---