Özel Eğitim Nedir? vii Neyi öğretir? viii

YAPILANDIRILMIŞ DİL ÖĞRETİM YAKLAŞIMI

Yapılandırılmış dil öğretim yöntemlerinin en önemli özelliği taklide dayalı bir öğretim yöntemi olmasıdır. Öğrenci merkezli değildir, öğretmen daha aktif öğrenci daha pasiftir. Öğretimin her aşamasında tamamen yapılandırılmış veya yarı yapılandırılmış ve çoğu kez çocuğun sadece çalışma davranışlarının olması yeterli sayılmaktadır.

Çocuğun ortak dikkat kurması için yapılandırılmış bir ortam kurulur. Beklenmeden öğretim sürecine başlanabilir ve yapılandırılmış öğretim yöntemlerinin tüm aşamaları gerçekleşir.

Yapılandırılmış dil öğretim yönteminde çocuğun ilgisine göre öğretmenin önceden seçtiği materyallerle ders işlenir. Pekiştireç olarak sosyal, yiyecek ve sembol pekiştireç kullanılır. İletişimi başlatan öğretmendir. Öğrenci hedeflenen davranışı sergilediğinde pekiştirilir. Örneğin; öğretmen çocuğa “möö” sesini taklit yoluyla öğretirken yanında bu ses için materyal bulundurur. Öğrenciye materyal seçtirmez. Örneğin öğretmen bu ses için inek kartını materyal olarak seçer. Öğretmen, kartı göstererek “Bak inek mööö diyor. Hadi sen de mööö de.” der. Eğer hedefler arasında doğru tepkiye yaklaşmak da varsa, çocuğun davranışı pekiştirilir. Öğretmen öğrenciye davranış için ilk başta model olur, daha sonra aynı davranışı ondan bekler. Öğretmen, çocuktan istediği sese veya sözcüğe bağlı olarak, ipucu olabilecek dudak sesleri gibi sesler için kendi ağzını model olarak abartılı bir şekilde gösterebilir veya ipucu verebilir.

Öğrenciye herhangi bir sesin, sözcüğün taklit edilmesi öğretilecekse yapılandırılmış dil öğretim yöntemi etkili olacaktır.

Dil ediniminde iletişimin tüm ögelerinin önemli olduğu asla unutulmamalıdır. Dil edinimi ve konuşma becerisinin normal gelişimde her hangi bir yapılandırmaya gerek duyulmadan doğal sürecinde anne-baba ve yakın çevrenin model olması ile öğrenildiği bir gerçektir. Ayrıca edinimin tamamlanmış sayılabilmesi için dil becerilerinin her ortamda aynı şekilde kullanılması ve bireyin dili bağımsız bir şekilde iletişimsel olarak kullanabilmesi gerekmektedir.