|
fayl 1902 20210922Xusraw hám Sheruya obrazları arqalı Nawayı jaqsılıqqa jat unamsız
qásiyetlerdi beredi. Olardıń túsinigi boyınsha hámme nárse, hátteki, muhabbat
sezimleri de patshanıń ıqtıyarında bolıwı kerek. Xusraw Shiyringe ashıqlıq
sezimlerin bildirip, onnan maqul juwap ala almaǵanda, haqıyqıy ashıqlıqtıń jolın
tutıp, ayralıq, hijran azaplarına jolıǵıp, júregi ezilmeydi. Ashıqlıq sawdasın kóńil
menen emes, ol kúsh penen sheshiwge qarar etip, qalay bolmasın Shiyrindi óziniki
etiw ushın onı alıp qaytıwǵa ásker jiberedi. Shahzada Sheruya da Shiyringe
shınnan ashıq emes, Shiyrin oǵan sulıw hayalǵa bolǵan jabayı ıshqı, qushtarlıq,
nápsi sezimlerin qandırıw ushın ǵana kerek. Ol óziniń haram niyetlerine jetisiw
ushın atabiyzarlıq jolın tutıp, óz atası patsha Xusrawdı óltirip jiberedi. Nawayı
Xusraw hám Sheruya obrazları arqalı ulıwma orta ásirlik dáwirdegi hám óz
zamanındaǵı patshalar menen shahzadalar arasında tajı-taxttı iyelew ushın yamasa
qanday da bir jekke mápin, haram nápsisin qandırıw ushın tez-tez bolıp turatuǵın
óz ara jánjellerdi, hátteki, birin-biri óltiriw hádiyselerin kózde tutadı. Mısalı, XV
ásirdiń ortalarında Samarqand húkimdarı Ulıǵbekti balası Abdullatip tezirek taxttı
iyelew ushın óltirip jiberedi. Xorasan húkimdarı sultan Xusayin Bayqara taxttan
ayrılıp qalıw qáwpin bánelep, óz aqlıǵı Mumin mırzanı óltiriwge párman beredi.
Jan túrshiktiretuǵın bunday waqıyalar awıspalı súwretlew jolı menen Nawayı
dástanında sáwlelengen.
«Láyli hám Májnún» Nawayı «Xamsa»sınıń úshinshi dástanı 1484-jılı
jazılǵan, kólemi 3500 báyitten (7000 qatardan) ibarat.
Dástannıń syujeti VII ásirlerde ańız túrinde payda bolǵan, sońınan musılman
ellerine tarqap ketken. Bul dástanda da biyperzent ata jaratqannan ul tileydi. Tilegi
qabıl bolıp ullı boladı, atın Qays dep qoyadı.
Qays jası jetip mektepke baradı, birge oqıytuǵın Láyli degen qızǵa ashıq
boladı. Essiz ashıq bolǵanı ushın adamlar onı Májnún dep ataydı (arabsha
Dostları ilə paylaş: |
|
|
