Өзбекстан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билимлендириў министирлиги

Muxammesler Nawayı lirikasınıń úlken bir bólegin quraydı. Bul janrda da 
Nawayı óziniń joqarı poetikalıq sheberligin kórsetti. 
Muxammesler qosıq qurılısı boyınsha aruz ólsheminde jazılatuǵın lirikanıń 
bir janrı. Muxammes bes qatardan ibarat birneshe bántlerden turadı, a-a-a-a-a; b-b-
b-b-a; v-v-v-v-a tárizinde uyqasadı. Demek, muxammestiń birinshi bántindegi bes 
qatardıń bári óz ara uyqasadı, qalǵan bántlerdiń tórt qatarı óz ara uyqasıp, besinshi 
qatarı birinshi bántke uyqasadı.
Ǵázzeller qanday tematika hám mazmunǵa iye bolsa, muxammesler de 
sonday tematika hám mazmundı sáwlelendiredi. 
1 
Ohkim, tarki muhabbat qildi jonon oqibat, -a 
Bóldim ushbu ǵussadin rasvoi dovron oqibat, -a 
Qolmadi mahfiy, ǵamim el ichra pinhon oqibat, -a 

---

101 
Yoshurup dardimni zahir qildi afǵon oqibat, -a 
Asraǵon rozimni yoydi sayli mujgon oqibat. –a 
2 
Ul pariykim, telbalarga ishqidin monand edim, -b 
Zulfi zanjirida majnundek asari band edim, -b 
Javriǵa qoni bólub, vasliǵa hojatmand edim, -b 
Shavqidin dam urmayin, bedodiǵa xursand edim, -b 
Vahki, bwldum hajridin rasvoi davron oqibat. -a 
Mazmunı: 
1 
Ah shegermen, muhabbattı tárk etti janan, aqıbet, 
Bul dártten (muhabbat dártinen) bul ómirde ráswa boldım, aqıbet, 
Meniń sır tutqan dártim el ishinde sır bolmay qaldı, aqıbet, 
Dártimdi sır tutqan menen onıń (yardıń) kúyigi sırdı áshkara qıldı, aqıbet, 
Saqlaǵan sırımdı (yarǵa muhabbatımdı) sol kirpikler (yardıń) el ishine jaydı, 
aqıbet. 
2 
Ol pariy ıshqında delbelerge uqsar edim, 
Zulfiniń shınjırına baylanıp, májnúndey ásir (tutqın) edim, 
Jábrine (yardıń) kónip, (yar) diydarın kóriwge intizar edim, 
Yardıń shawqınan (lázzetinen) zawıqlanbasam da, onıń dártinen kórgen 
azabım meniń ushın lázzet edi, 
Wah dermen, bul ómirde yar hijranınan ráswa boldım aqıbet.