Өзбекстан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билимлендириў министирлиги


qoshuq degen terminler menen júritedi (Tugal un sakkiz ayda aydim bu suz



Yüklə 1,39 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə42/120
tarix23.05.2022
ölçüsü1,39 Mb.
#116131
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   120
fayl 1902 20210922

qoshuq degen terminler menen júritedi (Tugal un sakkiz ayda aydim bu suz). 


53 
Bu turkcha qoshuqlar tuzattim senga, 
Uqurda unutma, duwa qil menga. 
Bul túrkshe qosıqlardı jazdım saǵan (arnap), 
Oqıǵanda umıtpa, duwa qıl maǵan.
Bul jerde Yusip Xas Hajip qollanǵan qoshuq termini dástan yamasa ulıwma 
poeziya mánisin ańlatadı. 
Janrlıq úlgiler. 
Másnáwiyler 
1. Yula-ul uqush, kor, qaraǵuqa kuz, 
Ulug tanga jan-ul, aǵin tilqa suz. 
Mazmunı: Oqıw (bilim) – shıraq , kórgil (bilgil), kórerge kóz, 
Ólik tánge jan ol, shorqaq tilge sóz. 
2. Chiǵay qilsa kimni kuzi suqligi, 
Bayutmas ani bu ajin tuqliqi.
Mazmunı: Gedey etse kimdidur (onıń) kózi suqlıǵı (ashkózligi), 
Jarıtpas onı bul dúnyanıń toqlıǵı (baylıǵı). 
Tórtlikler (rubayılar) 
1. Atań pandini sen qatıǵ tut, qatiǵ, 
Qutadǵa, kunuń bulǵa kundin tatiǵ, 
Atańni,anańni sevundir tushi, 
Yanut berǵa tanǵiń tuman mıń asiǵ. 
Mazmunı: Atańniń pándi (násiyatın) sen qattı tut, qattı, 
Etedi ol baxıtlı, bir kúnińdi bir kúnińnen tatlı, 
Atańdı, anańdı súyindir mudam, 
Onıń esesine mıń túmen (esapsız) payda tabarsań. 
2. Kungil kimni sevsa, mun erdam bulur, 
Qamuǵ tatrusi ung, ququǵi tulur. 


54 
Kungil kimni sevsa, qamuǵi sevug, 
Kurur kuzka ursa, kurinmas bulur. 
Mazmunı: Kewil kimdi súyse,onıń mini (kemshiligi) durıs kóriner,
Hámme teris tárepi oń, jetpes jeri tolıq kóriner,
Kewil kimdi súyse, onıń hámme jaǵı súykimli (kóriner), 
Kórer kózge ursa da (kemshiligi) kórinbes bolar. 
 
Qasiyda 
(Báhár qasiydası. Buǵraxan qásiydasınan úzindi) 
1. Qaz, urdak, quǵu qaliqig tudi, 
Qaqilayu qaynar yuqaru qudi. 
Mazmunı: Ǵaz, órdek, quwlar todası kókte qalqıydı, 
Qıyquwlasıp, gá joqarı, gá tómenge ushıp qaynawıtlaydı. 
2. Kukis turna kukda unin yańqular,
Tizilmish tetirteg uchar elgurar. 
Mazmunı: Kógis tırna kókte tırrıw-tırrıwlar, 
Kárwanday dizilip ushar, zımırar. 
3. Ular qush unin tuzdi, undar eshin, 
Silig qiz uqirteg kungil berishin. 
Mazmunı: Ular qus* sayradı, shaqırar jubayın, 
Sulıw qız ańsaǵanday kewil bergenin. 
4. Unin utti kaklik, kular katǵura, 
Qizil aǵzı qanteg, qashi qap-qara. 
Mazmunı: Qattı sayradı (más) kekilik, kúler ǵarqıldap, 
Qızıl awzı qanday, qası qap-qara. 
5. Checheklikde sanvach utar miń unun, 
Uqir suri Ibri* tunin ham kunin. 
Mazmunı: Shesheklikte (gúlzarda) búlbil sayrar mıń ún (nama) menen, 
Oqır Ibri súrin* túni hám kúni. 
6. Ilik kulmiz oynar chachaklar úzá, 


55 
Sıǵun-muyǵaq oynar yurır tab keza. 
Mazmunı: Ilik-kúlmiz* sheshekler arasında oynar 
Suwın-muyǵaq* juwırısıp (shapqılasıp) oynar. 

Yüklə 1,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   120




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin